|
Асосий ҳолатларни хулосалаш
Конвертида «А» ҳарфи бѝлган иштирокчи унга эълон қилинмагунича инфекция билан
зарарланганлигини билмас эди.
Қачонки, хавф ҳақида хабарингиз бѝлмаса, Сиз сақланмайсиз.
Ҳамма ОИВ, ВГВ ѐки ВГС билан зарарланиш хавфига эга ва Сиз ҳар доим ҳам
одамлар инфекция билан зарарланганлигини била олмайсиз. Ўзимизни тиббий ходим
сифатида ҳимоя қилишнинг энг яхши усули, бу ҳар бир одамни потенциал
зарарланган деб ҳисоблаб, барча мижоз ва bemorlarга нисбатан стандарт муҳофаза
тадбирларини қѝллаш.
Амалий куникмалар руйхати.
1.Кин кузгусида текшириш
2.
Бимануал курик
.
Жадвал. 1. ОИВ юқтирган, аммо соғлиғи туфайли ҳозирча АРТ терапияга
муҳтож бўлмаган ҳомиладор аѐллар
Гестаци
он
муддати
ва CD4
сони
АРВ-
профилактика
ҳомиладорлик
даврида
АРВ-профилактика
туғруқ даврида
АРВ-
профилактика
туғруқдан кейин
Туғруқусули
24—28
ҳафта
Агар вирус юкламани аниқлаш имконияти бўлса ва унинг миқдори 10000 копия/мл
бўлган ҳолатда зидовудин қабул қилмаган беморлар
CD4
сони
>350/мк
л
Зидовудин 300
Мг/ peros.Кунига 2
маҳал
(32).Гемоглобин
миқдорига эътибор
беринг
Муддатли
кесар
кесиш операцияси:
Фақатгина зидовудин
қабул қилиши лозим.
Агар туғруқ ўз-ўзидан
муддатига
етмай
бошланса, :
Зидовудин 300 мг ҳар
3
соатда
бола
туғилгунга қадар
+ ламивудин 150 мг
per os. суткада 2
маҳал
+ невирапин 200 мг
бир
марта
туғруқ
Невирапи
н
билан
бирга
туғруқ
даврида
(тавсия
этилади)
Она:
Зидовуди
н 300 мг
+
ламивуди
н 150
мг 150 мг
peros. 2
суткада 2
маҳал
7
кун
давомида
туғруқ
индукция
сидан
сѝнг
Муддатли
кесар
кесиш операцияси
ҳомиладорликнинг
нинг 38 ҳафтасида
202
бошида
Бола:
Зидовуди
н (сироп)
4 мг/кг +
ламиву-
дин
2
мг/кгмгpe
rosсуткад
а 2 маҳал
7
кун
давомида
+
невирапи
н 2 мг/кг
бир маҳал
туғруқдан
сѝнг
Невирапин
сиз туғруқ
даврида
Она:
Зидовудинни
инкор этиш.
Бола:
Зидовудин
(сироп)
4 мг/кг внутрь
peros.
суткада
2
маҳал 7 кун.
Туғилган
заҳоти
Агар вирус юкламани аниқлашнинг имконияти бўлмаса, ѐки вирус юклама 10000
копиядан кам бўлса ва она аввал зидовудин қабул қилмаган бўлса
Зидовудин 300
мг + ламивудин
150 мг + сакви-
навир/ритонави
-
ре
800/100
мгperos.
суткада
2
Юқоридаги
схемани
бола
туғилгунча давом
эттириш
Она:
Туғруқдан сѝнг уччала
дори востасини ҳам
маън этиш
Бола:
Зидовудин (сироп) 4
мг/кг внутрь
peros. суткада 2 маҳал.
Агар вирус юкламаси
Если на 36—38- ҳафтада
ВН
<1000 копий/мл, туғруқни
ўзғўзидан бошланишини
кутиш.Агар 36—38\аф-й
ҳафтадаВЮ
>1000 копий/м,МКС на
203
маҳал
Бола туғилганидан сѝнг
8 соат давомида.
38-ҳафтада ўтказиш.
Агар
ВЮ
ни
аниқлашнинг имконияти
бўлмаса, ЮААРТ га амал
қилган ҳолатда <95%,
МКСни
38-ҳафтада ўтказиш.
Агар
ВЮ
ни
аниқлашнинг имконияти
бўлмаса,ЮААРТга амал
қилиш ва ўз
>95% ҳолатда ўз-ўзидан
туғруқ
бошланишини
кутиш
ОИВ юқтириб, соғлиғи туфайли АРТ га муҳтож аѐллар.
Агар \ҳомиладор аѐлда АРТ ѝтказишгасоғлиғи туфайли кѝрсатмалар бѝлса,лекин у
ҳозиргача уни қабул қилмаган бѝлса, унга 1 қаторга мансуб юқори активликдаги АРТ
ѝтказиш лозим (ЮААРТ) 1-қатор терапияси сифатида ва профилактика мақсадида
зидовудин, ламивудин ва невирапин комбинациялари тавсия этилади.
