|
XI bob. Turli muhitlarda elektr toki
3 9 . E ritm alarda va elek trolitlarda elek tr toki
8 2 0 .
E lek tr la m p o c h k a ta rm o q q a ele k tro litik v a n n a bilan
k e tm a -k e t qilib u lan d i. E lek tro litik v a n n a k u ch siz osh tuzi
eritm asi b ilan toM dirilgan. A gar eritm ag a b iro z tu z q o ‘shilsa,
la m p o c h k a n in g c h o ‘gManish darajasi o ‘zg a rad im i? Im k o n i
boMsa, b u n i tajrib ad a tek sh irib k o ‘ring.
116
8 2 1 . M is k u p o ro si eritm asi b ilan to ‘ldirib ichiga ikkita
k o ‘m ir e le k tr o d o ‘z u z u n lig in in g y a rm ig a c h a tu s h irilg a n
elek tro litik v a n n a o rq a li e le k tr toki o ‘tk azilm o q d a. Q uyidagi
sh a rtla rd a n fa q at b ittasi o ‘zgartirilsa, k a to d d a b ir xil k ichik
vaqt ic h id a ajralib ch iq ad ig a n m is m iq d o ri q an d a y o ‘zgaradi:
a) k o ‘m ir a n o d xuddi sh u n d a y shakldagi va hajm dagi m is
anod bilan alm ashtirilsa; b) ko‘m ir katod m is katod bilan alm ash-
tirilsa; d) elek tro d la rd ag i k u ch lan ish o rttirilsa ; e) o ‘sh an d a y
konsen tratsiy ali e le k tro litd a n y an a q o ‘yilsa;
0
e ritm a k o n se n
tratsiy asi osh irilsa; g) e le k tro d la r y aq in lash tirilsa; h) an o d
k a m ro q b o tirils a ; i) k a to d k a m ro q b o tirilsa ; j) e le k tro lit
eritm asi isitilsa? Iloji b o ‘lsa, c h iq arilg a n x u lo salam i tajrib ad a
te k sh irib к о ‘rin g (a jralib c h iq q a n m is m iq d o ri t o ‘g ‘risida
a m p e rm e tm in g k o ‘rsatishlariga q arab fikr y uritish m u m k in ).
8 2 2 . Ikkita b ir xil (A va B) elek tro litik v a n n a m is kuporosi
eritm asi bilan toM dirildi. A van n ad ag i e ritm a n in g k o n se n tra t
siyasi В v an n ad ag ig a q a ra g a n d a k atta. A gar u la r k e tm a -k e t
u lan sa, qaysi v a n n a d a k o ‘p ro q m is ajraladi? Parallel u lan sa-
ch i?
8 2 3 . A g ar b u y u m g a 1,8 g nikel q a tla m i o ‘tirg an b o ‘lsa,
nik ellash q a n c h a v aq t d av o m etg an ? T o k k u ch i 2 A.
824. M isning elektrokim yoviy ekvivalentini aniqlashga do ir
tajriba o ‘tkazishda quyidagi m a ’lu m o tlar olindi: to k o ‘tib turish
v aqti 20 m in , to k kuchi 0,5 A, k a to d n in g tajrib ag a ch a b o ig a n
m assasi 7 0 ,4 g, tajrib ad a n keyingi m assasi 70,58 g. Bu m a ’lu-
m o tla rg a k o ‘ra m isn in g elektrokim yoviy ekvivalenti u c h u n
q a n d a y q iy m at o lin g an ?
825. N ikel tuzi bilan to id irilg a n elektrolitik v an naga xrom
tuzi solingan v an n a k e tm a -k e t u landi. Z a n jir u zilgandan keyin
b irin ch i v a n n a d a 10 g nikel ajraldi. Ik k in ch i v a n n a d a q a n c h a
xro m ajraldi?
826. T e m p e ra tu ra 1 К ga k o ia rilg a n d a m is k u po rosi e rit-
m asining qarshiligi tax m in an 2% ga kam ayadi. A gar eritm aning
te m p e ra tu ra si 5 К ga k o ‘tarilsa, k a to d d a vaqt birligi ich id a
ajralad ig an m is m assasi n e c h a m a rta o ‘zgaradi?
827. F ara d ey doim iysini bilgan h o ld a h a m d a M endeleyev
ja d v a lid a n fo y d a la n ib , ikki va t o ‘rt valentli q alay n in g e le k tro
kim yoviy ek v iv alen tlarin i to p in g .
117
828. K u m u sh n in g elektro k im y o v iy ekvivalentini bilgan
h o ld a o ltin n in g elektrokim yoviy ekvivalentini hisoblab toping.
8 2 9 . E le k tro litik v a n n a la r k e tm a -k e t q ilib u la n g a n d a
k a to d la rd a ajralgan u ch valentli te m ir va ikki valen tli m agniy
m assalarini taqqoslang.
830. Aluminiyni elektrolitik usulda olishda 40 kA tok kuchida
5 V k u ch lan ish o stid a ishlaydigan v a n n a d a n foyd alan ilad i. 1 t
alum iniy olish uchun qancha vaqt kerak va bunda qancha eneigiya
sa rf b o ‘ladi?
831. E lektrolitik y o ‘l bilan b ir xil m assali a lu m in iy va m is
olishga s a rf boM adigan ele k tr energiya sarflarin i solishtiring.
V annadagi k u ch lan ish n o rm ag a k o ‘ra a lu m in iy o lish d a m isni
to zalash d ag i k u c h la n ish d a n 14 m a rta katta.
832. Elektrolitik vannadagi kuchlanish texnika norm alariga
k o ‘ra 0 ,4 V ga te n g boMsa, 1 t m isni to zala sh u c h u n energiya
sarfi q a n c h a boMadi?
833. A gar elektroliz 5 V kuchlan ish d a va q u rilm an in g FI К
75% boM ganda o lib b o rilay o tg an boMsa, 25° С te m p e ra tu ra d a
va 100 k P a b o sim d a 2,5 / v o d o ro d olish u c h u n q a n c h a elek tr
en erg iy a s a rf boMadi?
834. D e ta ln i qalinligi 50 p m boMgan xro m q a tla m i bilan
q o p la sh lo zim . A gar x ro m la sh d a to k z ic h lig in in g
1
n o rm asi
2 k A /m
2
boMsa, b u n g a q a n c h a v aq t ta la b q ilinadi?
8 3 5 * . T exnik spravochniklarda galvanostegiyaning qoMla-
nishiga d o ir
kattalik keltirladi. Bu kattalik birlik to k zichligida
q o p lash q alinligining ortish tezligini xarakterlaydi. Bu kattalik
m a z k u r m etall elek tro k im y o v iy ekv iv alen tin in g u n in g z ic h -
ligiga nisbatiga te n g e k a n in i isbot qiling.
836.
O ldingi m asalaning yechilishidan foydalanib, 1 soatda
b u y u m n in g qalay b ilan va k u m u sh bilan q a n c h a qalin lik d a
q o p la n ish in i h iso b lan g . Q a la y b ila n q o p la s h d a to k zichligi
1 A /d m 2, k um ush bilan q o p lash d a to k zichligi 0,5 A /d m 2.
1
T o k z ic h lig i j to k k u c h i / n in g , o M k a z g ic h n in g k o ‘n d a la n g k e sim i
y u z i S g a n is b a ti b ila n if o d a la n a d i: j = j ; ■
1 1 8
Do'stlaringiz bilan baham: |
