Abuzalova M

мы разграничиваем интеллектуальную деятельность и язык, 
то в действительности такого разделения нет… Язык 
народа есть его дух, и дух народа есть его язык –трудно 
представить что–либо более тождественное”
2
 
Xullas, til va tafakkur munosabati o„zaro dialektik aloqadorlikda 
bo„lib, birgalikda rivojlanish va ta‟sir etish qonuniyatlariga amal qiladi. 
Dialektik aloqadorlikdagi bu ikki hodisa o„zaro ajralmas, bir-birini 
taqozo etuvchi murakkab butunlikdir, shuning uchun ularni o„rganuvchi 
fan sohalari ham zich aloqador, ajralmas, lekin bir emas. Demak, til 
qonunlari bilan tafakkur qonunlari bir-biriga teng kelmaydi. Til 
grammatikaning o„rganish manbayi bo„lsa, tafakkur logika (mantiq) 
ilmining manbayidir. Shunga ko„ra mantiqiy kategoriyalar (tushuncha, 
subyekt, predikat, hukm va sh.k.) bilan grammatik kategoriyalar (so„z, 
ega, kesim, to„ldiruvchi….) farqlanadi. Mantiq birliklari umumiy, 
mavhumdir. Til birliklari, ayniqsa, nutqiy birliklar real, voqeiydir. 
1 
Ne‟matov H., Shirinova N. Tilshunoslikning falsafiy masalalari. –Buxoro:Universitet., 2005.– 
B. 27-28. 
2 
Общee языкознание. (Под общ. ред. А.Е.Супруна.)– Минск: Выш. школа, 1983. – 
C.106. 

---

30 
Mantiqiy kategoriyalar umumiy, metodologik bo„lganligi bilan tillardagi 
grammatik kategoriyalar o„ziga xosdir. Chunonchi, rus tilida otlarning 
jonli va jonsizligini ifodalash kategoriyasi mavjudki, bu o„zbek tili uchun 
xos hodisa emas.