Қадимги ва ўрта аср фалсафаси, Янги ва энг янги давр фалсафаси

Америка прагматизмининг умумий тушунчаси.
Дж.Дьюи, унинг Америка фалсафасида тушган ўрни
Структурализм
ХХ асрнинг 20-нчи йилларидан бошлаб, ижтимоий-гуманитар фанларда структурализм (тузилиш) деб умумий ном олган ҳаракат бошланади. Структурализмнинг асосий тушунчаси структура (тузилиш) бўлиб, унинг маъноси турли хил қайтадан тузишларда содир бўлиши мумкин бўлган таянч муносабатлар мажмуасини тушуниш эди. Ана шу турдаги хилма-хил таянч структураларни тилда, асабда, афсоналар, ижтимоий институтлар ва бошқа ижтимоий - гуманитар билимларда қидириб топиш структурализм услубининг асосида ётар эди.
Герменевтика – фалсафанинг бир йўналиши, шарҳлашларнинг изоҳлаш, тушунишнинг назария ва амалиётини тадқиқ қилади. Герменевтика ўз номини Қадимги юнон худоси Гермес номидан олган бўлиб, худолар ва одамлар орасида воситачи бўлган - худоларнинг хоҳишларини одамларга, одамларнинг истакларини худоларга етказган.
Асосий тамойиллар
Герменевтиканинг асосий масалалари
Фундаментал тушунчалар
Герменевтиканинг асосий ғояси, мавжудлик демак-тушунарли бўлиш;
Одатда тадқиқ предмети матндир;
Герменевтика герменевтика холатлари - ходисаларидан матнни тўғри тушуниш ва тушунтириш эҳтиёжидан келиб чиққан
Қандай қилиб тушуниш мумкин
Фақат ҳаёлда нарсаларнинг яшаши қандай қурилган
Герменевтик учбурчак-матн муаллифи, матн ва ўқувчи ўртасидаги муносабат;
Герменевтик айлана тушуниш жараёнининг циклли характери
Герменевтика ҳақида умумий маълумот
ХУЛОСА
Инсоният тараққиётида ҳар бир давр анъанавий фалсафий муаммоларни илгари сурган ва уларни ўз даври дунёқараши таъсирида ҳал қилишга ҳаракат қилган. Фалсафа тарихини янги шохчалари пайдо бўладиган дарахтга қиёслаш мумкин, ҳар бир шох ўз шаклига ва япроқларининг рангига эга бўлиб, улар бошқаларини такрорламайди. Бироқ дарахт шохлари каби фалсафий йўналишлар қанча кўп бўлмасин, уларда умумий илдиз- инсон ва оламнинг ўзаро алоқадорлиги, инсон ва жамият ҳаётининг узвийлиги бирлаштиради. Ушбу умумий илдиз инсон маданиятининг дунёқарашли асоси сифатида фалсафанинг аҳамиятини чуқурроқ тушунишга имкон беради.
ХХ аср турли даврлардаги фалсафий йўналишларни ўзида бирлаштирди ва ўтмиш тажрибасига таянган ҳолда, олам ва одам масаласига жуда муракаб ижтимоий сиёсий вазиятда зиддиятли, янги фалсафий қарашлар шаклланди.
Ҳозирги замон фалсафасининг ўзига хос хусусияти унинг дунёқарашли ва методологик жиҳатдан турли туманлигидир.