Adabiyot 10 oxirgi 2-qism indd

1-guruh.
“Sayohatnoma”da shoir obrazi aks etgan o‘rinlarni toping 
va ularni muallifning hayot yo‘li bilan bog‘lab tahlil qiling.
2-guruh.
Asardan amaldorlarning fosh etilishi bilan bog‘liq o‘rinlar-
ni toping va ularni Muqimiy davridagi ijtimoiy muhit bilan bog‘liqlikda 
izohlang. 
3-guruh.
Asarda joy nomlari va tabiat manzaralari tasvirlangan o‘rin-
larni toping hamda ularni rasmlarda jonlantiring. Muqimiy tasviri asosida 
joy nomlariga xos xususiyatlarni tasnifl ang. 
IJODIY ISH
Hozirgi kunda ko‘pchilik o‘z sayohatnomalarini internetda, ijtimoiy 
tarmoqlarda shaxsiy blog (inglizcha “web log” – “internet jurnal” so‘zi-
dan) yoki travelog (inglizcha “travel log” – “sayohat jurnali” so‘zidan) 
shaklida yuritadi. Internet manbalaridan bunday zamonaviy sayohat-
nomalar namunalarini toping va Muqimiy “Sayohatnoma”si bilan so-
lishtiring. Shaxsiy tajribangiz asosida sayohatnoma yozing. 
dushvor 
– qiyin
maqomi dilfi zo 
– 
dilni xush qiluvchi 
manzil
obi safo
– tiniq suv
sebarg 
– 
ko‘k maysa
obishor 
– serob

---

49
?
SATIRA
Satirik
asarlarda hayotdagi qusurlar, jamiyatdagi illatlar, salbiy xu-
susiyatga ega kishilar ochiqdan ochiq ayovsiz, achchiq kulgi orqali 
tanqid qilinadi. Bunday asarlarda kinoya usuli yetakchilik qiladi. Satirik 
obrazlar kishida salbiy tuyg‘ularni uyg‘otadi. Oʻzbek adabiyotida sati-
raning ilk namunalari dastlab xalq og‘zaki ijodida (masalan, Nasriddin 
Afandi haqidagi latifalarda) yaratilgan va keyinchalik yozma adabiyot-
da taraqqiy etgan. Turdi Farog‘iy, Maxmur, Gulxaniy, Muqimiy, Zavqiy 
singari ijodkorlar satira janrida asarlar yaratganlar. Keyinchalik Hamza, 
Abdulla Qodiriy, Gʻafur Gʻulom, Abdulla Qahhor, Said Ahmad kabi 
adiblar o‘zbek satirachiligi rivojiga muhim hissa qo‘shdilar. 
Muqimiyning biz mutolaa qilgan asarlaridan satira elementlarini 
toping. Bu asarlarda muallif qanday illatlarni tanqid qilmoqda? O‘quv-
chida bu illatlarga nisbatan salbiy munosabat uyg‘otish uchun shoir qan-
day badiiy vositalardan foydalanmoqda?