(19, 34,35)
.
Бундай аѐлларнинг соғлиғини сақлаш мақсадида АРТ ни туғруқдан кейин ҳам давом
эттириш лозим.
Таблица 2.Оивга чалинган ва соғлиҳи туфайли АРТ га муҳтож бўлган ѐки
муҳтож бўлиши мумкин бўлган аѐллар
.
Гестационный
муддатва
CD4
сони
АРВ-профилактика
туғруқ
ва
ҳомиладорлик
даврида
Туғруқдан
кейинги
АРВ-профилактика
Туғруқ усули
Хоҳлаган
гестацион
муддат
CD4
сони<200/мкл
Зидовудин 300 мга +
ламиву дин 150 мг +
невирапин 200
мгperos. суткада 2
маҳал
Эътибор беринг:
Невирапинни
қабул
қилишни бошланг
200 мг per os. суткада
маҳал,
2
ҳафтадан
кейин
недели перейти на 200
мг peros. суткада 2
Она:
Давони
аввалги
схемага асосан олиб
борилади
Бола:
Зидовудин (сироп) 4
мг/кг peros. суткада 2
маҳал
7 кун. Туғилганидан
юошлаб, биринчи 8
соата қѝлланилади.
Агар
36—38-
ҳафтада
ВЮ<1000 копий/мл,
бѝлса
туғруқ
бошланишини
кутиш лозим.
Агар
36—38-й
неделе
ВН >1000 копий/мл,
38-ҳафтада
МКС
ѝтказиш лозим.
Агар
ВЮ
ни
аниқлашнинг
204
маҳал
га ѝтиш лозим. Буйрак
ферментлари
активлигини
ѝлчаш
даволашдан
олдин
олиб
борилади
ва
ундан сѝнг 2 –ва 4-
ҳафтада
ѝлчаниб,
охирида 4 ҳафтада бир
марта ѝлчанади.
имкони бѝлмаса,
ЮААРТ режимига
мал қилиш<95%,
МКС ни 38-ҳафтада
ѝтказиш.
Хоҳлаган
гестацион
муддат
CD4 сони 200—
350/мкл
Зидовудин 300 мга +
ламивудин 150 мг +
саквина-вир/ритонавир
800/100
мгд
peros.
суткада 2 маҳал
Она:
АРТни
туғруқдан
кейин
ҳам
давом
эттиршни ҳал қилиш
мақсадида клиник,
Иммунологик
кѝрсаткичларни кѝриб,
яиқиш
показателях,
чунки
бу
даврда
аутогемодилюция
содир бѝлади ва CD
сони
кам
чиқиши
мумкин, ундан сѝнг
эса яна ортади.
Бола:
Зидовудин (сироп) 4
мг/кг внутрь peros.
суткада 2 маҳал
7
сутка давомида.
Бола
туғилганидан
сѝнг 8 соат давомида.
Агар
ВЮ
ни
аниқлашнинг
имконияти
бўлмаса,ЮААРТга
амал қилиш ва ўз
>95% ҳолатда ўз-
ўзидан
туғруқ
бошланишини
кутиш
Таблица 3. 1.3. ОИВ юқтириб, АРТ ни ҳомиладорликгача бошлаган аѐллар
Хоҳлаган
Шу
АРТ
схемани
давом эттириш
, агар унинг таркибида
эфавиренза бѝлса, аѐл
уни
саквинавир/ритона-
вир 800/100 мгб или на
Она:
Давони
аввалги
схемага
асосан
олиб борилади
Бола:
Зидовудин (сироп)
Агар
36—38-й
неделе
ВН
>1000
копий/мл,
38-
ҳафтада
МКС
ѝтказиш лозим.
Агар ВЮ ни
205
абакавирга
алмаштириши мумкин
CD4 сони <250/мкл
бѝлса,
невирапин
кѝллаш мумкин.2-қатор
препаратларининг
зарари
фойдасидан
кѝра устун туради.
4
мг/кг
peros.
суткада 2 маҳал
7
кун.
Туғилганидан
юошлаб, биринчи 8
соата қѝлланилади.
Муддатига етмаган
чақалоқлар учун
1,5 мг/кг в/в или 2,0
мг/кг
Peros. Агар 36—38-
ҳафтада
ВЮ<1000
копий/мл,
бѝлса
туғруқ
бошланишини
кутиш лозим.
аниқлашнинг
имкони бѝлмаса,
ЮААРТ
режимига
мал
қилиш<95%,
МКС
ни
38-
ҳафтада
ѝтказиш.
Таблица 4. Туғруқ даврига келиб биринчи марта ОИВ туфайли мурожаат
этаѐтган аѐллар
Клиникага
мурожаат
этиш вақти
Туғруқ
давридаги АРВ-
профилактика
Туғруқдан
кейинги
АРВ-
профилактика
Туғруқ усули
Туғруқ
даврида
Зидовудин 300 мг
ҳар 3 соатда бола
туғилгунга қадар
+ ламивудин 150
мг
per
os.
