Abu ali ibn sino nomidagi buxoro davlat tibbiyot instituti “Umumiy xirurgiya va travmatologiya” kafedrasi

 
Yara malignizatsiyasi
Me’da yaralari 15-20 foiz hollarda malignizatsiyaga uchraydi. Bu 
ayniqsa katta egrilikda va me’da pilorik bo’limi sohasida joylashgan yaralarga 
taaluqli. Malignizatsiyaga aksariyat kallyoz yaralar va asosan 40 yoshdan 

---

oshgan odamlardagi yaralar uchraydi. Me’da yarasi diametri 1,5 sm dan katta 
bo’lsa, uni xavfli yara sifatida baholash kerak. 
Me’da yarasining malignizatsiyasida bemorlarda qayd qilinadigan 
belgilar kasallik boshlangan hollarda uchraydi. Me’da yarasi katta egrilikda, 
pilorik va kardial qismlarda, diametri 1,5 sm dan katta bo’lsa, uning 
malignizatsiyaga uchraganligi mumkinligi haqida o’ylash lozim; me’da 
shirasi kislotaligining pasayishi, yara anamnezining davomliligi; bemor uchun 
odatdagi og’riq xarakterining har qanday o’zgarishi; 4-6 hafta mobaynida 
kompleks konservativ davolashning naf bermaganligi ham shundan darak 
beradi. 
Ehtimol malignizatsiya diagnostikasi unga shubha tug’dirgan dastlabki 
belgilardayoq o’tkaziladi (me’da yarasi bo’lgan bemorlar har 3-6 oyda 
muntazam tekshirilib turishlari lozim). Rentgenologik belgilar odamda kech 
paydo bo’ladi (to’lish nuqsoni, chetlari o’yiqligi, infiltratsiya va boshqalar). 
Asosiy tekshirish usuli gastrofibroskopiya qilib, yaraning bir necha sohasidan 
biopsiya olish hisoblanadi. Manfiy gistologik javob malignizatsiya yo’q, 
degan ma’noni bildirmaydi, chunki biopsiya sohasiga malignizatsiya bo’lgan 
qism tushmay qolishi mumkin. Har kanday shubhalar bo’lganda takroriy 
tekshiruv o’tkazilishi lozim. Ayni vaqtda malignizatsiyaga shubha bo’lganda 
bemorni operatsiya qilish kerak. Me’da rezektsiyasi asosiy operatsiya turi 
hisoblanadi. Bunda gastroentero- yoki gastroduodenoanastomoz qo’llaniladi. 
Uning sababi me’daning sekret chiqaradigan qismini olib tashlash va pilorik 
qism mexanizmini tugatish, shuningdek duodenal passajni yo’qotish bo’lishi 
mumkin.