A qodiriy nomidagi

1. Masalaning berilgan shartiga savol qo’yish va berilgan savolni o’zgartirish
Bunday mashqlar berilgan sonlar va izlanayotgan son orasidagi bog’lanishlar haqidagi bilimlarni umumlashtirishga yordam beradi, chunki bunda bolalar ma’lum berilgan sonlar bo’yicha nimalarni bilish mumkinligi o’zlashtiradilar. Masalan: ,,Bitta qutida 48 ta qalam, 2-qutida esa 12 ta qalam bor. O’quvchlar quyidagi savollarni qo’yishlari mumkin: Bir qutida ikkinchi qutiga qaraganda nechta ko’p (kam) qalam bor? Ikkala qutida nechta qalam bor? Ikkala qutida baravar qalam bo’lishi uchun biridan ikkinchisiga nechta qalamni olib solish kerak? Va hokazo amal bilan yechiladigan bo’lsin, yoki tezlik haqida, bahor haqida va hokazo so’ralsin yoki masalada ko`rsatilgan amal bilan yechilsin. Ba’zi masalarni yechib bo’fgandan so’ng, bolarga masala sazolini o’zgartirishai taklif qilish foydalidir.
2. Berilgan savol bo’yicha masala shartini tuzish
Bunday mashiqlarni bajara yotganda o’quvchilar izlanayotgan sonni topish uchun qanday berilgan sonlarga ega bo’lishi kerakligini aniqlaydilar. Bu ham berilgan son va izlanayotgan son orasidagi bog’lanishlar haqidagi bilimlarni umumlashtirishga olib keladi. Masalani savoli quyidagicha bo’lgan masala shartini tuzish haqida topshiriq berilsin 2ta bochkada necha chelak suv bor. Bolalar masala shartida har bir bochkada necha chelak suv borligi yoki bochkalarni birida suvli chelak soni va birinchi hamda ikkinchi bochkada suvli chelak sonining ayirmasi yoki munosabati berilishi mumkinligini aniqlaydilar. Tuzilgan masalalarning har birini bolalar mustaqil yechadilar.
3. Sonli ma’lumotlarni tanlash yoki ularni o’zgartirish
Bunday mashqlar asosan o’quvchilarni real miqdorli munosabatlar bilan tanishtirish maqsadida hizmat qiladi. Masalan, bolalarga berilgan sonlari umuman tushurib qoldirilgan masala teksti to’liq beriladi. ,,Bir xil … ta ko’ylakka … metr material ketdi. … metr shunday materialdan nechta shunday ko’ylak tikish mumkin? o’quvchilar qanday sonli ma’lumotlarni birdaniga qo’yish mumkinligini aniqlaydilar. Ko’ylaklar sonini birdaniga berish mumkin, sarf qilingan material metrlari soni esa hisoblash yo’li bilan topiladi. Bu masalaga kiritilmagan yana 1 son bitta ko’ylakka sarf qilingan material metrlari soni ko’zda tutiladi. Ba’zi sonli ma’lumotlarni boshqalari bilan almashtirishga doir mashqlar alohida qiziqish tug’diradi, bunda masala qandaydir boshqa usul bilan yechilishi kerak.