A n V a r c h o r iy e V

S a ’d iy S h e ro ziy in so n n in g ta ’lim -tarb iya k o ‘rganlik h ola tin i
bilim ga, ilm ga bo'lgan chanqoqlik bilan o ‘lchaydi. Shuning uchun
h am , d o ‘st-u birodarlariga qarata: agar sen o ‘zin gd an yaxshi
n om q old irish n i istasang, farzandlaringga, ayniqsa, o ‘g ‘lingga
aql ber, h unar o ‘rgat. M a b o d o farzandlaringning aq l-u od o b id a
n uq son b o ‘lsa, o ‘lish in g b ilan sen d an n o m -n ish o n q olm ayd i.
A yniqsa, o ‘g ‘ilni erkalatib o ‘stirm aslik zarur. 0 ‘g ‘ilni erkalatgan
ota-o n a hayotda k o ‘p jafo k o ‘radi, d eyd i2. Alqissa, S a’diy Sheroziy
in son a x lo q iy yetuk ligin i ifo d a lo v ch i belgilar, alom atlar tiz i-
m in i yaratish bilan m u su lm o n falsafasini yangi d alillar bilan
b oyitdi.
M u su lm on Sharqining buyuk donishm andlaridan biri, o ‘zidan,
ayniqsa, n o d ir m a ’naviy m eros qoldirgan J alolid d in R u m iy 3
M ansur Xalloj va Farididdin A ttorning inson borlig‘i to ‘g ‘risidagi
qarashlarini yan ada rivojlantirdi. U n i m u tlaq o yangi b osq ich g a
k o ‘tardi. U n in g fikriga k o ‘ra, in son badani m ukam m al tarkibdan
Qarang: Sa’diy Sheroziy she’riyatidan. Shoislom Shomuhammedov tarjimasi. 
Toshkent, 1976, 64-bet.
4 Qarang: 0 ‘sha asar, 73-bet.
1 
Jaloliddin Rumiy 1207-yilda Xurosonning Balx shahrida tavallud topgan. Uning
otasi Bahoviddin Valid asli xorazmlik bo‘lib, Muhammad Xorazmshoh bilan
kelishmay Balx shahriga ko‘chib keladi. Xorazmshoh zug‘umlaridan qochib, oila- 
si, muridlari bilan Balxni tark etadi. Turkiyaning Rum shahriga kelib o‘mashadi, 
keyinroq esa Kuniyoga ko‘chib o‘tadi. Jaloliddin bosh!ang‘ich ma’lumotni otasi va 
Sayid Burhoniddin Termiziydan oldi. Xalab shahridagi «Xalaviya» va «Shodbaxt» 
madrasalarida til, fiqh, mantiq, tarix fanlarini mukammal o‘rgandi. Uning inson 
to‘g‘risidagi qarashlari: «Ma’naviy masnaviy», «Ichingdagi ichingdadir», «Devoni 
Kabir» asarlarida bayon etilgan.

---