суткада 2 маҳал
+ невирапин 200
мг
Она:
Зидовудин 300 мг
+ ламивудин 150
мг 150 мг peros. 2
суткада 2 маҳал 7
кун
давомида
туғруқ
индукциясидан сѝнг
Бола:
Зидовудин (сироп)
4 мг/кг + ламиву-
дин
2
мг/кгмгperosсуткада
2 маҳал 7 кун
Табиий туғруқ йѝллари
орқали
олиб
бориш.Инвазивакушерлик
Муолажаларини
қилмаслик,
хусусан
эпизиотомия.
206
давомида +
невирапин 2 мг/кг
бир
маҳал
туғруқдан сѝнг
невирапин 2 мг/кг
бир
марта;
туғилгандан
сѝнг
48—72
соат
давомида бошлаш
+ лекциядан олищ, операция+
Дастлабки билим даражасини баҳолаш учун саволлар:
1.
ОИВ-инфекциянинг клиник кечиши хусусиятлари ҳақида гапириб беринг.
2.
ОИВ юкиш йуллари кандай?
3.
Оппортотунистик инфекциялар хакида тушунча беринг.
4.
Тиббий муассасаларда асосий зарарланиш сабаблари нима?
5.
Биологик суюкликларга нималар киради?
6.
ОИВ қайси ҳолларда юқмайди?
7.
Постконтакт профилактика ҳақида тушунча беринг.
МАВЗУ№15.Туғруқдан кейинги юқори ҳарорат. Инфекция профилактикаси.
Инфекциянинг ўтиш йўллари.
1. Таълим технологиясининг модели
240 минут
Таълим олувчилар сони: 8-10 киши
Мавзу утилиш жойи
Акушерлик стационари, туғруқ зали, жарроҳлик хонаси,
аудитория, УЗИ кабинет,
- фантомлар, муляжлар, тарқатма материаллар, амалий
кѝникмаларни
бажариш
бѝйича
стандарт
қадамлар,
стетоскоп, сантиметр лентаси, тазомер, қин кѝзгулари,
кушетка.
Амалий машғулот
режаси
13.
Кириш
14.
Назарий қисм
15.
Амалий қисм
- беморлар курацияси
- амалий кѝникмалар алгоритми
16.
Аналитик қисм
- вазиятли масала
- тест саволлврини ечиш
Машғулотнинг мақсади:
Ҳомиладорликка негатив таъсир кѝрсатувчи, ҳамда она ва
болага негатив таъсири эҳтимоли бѝлган инфекциялар ҳақида заминий билимларни бериш.
Педагогик вазифалар:
Ўқув фаолияти натижалари:
.
•
Ҳомиладор
организмида
содир
бѝладиган ѝзгаришлар.
•
Ҳомиладорларни амбулатор кузатув
мезонлари.
•
Хавф гуруҳига кирувчи ҳомиладор
аѐлларни аниқлаш.
•
Лаборатор ва инструментал текшириш
Талаба билиши лозим:
1.
Ҳомиладор
организмида
содир
бѝладиган
ѝзгаришлар.
2.
Ҳомиладорларни амбулатор кузатув мезонлари.
3.
Репродуктив саломатлик асослари
Т
алаба қила билиши лозим:
1.
Ҳомиладорликни аниқлаш.
207
усулларини
қѝллаган
ҳолда
ҳомиладорларни клиник текширувдан
ѝтказиш.
•
Лаборатор ва инструментал текширув
усулларининг
натижаларини
интерпритация қилиш.
•
Амбулатор – поликлиника ва уй
шароитида аѐлларни назорат қилишни
ташкил этиш.
•
Ҳомиладорлар хариталарини тѝлдириш
2.
Ҳомиладорликни
олиб
боришни
комплекс
тактикасини аниқлаш.
3.
Хавф гуруҳига кирувчи ҳомиладор аѐлларни
аниқлаш.
4.
Лаборатор ва инструментал текшириш усулларини
қѝллаган
ҳолда
ҳомиладорларни
клиник
текширувдан ѝтказиш.
5.
Лаборатор
ва
инструментал
текширув
усулларининг
натижаларини
интерпритация
қилиш.
6.
Ҳомиладорларни
туғруққа
тайѐрлаш
учун
госпитализация қилиш мезонларини аниқлаш.
7.
Амбулатор – поликлиника ва уй шароитида
аѐлларни назорат қилишни ташкил этиш.
8.
Ҳомиладорлар хариталарини тѝлдириш.
Ўқитиш усуллари ва техника
Интерактив ѝйин ―Яширилган хазина‖усули
Ўқитиш воситалари:
Маркерлар, қоғозлар, доска, бѝр
Ўқитиш шакллари
Индивидуал ва гуруҳларда ишлаш
Ўқитиш шарт-шароити
Техник воситалар билан таъминланган аудитория
Мониторинг ва баҳолаш
Оғзаки назорат, савол-жавоб, ѝз-ѝзини назорат
қилиш, рейтинг тизими асосида баҳолаш
Do'stlaringiz bilan baham: |
