Adabiyot 5-sinf

ABITURIYENT
KUTUBXONASI

REGISTON
O’QUV MARKAZI

ADABIYOT

5-SINF

ADABIYOTI

SAVOL-JAVOB

DUNYO BIR KUNDIR, U HAM BUGUNDIR!!!
HAYOTNI NATIJA QIZIQTIRADI !!!

Тошкент-2015

XALQ OG‘ZAKI IJODI MAQOL VA TOPISHMOQLAR
1. «Otalar so‘zi» ham deb ataladigan janrni toping.
J: Maqol
2. Arabcha «so‘z» ma’nosini bildiradigan janrni toping.
J: Maqol
3. Maqol va topishmoqning farqini toping.
J: Maqolda xulosa bor, topishmoqda esa yo‘q
4. Maqolga xos belgi-xususiyatlar to‘g‘ri sanalgan qa- torni toping. J: Fikr aniq boladi, xulosa tugal boladi, ifoda lo‘nda boMadi
5. Ma’no jihatdan bir-biriga juda yaqin bolgan ma- qollarni toping. J: «Qazisan, qartasan - oxir aslingga tortasan, Olma olmadan uzoq tushmaydi, Qarg‘a qar- g‘aning ko‘zini cho‘qimaydi»
6. «Folklor» atamasini ilk bor kim qachon qollagan?
J: 1846-yilda Vilyam Toms
7. Xalq og‘zaki ijodi necha adabiy turdan iborat? J: 4 ta
8. Qo‘g‘irchoq o‘yin xalq og‘zaki ijodining qaysi turiga mansub? J: Dramatik turga
9. Askiya xalq og‘zaki ijodining qaysi turiga mansub?
J: Dramatik turga
10. Lof, latifa, doston, ertak, afsona, rivoyat va termalar xalq og‘zaki ijodining qaysi turiga mansub? J: Epik turga
11. Maqol, matal va topishmoqlar xalq og‘zaki ijodining qaysi turiga mansub? J: Maxsus turga
12. Topishmoqlar qanday yolda yoziladi?
J: She’riy va nasriy yo‘tda
13. Topishmoq qatnashgan ertaklar qanday turlarga bolinadi?
J: 2 turga: topishmoqii ertak, ertak-topishmoq
14. Chistonlar qanday shakllarda yoziladi?
J: Fard, bayt, qit’a, ruboly, g‘azal shakiida
15. Topishmoq ichida ertak kelsa, qanday nomlanadi?
J: Topishmoqli ertak
16. Asar voqealari topishmoq asosida qurilgan bolsa, qanday nomlanadi? J: Ertak-topishmoq
17. Maqol va topishmoqlar qaysi jihatdan bir-biriga o‘xshaydi? J: Shakliy jihatidan
18. Topishmoqlar yaratilish davriga ko‘ra qanday tur- larga bolinadi? J: An’anaviy va zamonaviy topishmoqlarga
19. Qaysi maqolda so‘zlar ko‘chma ma’noda qollanil- magan? J: Yer haydasang, kuz hayda, kuz haydama- sang, yuz hayda
20. So’zlari ko‘chma ma’noda qollanilgan topishmoqlar- ni toping. J: «Qazisan, qartasan - oxir aslingga torta- san, Olma olmadan uzoq tushmaydi, Qarg‘a qarg‘aning ko‘zini cho‘qimaydi»
21. «o’gii borning o‘rni bor, qizi borning ... bor». Ush- bu maqolda nuqtalar o‘rniga qo‘yilishi kerak bolgan so‘zni toping. J: Qadri
22. «O’zi bir qarich, soqoli qirq qarich». Topishmoqning javobi nima? J: Igna
23. «Otasi uzun xo’ja, onasi yoyma xotin, bolasi shirin- shakar». Ushbu topishmoqning javobini toping.
J: Tok, bargi, uzumi
24. Qaysi janrda «jazolash», «shahar» yoki «qishloq» berish shartlari mavjud? J: Topishmoqlarda
25. «0‘tga tushsa yonmas, suvga tushsa oqmas». Topishmoqning javobini toping. J: Soya
26. Qaysi janrda g‘ayritabiiy tuyilgan narsalar haqida so‘z borib, ular aslida siz bilan biz kundalik hayotda ko’rib- bilib turgan narsa bolib chiqadi? J: Topishmoqlarda
27. Topishmoqlar hajmining o‘sib borishi nimalarga bogiiq? J: O’zida yashiringan predmetlar miqdoriga; narsalarning sifati, belgilari, o‘xshashligi, mayda un- surlari batafsil ta’rif qilinishiga hamda qochiriqlar, ramziy obrazlar, mubolag‘ali so‘zlarning ko’payishiga bogliq
28. Topishmoqlarda qaysi badiiy unsurlardan keng foy- dalaniladi? J: 0‘xshatish, sifatlash, mubolag‘a, kichray- tirish, metafora, jonlantirish
29. Topishmoqning qaysi turi zamirida xalqimizning tarixi, qadriyatlari aks etadi?
J: An’anaviy topishmoqlarda
30. Bir predmetli topishmoqqa misol ayting. J: Zar gi- lam, zar-zar gilam, ko‘taray desam, og‘ir gilam (yer)
31. Bir necha predmetli topishmoqqa misol ayting.
J: Onasi bitta, bolasi mingta (oy va yulduzlar)
32. Chistonlar ko‘proq qaynday mavzuga ega boladi?
J: Ma’rifiy, ijtimoly-siyosiy mavzularga
33. Chiston so‘zi qaysi tildan olingan va uning ma’nosi- ni toping. J: Asli forscha so‘z bolib, topishmoq, jumboq ma’nolarini anglatadi
34. Hammabop ommaviy janr bolib, ularda xalq hayo- tining barcha qirralari - turmush madaniyati, urf-odatlari va boshqa jihatlari, inson va uni o’rab olgan olam o’xshatish- lar, taqqoslashlar, savollar vositasida ifodalanadi. Ushbu ta’rif qaysi janr haqida? J: Topishmoq haqida