A. M. Karimova, D. M. Malikova pul va banklar

3. Xalqaro Tiklanish va Taraqqiyot Banki (XTTB) oʻz faoliyatini 1946 yilda boshladi. Bank oʻz faoliyatini kengaytirish jarayonida quyidagi turdosh muassasalarini tashkil etdi:
-1956-yilda Xalqaro Moliya Korporasiyasi;
-1960-yilda Xalqaro Rivojlanish Uyushmasi ;
-1966-yilda Investisiyalarga doir da’volarni tartibga solish Xalqaro markazi;
-1988-yilda Investisiyalarni kafolatlash boʻyicha koʻp tomonlama agentlik:
Hozirda yuqoridagi muassasalar birgalikda Jahon banki guruhi, ularning yetakchisi boʻlgan XTTB esa Jahon Banki deb ataladi. Bankning shtab-kvartirasi Vashingtonda joylashgan. Jahon bankining aksiyadorlik kapitali 200 mlrd. AQSh dollariga yaqin boʻlib, unga 180 dan ortiq mamlakatlar a’zodir. Bank xodimlari soni esa 7000 kishidan koʻp boʻlib, har yili 1 mlrd. AQSh dollaridan ziyod daromad oladi. Jahon banki oʻzining 50 yillik faoliyati davrida 140 mamlakatga 6000 dan ortiq dasturlar boʻyicha 300 mlrd. AQSh dollaridan koʻp qarz berdi.
Jahon bankining asosiy vazifalari:

• 
  rivojlanayotgan mamlakatlarga turli tarmoqlar va sohalarni rivojlantirish uchun investisiyalar kiritish;
  
• 
  iqtisodiy masalalar boʻyicha tahliliy ishlarni amalga oshirish, konsultasiyalar berish;
  
• 
  boy va kambag’al mamlakatlar oʻrtasida resurslarni qayta taksimlashda vositachilik qilish va boshqalar.
  

Oʻzbekiston Respublikasi Jahon Bankiga 1992-yilda a’zo sifatida qabul qilindi. Oʻshandan buyon Oʻzbekistonga Jahon Bankining umumiy miqdori 458 mln. AQSh dollari miqdoridagi kreditlari 9 ta loyiha boʻyicha ajratildi.
Jahon Bankining Oʻzbekistonga yordam koʻrsatish boʻyicha 2001-2003 yillarga moʻljallangan strategiyasida mamlakatimizda iqtisodiy islohotlarni bosqichma-bosqich amalga oshirish, moliyaviy, tuzilmaviy, texnikaviy koʻmaklashish va maslahatlar berish koʻzda tutiladi. Shuningdek, moliya sohasi, qishloq xoʻjaligi, transport, davlat korxonalarini qayta tashkil etish, eksportga chiqarilayotgan tovarlar turlarini koʻpaytirish, ijtimoiy infratuzilma va atrof-muhitni muhofaza qilish kabi sohalarda birgalikda harakat qilish moʻljallanmoqda.