A. X. Sulliyev, I. M. Bedritskiy, O. T. Boltayev

Bitumlar

Bitum – murakkab uglevodorod birikmalaridan iborat bo’lgan, qora yoki to’q qo’ng’ir rangli termoplastik amorf gigroskopik bo’lmagan va o’ziga suv singdirmaydigan materialdir. U benzol va toluolda oson eriydi, spirt va suvda esa mutlaqo erimaydi. Tabiiy (qazib olinadigan) bitum asfalt deb ham ataladi.

Sun’iy bitum neftni qayta ishlash orqali olinadi. Neftdan olinadigan bitumlarga BN-III, BN-IV, BN-V navli bitumlar hamda qiyin eruvchan bitumlar misol bo’ladi. Mazkur bitumlarning yumshash harorati 50125C ni tashkil etadi.

Asfalt yaxshi elektr izolyatsiya xossasiga ega bo’lib, mo’rt va qattiqdir. Uning yumshash harorati 200C gacha yetadi.

Bitumlarning dielektrik xossalari quyidagicha: _r =2,5-3,0; tgδ =0,01; =10¹³- 10¹⁴ Om∙m; E_m=10-25 MV/m. Bitumlar, asosan, lok va kompaundlar tayyorlashda ishlatiladi.

25.