A. Z. Umarov Avtomobillar texnik ekspluatasiyasi

2
(AlSi
3 0
io)J. Mineral nomi grekcha 
«Flogopos» - «olovdek» demakdir; ba’zida “magniyli slyuda” 
deyiladi. 
Monoklin 
singoniyali, 
monoklinprizmatik, 
qiyofasi 
tabletkasimon, kalta prizmatik, ba’zan kesik piramida shaklida 
b o ia d i. Uning rangi och sarg‘ish-qo‘ng‘ir, kumushdek tovlanadi. 
Yaltirashi shishadek, sadafdek tovlanadi. Qattiqligi 2 -3. Flogopit 
pegmatit va kontakt-metasomatik jinslarda uchraydi. Uning y o id o sh 
minerallari: diopsid, forsterit, shpinel, dolomit, dala shpatlari va 
skopolitlar.
B iotit - K (M g,Fe2+,M ii
)3
[O h,F e^Si3O i0]. Tabiatda keng 
tarqalgan 
mineral. Monoklin 
singoniyali, 
monoklin-prizmatik, 
tabletkasimon, ustunsimon va piramidal qiyofalarda boiadi. Rangi 
qora, qo4n g ir , q iz g ish yashilroq tuslarda b oiadi. U shishadek 
yaltiroq, yuzasi sadafdek tovlanadi. Qattiqligi 2-3, solishtirma 
o g irlig i 3-3,12. Mikroskop tagida pleoxroizmi aniq ko4rinadi. Biotit 
magmatik jinslam ing jins hosil qiluvchi minerali sifatida, ba’zan 
xol-xol 
donalar 
sifatida 
uchraydi. 
Uning 
yirik 
kristallari 
pegmatitlarda paydo b o iad i.
T alk - M g
3
[Si4O10][OH]
2
. Tarkibida: MgO-13,7%, SiO r- 
63,5%, 
H20 -4 ,8 % , 
ba’zan 
F eO -2-5%
bo iadi. 
Monoklin 
singoniyali, kristallari geksagonal va rombik qiyofada. Agregatlari -
varaq-varaq, tangacha-tangacha, yogiangandek zich massa holida 
topiladi. Uning rangi och yashil yoki sargish, qo‘n g ir, yashilroq 
oq, shishadek yaltiraydi va sadafdek tovlanadi. Uning qattiqligi 1, 
varaqchasimon, varaqlari egiluvchan, qayishqoq emas, ulanish 
tekisligi o ‘ta mukammal, solishtirma o g irlig i 2,8, issiqlikni va 
elektr tokini yaxshi o ‘tkazmaydi. 0 ‘tga chidamli, 1300-1400°S da 
ham erimaydi. Uning yumshoqligi q o ig a yogiangandek unashiga, 
rangiga va varaq-varaq tuzilishiga qarab aniqlanadi. Talk magnitga 
boy o ‘ta asos jinslam ing gidrotermal o'zgarishidan paydo bo iadi.
Talk 
sanoatda 
keng 
qoilaniladi. 
Qog‘oz, 
rezina, 
parfyumeriya, 
sanoatlarida 
bo4yoqchilikda, 
qalamlar 
ishlab 
chiqarishda ishlatiladi.