Abituriyentler ushın Qaraqalpaq tili páninen qollanba quwat Jarekeev Tildiń jámiyetlik xızmeti

-ıs/-is, -s: júris, turıs, bilis, ketis, qalıs t.b. Búgin júris joq. Bul júrisiń júris emes.

-ǵı/-gi, -qı/-ki bul qosımta házirgi ádebiy tilde dara túrde qollanılmaydı. Mısalı: barǵısı keldi, aytqım kelmedi, bilgiń kelmeydi t.b.

-ǵanlıq/-genlik, -qanlıq/-kenlik: Háreket atı feyiliniń bul túri, kóbinese substantivlesip (atlıqlasıp) qollanıladı: Mısalı: Olardıń qayda barǵanlıqları belgili bolmadı. Kempir apamnıń onı qánsheli jaqsı kórgenligin sóz benen jetkerip aytıw qıyın.

(Qalǵan qosımtaların yadlamay-aq qoyıń biraq bir oqıp shıǵıń)

7. 
   -arlıq/-erlik, -rlıq/-rlik, -maslıq/-meslik, -baslıq/-beslik, -paslıq/-peslik. Sol ushın qızdı jubatarlıq juwap ayta almadı. Jolda heshqanday irkinish bolarlıq nárse joq. Onıń jaramas isti islemesligine ózimiz kepillik beremiz. Kóńlindegi shın sırdı bildirmeslik ushın tırıstı.
   
8. 
   –tuǵınlıq, -jaqlıq: Qutın jańalıqlar, tabıslar bolatuǵınlıǵına quwanatuǵın edi. Ol apasınıń sabırsızlıq penen kútip júretuǵınlıǵın jaqsı biletuǵın edi.Ol Shımbayǵa mal aydatajaqlıǵın ayttı.
   
9. 
   -maqlıq/-meklik, -baqlıq/-beklik, -paqlıq/-peklik: aytpaqlıq, isendirmeklik t.b. Kúyewdi úyge shaqırmaqlıq burınǵıdan qalǵan ádet edi. Ákesi qızın uzatpaqlıqqa ırazılıq berdi.
   

Háreket atı feyilleri qospa feyil túrinde de qollanıladı: xızmet etiw, húrmet etiw, qabıl etiw, oqıp shıǵıw, aytpaqlıq lazım t.b.
Háreket atı feyili mánilik jaqtan eki sóz shaqabı – feyil hám atlıq sózlerdiń mánisine jaqın keledi. Onıń feyillik mánisi basqa feyiller sıyaqlı bolımlı-bolımsızlıq mánide qollanıladı. Mısalı: almaw, bermew, sóylemew t.b. Háreket atı feyili atlıq sózlerdi basqarıp feyil sóz dizbegin yaǵınıy háreket atı feyil toplamın dúzedi. Mısalı: atzılardı suwǵarıw, kósheni tazalaw, awılda islew, qaladan qaytıw, kemshiliklerdi boldırmaw, arqayınshılıqqa beriliw t.b. Atlıqlarǵa jaqınlıq jaǵı, ol atlıq sózler sıyaqlı seplik, kóplik hám tartım jalǵawları menen túrlenedi. Atlıqlar sıyaqlı gápte baslawısh, tolıqlawısh, anıqlawısh xızmetlerin atqaradı. Usı jaqları esapqa alınıp, háreket atı feyili atawısh feyil dep te ataladı. Mısalı: Shıǵıp sóylewler baslandı. Bıyıl suwǵarıwdı esapqa aldıq. Suwǵarıw jumısları sapalı júrgizilip atır. Háreket atı feyili ózinen burın kelgen hártúrli sózler menen sintaksislik baylanısqa túsip, feyil toplamın dúzedi. Mısalı: Egislik jerlerdi suwǵarıwdı sapalı ótkerdik. Kóshelerdi tazalaw jumısları pitkerildi. Sepleniwi:

Ataw	Oqıw	tárbiyalaw	suwǵarıw
Iyelik	Oqıwdıń	tárbiyalawdıń	suwǵarıwdıń
Barıs	Oqıwǵa	tárbiyalawǵa	suwǵarıwǵa
Tabıs	Oqıwdı	tárbiyalawdı	suwǵarıwdı
Shıǵıs	Oqıwdan	tárbiyalawdan	suwǵarıwdan
Orın	Oqıwda	tárbiyalawda	suwǵarıwda