A zeki veliDÎ togan bugünkü TÜRKİLİ (TÜRKİstan) ve yakın

R
nii
i':l^;

I ' ! !'■ i ir¹'i

^:l i
Jl i’- ' .
i D

m

ilf'

uslar Abılay Hanın, Rusyadan balıkçılık ve ekincilik öğretmek için on kadar Rus gönderilmesini istediğini yazıyorlar ^M). Bu söz ekim hakkında varit değildir. Abılay Han Türkistan usulü ekimi pek güzel biliyordu. Göçebe Kırgızları askerliğe çağırır, çiftçi Kazak ve Karakal- pakları ekinciliğe sevkederdi. Oğlu Âdil Sultanın idaresi altında Kara- ,kalpakları Talaş havzasına getirerek çiftçilik yaptırdı. Kine Sarı ya­nında da bu ise devam edildi. Abılay Hanın Ruslardan çiftçilik öğ­renmeye ihtiyacı yoktu. Ruslardan balıkçılık ustaları, sorması elbette varittir⁰³). Rus muhacirlerinden Türkistanlıların öğrendikleri faydalı bir şey varsa, o da «tırpan» (rusça «koşa») ile ot biçmektir. Fakat bu da Sibirya Tümen Tatarlarında ve Başkurtlarda «çalgı», bazı Kazak­larda «bel orak» isimleriyle pek eskîdenberi bilinen bir âletta Lehli M a s a 1 s k y, Ruslardan önce Türkistanda yulafın tanınmadığını ve binaenaleyh bunun Ruslar tarafından getirildiğini ileri sürmektedir. Fa­kat B a r t h o 1 d bu kelimenin bugün doğu , türkçesinde kullanılan adı»olan «sulı» kelimesinden, bu nevi hububatın Türkistanda daha önce de mevcut olduğunu istidlal etmektedir^{225 226 227}). Türkistanın sulama işleri,' hiç olmazsa Kbokand hanları zamanında olduğu gibi, bir şekilde bile •devam ettirilemediğini birçok defalar söylemiştir.