А. С. К а р и м о в, М. М. М и р а й д а р о в, F. Р. Ш о ё к у б о в

! е
т у л ик у т а д и , я ъни 
f h — 1е
б у л а д и . Б у
хол о да м к у р и л м а фаза ларидан бирининг ток у т к а з у в ч и к и с м -
л а р и г а те к ка н и билан б а р о б ар д и р .
Ерга у л ан г ан к о р п у с т а ъ м и н л о в ч и фа з а ла рда н бири билан 
к о н т а к т г а эга б у л г а н х о л у ч у н у н г а о дамнинг т е г иб кетиши 
1 4 . 1 7 - р а е м д а к у р с а т и л г а н . Е рг а у т у в ч и
1е
т о кн и н г бир кисми
I h
о да м танаси орцали, а ммо у нин г к а т т а кисми 
1е
е р г а у л а ш
к у р и л м а с и оркали у т а д и . Бо шк а ча а й т г а н д а , к о р пу с е р г а у л а -
г и ч г а у л а н г а н д а у
Ue = l eR
к у ч л а н и ш т аъ с и р и д а б ул а ди .
А г а р е р г а у л а г ич к а рши лиг и кама йиши билан е р г а у т у в ч и
т о к к у п а й м а с а , у х о л д а х и м оя ли е р г а у л а ш с а м ар ал и б у л а д и .
Б у хол нейтрали и з о л я ц и я л ан г а н т а р м о ^ л а р д а содир б у л а д и .
Б у н д а фа з а ла рда н бири е р г а м у с т а ^ к а м у л а н г а н д а ё к и е р г а
у л а н г а н к о р п у сг а т е к к а н д а т о к к у ч и е р г а у л аг ич ни н г э л е к т р
у т к а з у в ч а н л и г и ( ё ки ка ршилиги) га б ог ли к б у л м а й д и .
Ку чла ниши 1000 В г ач а б у л г а н , нейтрали е р г а у л а н г а н
т а р м о к л а р д а х и м оя л и е р г а у л а ш самарали эмас, чу нк и фаза -
3 7 0
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

л а рд а н бирини е р г а м у с т а х к а м у л а н г а н д а ток е р га ула г ич ни н г
Ка ршилигига боглик б у л ма йд и ва ун и к а ма йтириш билан ор- 
т а д и .
К уч л ан и ш таъсири остида булиши м у м к и н б у л г а н м е г а л л и
ток у т к а з м а й д и г а н к исмларни нолли химоя сим билан олдин- 
д а н атайлаб эле к т р ж и х а т д а н бириктириш 
н о л г а у л а ш
деб 
а т а л ад и ,
Нолли х имо я сим н о л ы у л а н а д и г а н кисмларни т ок манбаи- 
нинг е р г а м у с т а х к а м у л ан г а н нейтрал н ук та си билан бирлаш-
т ира ди . ^ и м о я л и нолга у л а ш с х е м а с и 1 4 . 1 8 - р а е м д а к у р с а т и л ­
ган. Нолга у ла шн и н г ишлаш принципи ш и к а с т л а н г а н э л е к т р
к у ри л м а н и у з у в ч и а п п а р ат у р а ё р д а м и д а т а р м о к д а н тез у з и ш
у ч у н фаза ларда н бирини к о р п у с г а у ла ни ш ин и бир фазали 
к и с к а т у т а ш у в г а айлантиришга а сосланган. Ч у н к и э л е к т р
к у ­
рилма корпуси нолли х и мо я сим о рк а ли нолли х и м о я симлар 
НХ г а у ланиб к ол ад и ва шика сгла ниш д а в р и д а т о к / т в у -
ж у д г а к е л а д и . Ки ска т у т а ш и ш
токи / т 
ф а з а л а р д а н бири 
к о р п у с г а у л аш в а к т и д а н бошла б, токи х и м о я и шг а т у ш г у н ч а
ва к у ри лма ни т а р м о к д а н у з г у н ч а к е т г а н в а к т д а в о м и д а мав- 
ж у д б у л ад и .
Ш у н д а й килиб, э л ек т р к у р и л м а л а р к орпу сла рини нейтра л 
сим оркали е рг а у л а ш шикастланиш д а в р и д а у л а р ни н г к у ч л а ­
нишини е рга нисбатан паса йтиради. Нолга у л а ш нейтрали е р ­
г а у л ан г ан туртсимли т а р м о к л а р д а ( о д а т д а , б у т а р м о к к у ч л а ­
ниши 380/220, 220/127 ва 660/380 В б у л а д и ) х а м д а манбанинг 
у р г а н ук та си ерга у л ан г ан у з г а р м а с т о к т а р м о к л а р и д а и ш л а ­
тилади.
>^имоя в о с и т а л а р и . Ишл аё т г а н э л ек т р к у р и л м а л а р и г а х и з ­
м а т к у р с а т у в ч и х одимнин г хав феизлиг ини т а ъ м ин л аш у ч у н
х и м о я воситалари и шл ат и л ад и . У ла р из о л я ци я л ов ч и , т у с у в ч и
ва са к ло вчи х и м о я в о си тала ри га бу лина ди.
И з о ля ц и я ло вч и х им оя воситалари т о к у т к а з у в ч и ёки е р г а
у л а н г а н к и смлардан х а м д а е рд а н о д а мн и э л е к т р ж и х а т д а н
и з ол яц и я к и ла ди . И з о ля ц и я л о в ч и х и м о я в о си тала ри асосий 
ва к у ш и м ч а х и л л а р га булинади.
Асосий изо ля ц и я ло вч и э ле к т р
Химоя воситалари э ле кт р КУРИЛ* 
ма нинг иш 
ку чланиши ни у з о к
м у д д а т у шл аб т ур иш в а ходим 
к у ч л а ни ш т а ъ с ир ид а б у л г а н т о к
у т к а з у в ч и к ис м л а р г а тегиб к е т - 
г а н д а уни т о к билан ш ик а ст ла - 
нишдан х и м о я л а ш х у с у с и я т и г а
э га . Асо:ий из оляция ловчи х им оя
воситаларига 
изоляция ловчи
шт а н г а ла р,
и з ол яция лов чи 
ва 
э л е к т р ул ча ш о мб ур ла ри ,
д и ­
э л е к т р и к кулщоплар, из о ля ц и я -