A burxanov, O. Sattorqulov, G‗. Berdiyev, D. Eshpulatov mintaqaviy iqtisodiyot darslik

erkin iqtisodiy zona
(keyingi o‗rinlarda EIZ deb ataladi) 
— mintaqani jadal ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish uchun mamlakat va chet 
el kapitalini, istiqbolli texnologiya va boshqaruv tajribasini jalb etish 
maqsadida tuziladigan, aniq belgilangan ma‘muriy chegaralari va alohida 
huquqiy tartiboti bo‗lgan maxsus ajratilgan hududdir. 
50
O‗zbekiston Respublikasi Prezidentining «Erkin iqtisodiy zonalar va kichik sanoat zonalari faoliyati samaradorligini 
oshirish borasidagi qo‗shimcha chora-tadbirlar to‗g‗risida»gi gi 2017 yil 25 oktyabrdagi PQ-3356-son Qarori. Manbaa. Lex.uz. 

---

282
Erkin iqtisodiy zona direktsiyasi
(keyingi o‗rinlarda Direktsiya deb 
ataladi) — EIZ faoliyatini tezkor boshqarish uchun tashkil etiladigan davlat 
unitar korxonasi shaklidagi yuridik shaxs; 
EIZ investori
— belgilangan tartibda tanlovdan o‗tgan hamda EIZ 
hududida investitsiyalashni amalga oshiradigan investitsiya faoliyati 
subyekti; 
EIZ hududida investitsiyalar
— ma‘muriy kengash tomonidan 
belgilangan tadbirkorlik faoliyati obyektlariga EIZ qatnashchisi tomonidan 
kiritiladigan moddiy va nomoddiy ne‘matlar hamda ularga bo‗lgan 
huquqlar, shuningdek reinvestitsiyalar; 
EIZ hududida investitsiyalash to‗g‗risidagi bitim
(keyingi o‗rinlarda 
investitsiyalash to‗g‗risidagi bitim deb ataladi) — Direktsiya bilan investor 
(investorlar) o‗rtasida tuziladigan, tomonlarning huquqlari, majburiyatlari 
va javobgarligini belgilaydigan bitim; 
EIZ 
xo‗jalik 
faoliyati 
qatnashchisi
(keyingi o‗rinlarda EIZ 
qatnashchisi deb ataladi) — belgilangan tartibda EIZ hududida ro‗yxatdan 
o‗tkazilgan va Direktsiya tomonidan EIZ qatnashchilari reestriga kiritilgan 
xo‗jalik yurituvchi subyekt. 
EIZ faoliyatini tezkor boshqarish Direktsiya tomonidan amalga 
oshiriladi va quyidagi vazifalarni bajaradi: 
- EIZ qatnashchilarini ro‗yxatdan o‗tkazadi, shuningdek ularning 
reestrini olib boradi; 
- investorlar bilan EIZ hududida investitsiyalash to‗g‗risida bitimlar, 
davlat mulkini «nol»ga teng xarid qiymati bo‗yicha sotish to‗g‗risida EIZ 
qatnashchilari bilan shartnomalar tuzadi; 
- EIZ hududida investitsiya loyihalarini amalga oshirish uchun xorijiy 
va mahalliy investorlarni qidiradi va jalb etadi; 
- ishlab chiqilgan EIZ bosh rejasi va Ma‘muriy kengash qarori bilan 
ma‘qullangan investitsiya loyihalarini joylashtiradi; 
- «yagona darcha» tamoyili asosida muhandislik-kommunikatsiya 
infratuzilmasi tarmoqlariga ulanish uchun zarur bo‗lgan barcha 
ruxsatnomalarni berishni tashkil etadi; 
- belgilangan tartibda tanlab olingan investorlar tomonidan o‗z 
zimmalariga qabul qilingan majburiyatlarning zarur tarzda bajarilishini 
tizimli nazorat qiladi, keyinchalik natijalarni Ma‘muriy kengashga taqdim 
etadi; 

---

283
- EIZ hududida joylashgan davlat mulki bo‗lgan ko‗chmas mulk 
obyektlarini o‗ziga berilgan vakolatlar doirasida boshqaradi; 
- EIZ hududidagi loyihalarni o‗z vaqtida ishga tushirish va 
korxonalarning to‗xtovsiz faoliyat yuritishini ta‘minlash bilan bog‗liq 
masalalarni hal etishda EIZ qatnashchilariga ko‗maklashadi; 
- EIZni rivojlantirish dasturining amalga oshirilishini ta‘minlaydi; 
- ekologik holatning yaxshilanishi ustidan nazoratni ta‘minlaydi, 
shuningdek, EIZ hududida joylashgan tarixiy-madaniy boyliklarning but 
saqlanishi uchun javob beradi; 
- EIZ faoliyatini boshqarish bo‗yicha boshqa funktsiyalarni amalga 
oshiradi. 
EIZ hududida investitsiya loyihalarini joylashtirishda quyidagilar 
majburiy mezonlar hisoblanadi: 
- mahalliylashtirish loyihalari uchun qonunchilikda o‗rnatilgan 
parametrlarga muvofiq import o‗rnini bosuvchi, yuqori texnologiyali ishlab 
chiqarishni tashkil etish; 
- eksport hajmi ishlab chiqarish faoliyatining ikkinchi yili kamida 20 
foiz, uchinchi va keyingi yillarda 30 foizdan kam bo‗lmagan darajada; 
- ma‘muriy kengashlar tomonidan belgilanadigan darajada yangi ish 
o‗rinlari tashkil qilish, jumladan kasaba uyushmalari Kengashi 
Federatsiyasi tomonidan taqdim etiladigan ishsizlar ro‗yxat bo‗yicha ishga 
qabul qilish uchun 10 foizli kvota o‗rnatish; 
- tashkil etiladigan tashkilotning shtatdagi xodimlarini jalb etilgan xodimlar 
umumiy sonining kamida 95 foizi miqdorida O‗zbekiston Respublikasi 
fuqarolari bilan to‗ldirish, ularga tajriba orttirishdan va malaka oshirishdan o‗tish 
imkoniyatini berish.