A qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika instituti tarix fakulteti

Usmon ota ziyoratgohi. Ziyoratgoh, qabriston va masjiddan iborat majmua. Paxtaobod o'zini o'zi boshqaruv organi hududida joylashgan. Mahalliy xalq uni buyuk to'rt xalifaning uchinchisi Usmon ibn Affon nomi bilan bog'laydilar. Xalifa Usmonning o'lkamizga kelganligi haqida aniq ma'lumot bo'lmasada, xalq orasida uning kelganiga ishonch bor.

Usmon ota nomi bilan yuritilgan hozirgi qabriston yonida masjid bo'lgan. Usmon ota ziyoratgohining tarixi to'g'risida aniq ma'lumotlar yo'q. Ziyoratgohda eng so'nggi shayx Xudoyqul buva bo'lgan. Hozirda bu ziyoratgoh “Usmon ota” jome' masjidiga qarashli va faqat bayramlarda ziyorat qilinadi.

Axtam sahoba ziyoratgohi. To'ytepa shahridagi shu nom bilan yuritiladigan qabristonda joylashgan bo'lib, maqbara Payg'ambar Muhammad (s.a.v.)ning sarbozi, Hazrat Alining yaqin qarindoshi, sarkarda Axtam sahobaga atab qadamjo qilingan. Ushbu nom hamda tarixga ega bo'lgan ziyoratgoh Surxadaryo viloyatining Sherobod tumanida ham mavjudligi aniqlangan. Rivoyat. Payg'ambar Muhammad (s.a.v)ning amakisi, hazrat Alining do'sti bo'lgan Axtam sahoba bizning yurtimizga islom dinini targ'ib qilib kelgan. Kunlarning birida ularga dushman hujum qilgan. Uzoq jangdan so'ng Axtam sahoba engilgan. Bundan xabar topgan Muhammad (s.a.v) hazrat Alini huzuriga chaqirib, Axtamdan xabar olishini buyuradi. Hazrat Ali o'zining afsonaviy Duldul laqabli otini minib, jang maydoniga etib keladi. Qarasaki, Axtam sahoba qonga belangan, kallasi tanasidan judo qilingan ekan. Shunda Ali sahobaning kallasini tugunga tugib, beliga bog'laydi va undan uz vaqtida etib kela olmagani uchun kechirim so'rab, uning uchun albatta o'ch olajagini aytadi. Tez orada hazrat Ali dushmanni tor-mor qiladi va otiga minib, yo'lga tushadi. Bir joyga etganda Duldul botqoqlikka botib qoladi va botib qolgan tuyog'ining urnidan iliq buloq chiqadi. Hazrat Ali buloqqa qarab ummatlarga shifo bo'lsin deya duo qiladi. Shuning bilan hazrat Ali do'sti Axtamning jasadini shu erga dafn qiladi va uning boshini Shomga olib ketadi. Shundan so'ng bu er ziyoratgoh bo'lib qolgan. Ziyoratgoh tarixi ilmiy o'rganilmagan. 1992 yilda obodonlashtirilgan. Mavlud oylarida ayollar ko'proq ziyorat qiladilar, shu joyda mavludxonlik bilan shug'ullanadilar.