Adabiy-nazariy qarashlar mumtoz Sharq adabiyotining takribiy qismi sifatida

3. Adabiy jarayon va so’z san’atkorlarining xususiyatlari haqidagi fikrlar tarix, tarixiy-esdalik va nasihatnomalarda ham uchraydi. Zahiriddin Muhammad Boburning “Boburnoma”, Zayniddin Muhammad Vosifiyning “Badoye’ ul-vaqoye’”, Kaykovusning “Qobusnoma”, Nizomiy Aruziy Samarqandiyning “Majma’ un-navodir” asarlarini misol keltirish mumkin.

“Boburnoma”da “Alisherbek naziri yo’q kishi erdi. Turkiy til bila to she’r aytubdirlar, hech kim ancha ko’p va xo’b aytqan emas”,- degan odilona va rostgo’y xulosaga duch kelsak, “Qobusnoma” (Kaykovus)da “Har xil narsa yozmoqchi bo’lsang, o’z fikring bilan yozgil, boshqalarning so’zini takrorlama, agar boshqalarning so’zini takrorlasang, ko’ngling ochilmaydi, she’r maydoni senga keng bo’lmas va dastlabki she’r yozgan darajangda qolaverasan” (“Qobusnoma”, T., “O’qituvchi”, 1968, 99-bet), – degan to’g’ri o’gitni ham uchratamiz.