A qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika instituti tarix fakulteti

Imom ad-Doramiy maqbarasi. Hazrati Imom al-Buxoriyning ustozlaridan biri Imom Abdurahmon ad-Doramiy as-Samarqandiy hijriy 181 (millodiy 798) yili Samarqandning qadimiy Doram degan mavzeside tavallud topgan. Imom ad-Doramiy fiqhshunoslik va hadisshunoslik bilan mashhur bo‘ladi. U qator Makka va Madina, Misr, SHom, Bog‘dodu Xuroson kabi yurtlarda turli olimlardan saboq oladi.

Imom Doramiy ko‘plab asarlar yozgan, eng mashhuri «Muskad» yoki «Doromiy sunnatlari» debat oladi.

Imom Doramiy 255 (mil. 869) yilda 74 yoshida vafot etgan va o‘z yurtida dafn qilingan.

Manbalarda Doramiyni Tomamiylar qavmidan ham deb qayd qiladi. Asosiy taxallusi esa ad-Doramiy as-Samarqandiy bo‘lib, Doram tomonimi hech ham o‘zga yurtlar bilan bog‘liq bo‘lmaydi. CHunki Doram Ispandiy qishlog‘ining qadimiy nomi ekanligi haqiqatga juda yaqin bo‘lib Abu Tohirxojaning «Samariya» asarida Doram qishlog‘ini Samarqand muzofotlaridandir, degan fikrni ko‘p manbalarga asoslanib yozib o‘tgan.

Ispandiy qadimda Isfandarom deb atashganligi xalq rivoyatlaridan ham ma’lum. Mashhur islom ensiklopedik asari bo‘lmish «Qomusul a’lam» kitobining 3-jildida «Abu Muhammad Abdulloh ibn Abdurahmon Samarqandiy-Doramiy, hadis imomlaridan, 181 (mil. 798) yilda Samarqanddda tug‘ilib va 255 (mil. 869) yilda vafot etgan. Uning «Musnadi Doramiy» nomli buzurg asari bor» deb yozilgan.

Abu Tohirxojaning «Samariya» asarida ad-Doramiy mozori haqida quyidagi ma’lumotlarni beradi: «SHayx Abdurahmon Doramiy mozori (U hadis aytishuvchilardan) SHovdor tumaniga qarashli Ispandiy qishlog‘idadir. U Samarqand muzofotida bo‘lgan, burunlarda Doram deb ataladigan qishloqdan bo‘lganligi uchun ham shunday nom chiqargan. Hozirgi turqlar ushbu mozor egasini payg‘ambar suhbatdoshlaridan biri bo‘lgan Abdurahmon ibn avfning tarjimai holi belgilik emas. Samarqand shahri bilan bu mozorning orasi bir toshu uchdan bir (11 chaqirim) chalasi yo‘l».

Bu erda yana ikkita mashhur shayxlarning qabri ham borligi aniqlangan.

2001 yilda Imom Doramiy tavalludining 1240 yillik yubileyi munosabati bilan qabri ustiga maqbara o‘rnatildi.