Abu ali ibn sino nomidagi buxoro davlat tibbiyot instituti “Umumiy xirurgiya va travmatologiya” kafedrasi

Toshsiz xoletsistit
O’tkir toshsiz xoletsistit. Uning etiologiyasida bakterial infektsiya omili, 
me’da osti bezi shirasini o’t yo’llariga va o’t pufagiga reflyuksida pankreatik 
shirani jigarga shikastlovchi ta’siri muayyan axarniyatga ega. 
Diagnostikada va davolash usulini tanlashda bemorni ob’ektiv tekshirish 
ma’lumotlari, o’tkazilayotgan davo zarninida kasallik klinik manzarasining 
dinarnikasi hal qiluvchi axarniyatga ega. Surunkali toshsiz xoletsistit. Toshsiz 
surunkali xoletsistit klinikasi surunkali kalkulyoz xoletsistit klinikasiga 
o’xshash. Biroq o’ng qovurg’alar ostidagi og’riq unchalik kuchli bo’lmaydi, 
uzoq davom qilishi, deyarli doimiy xarakteri bilan ajralib turadi, parhez 
buzilgandan keyin kuchayadi. Diagnostikada xoletsistoxolangiografiya, o’t 
yo’llarini ultratovush bilan tekshirish eng ko’p ma’lumot beradi. O’t 
yo’llarining yallig’lanish kasalliklarida konservativ davolash. O’tkir 
xoletsistitli hamma bemorlar statsionarda xirurgning doimiy nazorati ostida 
bo’lishlari kerak. Tarqalgan peritonit simptomlari bo’lganda shoshilinch 
operatsiya qilish talab etiladi. Boshqa hollarda bemorlar dori-darmonlar bilan 
davolanadi. Bemorlarga ovqatni cheklangan miqdorda berilib, faqat ishqoriy 

---

suyuqliklar ichishga ruxsat etiladi. 
Bu bemorlarda quyidagi tadbirlarni amalga oshirish maqsadga muvofiq: 
1.
 
Me’dani nazogastral zond bilan bo’shatish kerak, chunki me’da parezi 
o’t pufagida va o’t yo’llarida dimlanishni yanada qiyinlashtiradi. 
2.
 
Paranefral novokain blokadasi. 
3.
 
Spazmolitiklar. Kuniga ikki marta til ostiga 1-2 tabletka nitroglitserin 
tayinlash shart, chunki u Oddi sfinkteriga tanlab spazmolitik ta’sir ko’rsatadi. 
Atropin, no-shpa, galidor o’t pufagi bo’ynidagi sfinkter apparatiga xuddi 
shunday bo’shashtiruvchi ta’sir ko’rsatadi.