A b d u m a j id m a d r a im o V g avhar fu zailo V a



Download 6,54 Mb.
Pdf ko'rish
bet335/429
Sana01.01.2022
Hajmi6,54 Mb.
#294616
1   ...   331   332   333   334   335   336   337   338   ...   429
Bog'liq
--Manbashunoslik.Abdumajid Madraimov

173


I
Olim   1205-yildan  boshlab  M ovarounnahr  va  Xuroson  bo'ylab  ko'p 
sayohat  qilgan,  dastlab  Niso,  M arv,  Tus,  Hirot  va  Seistonda  bo'ladi.  U 
Nishopurda ham bo'lib, Xurosonning yetuk arabiynavis va forsinavis shoirlari 
bilan  yaqindan  tanishadi.  Xullas,  olim  X uroson  shaharlari  bo'ylab qilgan 
sayohati vaqtida bo'lajak tazkirasi  uchun  m a’lum otlar to'playdi.
Avfiy m o'g'ullar istilosi arafasida  Hindiston safariga otlanadi.  G 'aznaga 
yetganda Chingizxon  (1206 -1 2 2 7 ) boshliq  m o 'g 'u l  qo'shinlarining O 'rta 
Osiyoga  bo stirib  kirgani  h aq id a  xabar  tarq a lad i.  O lim   X uroson  va 
M ovarounnahrdan  kelgan  qochoqlarga  qo'shilib  H indistonga  jo'naydi 
va  1222-yili  P an jo b n in g   U ch   viloyatiga  kelib,  bu  yern in g   hokim i 
N osiruddin  Q abochaning  (1205-1 2 2 7 )  xizm atiga  kiradi.  O radan  ko'p 
vaqt  o 'tm ay ,  Avfiy G ujoratga qozi  qilib tayinlanadi.  U  1227-yili  Dehliga 
ko'chib  kelib,  Sulton  Sham suddin  E ltutm ishning1  xizm atiga  kiradi  va 
um rining  oxirigacha  shu  yerda  kun  kechiradi.
N uriddin  M uham m ad  Avfiy  U chda  turgan  vaqtida  o'zin in g   “ Lubob 
ul-albob”  nom li  tazkirasini  yozdi,  G ujoratda  esa  arabiynavis  olim   qozi 
M uhsin  T anuhiyning  (9 4 0 -9 9 4 )  “Al-faraj  b a’d  ash -sh id d at”  (“ Ofatdan 
so'nggi  ovunish” ,  984-yili  yozilgan)  nom li  asarini  arab  tilidan  fors  tiliga 
taijim a  qildi.  “Javom i  ul-hikoyat  va  lavom i’  ar-rivoyat”  ( “ Hikoyatiar 
majm uasi  va  rivoyatlar sh u ’lasi” )  asarini  ham   o 'sh a  yerda  yoza boshladi.
“ Lubob  u l-albob”  tazkira  bo'lib,  unda  O 'zbekiston,  X uroson,  Iroq, 
Ozarbayjon,  G 'a z n a  ham da G 'a rb iy   H indistonda X—XII  asrlarda yashab 
ijod  etgan  299  shoir  va  adib  haqida  um um iy  m a’lum ot  beriladi.  Asar 
Uch viloyatining hokimi  Raziuddin Abubakming topshirig'i bilan yozilgan.
“ Lubob  ul-albob” ning  forsiy  m atni  1903  va  1906-yillari  E.Braun  va 
M irza  M uham m ad  Qazviniy  tarafidan  chop  etilgan.
Avfiyning  ikkinchi  m uhim   asari  “Javom i  ul-hikoyat”  bo'lib,  1227— 
1236-yillar  orasida  yozilgan.  Asar  to 'rt  qism dan,  har  bir  qism  esa  25 
bobdan  iborat.  U  H indiston,  Eron,  O 'rta   Osiyo  va  O 'zbekistonning 
ijtimoiy-siyosiy  va  m adaniy  hayotiga  oid  2113  ta  tarixiy  latifadan  iborat. 
Biz  uchun  uning  ayniqsa  to 'rtin ch i  qismi  alohida  aham iyat  kasb  etadi. 
Bu  qism da  O 'rta   Osiyoning  qadim iy  turkiy  xalqlari  va  Buxoro  sadrlan 
haqida  m uhim   m a’lum otlar  bor.
“Javomi  ul-hikoyat” chopqilinm agan. Ayrim qismlari 

Download 6,54 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   331   332   333   334   335   336   337   338   ...   429




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish