Abdulla qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika

  ham adabiy jarayon haqidagi  fan vazifasiga kiradi.  Xususan,  XIX asr oxiri- 

П  asr boshlari jadid  adabiyotini  yoki  o ‘tgan  asming  80-yillari  qayta qurish  deb 

bosqich badiiy tafakkuri tabiatidagi sifat o'zgarishlarini, yoxud X X  asming 

M № r i   XXI  asr boshlari  -  mustaqillik davri adabiy hayoti manzarasini yaratish 

^■eadabiy jarayon haqidagi fan vazifasidir.

■  

Demak,  istiqlol  adabiyoti  deganda  1991  yildan  keyingi  yillarda  yuzaga 

asarlamigina  tushunmaslik  lozim  .  Bu  -   Munawarqori,  Cho‘lpon,  Fitrat, 

Qodiriy,  Elbek,  Botular  tamal  toshini 

qo'ygan,  shaxs  erki,  millat 

Vatan  mustaqilligi  g ‘oyalari  bilan  sug‘orilgan  ko‘ngil  adabiyoti 

^■riadir.  Garchand,  X X   asming  90-yillari  -   XXI  asr  boshlari  o ‘zbek 

fcfcb oiining  rivojlanish  qonuniyatlari,  tamoyillari,  o ‘ziga  xos  xususiyatlari,

---

■badiiy  ijod  falsafasi,  adabiy  jarayon  psixologiyasi,  adabiy  jarayonni  harakatga 

Bariayotgan,  beshigini  tebratayotgan  so‘z  san’atkorlarining  shaxsiyati, asarlarining 

yjzaga kelishi va badiiy mahorati, bir so‘z bilan aytganda, adabiy jarayon tarixi va 

HBzariyasini  yaratish  yo‘lidagi  izchil  izlanishlar  ilm  ahli  faoliyatining  asosiy 

jo'nalishi hisoblanadi; biroq uning qiziqishlari, mayllari va o‘rganish chegaralarini 

Hfeqat mustaqillik davri bilan cheklash to‘g‘ri emas »61.

Ushbu  fikrlardan  anglashiladiki,  adabiy -  tanqidiy tadqiqotda  o‘rganiluvchi 

I  acyektga  teranroq nazar tashlamoq, ko‘p yoqlama,  ijtimoiy -  falsafiy va tarixiylik 

В aeqtayi  nazarlaridan  kelib  chiqib  izlanmoq  lozim.  Biz  ham  tadqiqotimizda  shu 

■ buy  konsepsiyaga  yondashamiz.  Yurtimizda  necha  ming  yillar  mobaynida 

I jaratilgan  va  istiqloldan  ruh  olgan  holda  yaratilayotgan jamiki  adabiy  -   estetik 

I  teyiiklarga,  adabiy jarayonlarga  xolis  nuqtayi  nazar  bilan  qarash va  baho  berish 

Hpftoniyati  paydo  boidi.  Adabiy  tanqidchilikda  badiiy  ijoddagi  yangicha 

^■■oyillar,  ifoda  usullaming  xilma  —

xilligi  ustida  ko‘p  gapirilyapti,  so‘z  san’ati 

Bnfcasida  ayricha  izlanishlar  olib  borayotgan,  kutilmagan  yo‘llardan  yurayotgan 

■ ф ёи п  ahli  sha’niga ko‘p-ko‘p  iliq  fikrlar bildirilyapti,  ayni  paytda boy an’anaviy 

B^pribalami mohirona davom ettirayotgan adiblarni  ham qo‘llab - quwatlayotirmiz.

|bc»qidchilikda  adabiy  jarayonga  bunday  bag‘rikenglik  bilan  yondashishning 

В в л о г   hodisaga  aylanayotgani  quvonarli  hoi.  Adabiyotimizning  yaqin  tarixiga 

b z r  tashlasak , nazm doimo nasr va boshqa turdagi  asarlardan  oldinda yurganini 

m a m iz . Sababi ayon, lirika- hozirjavob, nasming odimi esa vazminroq.

Adabiyot -  inson tuyg‘ularining adadsiz  to‘lqinlarini ezgulik yaratish ishiga 

■ B ^ a r  etadi.  “San’atkor o‘z xalqiga iste’dodi,  qalami bilan xizmat qiladi”,  2 deb 

H jganlarida  ustoz  Ozod  Sharafiddinov  ijodkoming  aynan  shu  ezgulik  yaratish 

■Bdagi xizmatlarini nazarda tutgan edi.  Dunyo eshiklari keng ochilgan bugungi 

B b lla s h u v   sharoitida  ma’naviy-axloqiy  burilishlar,  ommaviy  madaniyat  kabi 

illatlar  insoniyat  oldidagi  jiddiy  muammolardan  biriga  aylanayotgani  sir 

Ana  shunday  sharoitda  milliy  axloqimiz  va  e’tiqodimizga  butunlay  yot