A. A. Mustafaqulov, S. O. Eshbekova, N. M. Jo’rayeva, J. K. Ibragimov

15.
 
So‘nmas to‘lqin biror nuqtasining harakat tenglamasi 
x=0.05cos2Pt ko‘rinishga ega. To‘lqin tarqalayotgan to‘g‘ri chiziqda, 
berilgan nuqtadan ℓ
1
=15 sm va ℓ
2
=30 sm masofada joylashgan 

---

204 
nuqtalarning harakat tenglamalari yozilsin. To‘lqinning tarqalish tezligi 
υ
=0.6 m/s. 
16.
 
Chastotasi 
ν
=440 Hz bo‘lgan yassi to‘lqin manbaidan ℓ=4m 
masofada, to‘lqin tarqalish yo‘nalishiga tik ravishda devor joylashgan. 
Chopar to‘lqin bilan devordan qaytgan to‘lqinlarning qo‘shilishi 
natijasida hosil bo‘ladigan turg‘un to‘lqinning birinchi uchta 
do‘ngliklardan to‘lqin manbaigacha bo‘lgan masofalar aniqlansin. To‘lqin 
tezligi 
υ
=440 m/s. 
17.
 
Yassi tovush to‘lqin davri T=3 sm, amplitudasi A=0.2 mm: to‘lqin 
uzunligi esa
λ
=1.2 m ga teng. Tebranishlarning boshlang‘ich fazasini 
nolga teng deb olib, tebranishlar manbaidan x=2 m masofada joylashgan 
muxit nuqtalari uchun: 1) vaqtning t=7 s momentidagi siljish; 2) vaqtning 
shu momenti uchun tezlik 
υ
va 
a
topilsin. 
18.
 
Rezinali shnur bo‘ylab to‘lqin 
ν
=2 Hz da tarqala boshlaydi. Bir-
biridan
∆
x=0.2 m masofada joylashgan shnurdagi nuqtalarning 
tebranishlarini fazalar farqi
∆ϕ
=5/8 P ga teng. To‘lqin necha sekunddan 
so‘ng to‘lqin manbaidan r=3.2 m masofada joylashgan shnur nuqtasiga 
yetib boradi? 
19.
 
So‘nmas tebranishlarning tenglamasi x=sin2.5Pt ko‘rinishga ega. 
Tebranishlar boshlangandan so‘ng t=1 s o‘tgach, tebranishlar manbaidan 
ℓ=20 m masofada joylashgan nuqtaning tezlanishi 
a
topilsin.