A. A. Karimov j. E. Kurbanbayev s. A. Jumanazarov

16.4-jadval
Turli kreditorlar bo‘yicha majburiyatlami buxgalteriya
schyotlarida aks ettirilishi
T /r
X o ‘j a l i k m u o m a la la r in in g m a z m u n i
D e b e t
K r e d it
1
M o liy av iy ijarag a ijara sh artlari aso sid a k e lib tushgan 
asosiy v o sitalar uchun ijarag a b eru v ch i o ld id ag i qarz
0310
7910
2
M o liy av iy ijara b o ‘y ic h a to 'lo v la m i jo r iy qism ga 
o ‘tk azish
7910
6950
3
T urli 
k o rx o n a la r 
v a
sh ax slard an
to v ar-m o d d iy
zax iralari sotib olindi
1010-2990
7920
4
0 ‘m atilad ig an asbo b -u sk u n alam i sotib o lish d a va 
k ap ital q o ‘y ilm a la rd a tu rli k o rx o n a la m in g k o 'rsa tg a n
xizm ati
07 1 0-0720,
08 10-0890
7920
5
T urli k o rx o n a la m in g asosiy, y o rd a m c h i sexlarga, 
u m u m ish lab ch iq arish v a ad m in strativ m aqsadlarga, 
y a ro q siz m ah su lo tn i tu zatish g a, x iz m a t k o 'rsa tu v c h i 
x o 'ja lik la rg a k o ‘rsatg an x izm atlari
2010,2310, 
25 1 0,2610, 
2710, 9420
7920
6
A so siy v o sitalar v a b o sh q a a k tiv la m in g chiqib 
k e tish id a k o ‘rsatg an x izm atlari u c h u n tu rli ko rx o n alar 
old id ag i q arz
9210, 9220
7920
7
T u rli k o rx o n a v a shax slard an pul e k v iv alen tlari kelib 
tushdi
5610
7920
8
B o sh q a sh ax slard an pul o ‘tk azm alari k e lib tushdi
5710
7920
9
B o sh q a sh ax slard an qim m atli q o g ‘o z la r so tib olindi
0610, 5810
7920
10
Ijtim oiy 
so h a 
o byektlarini 
saq lash
u ch u n
turli 
k o rx o n a la m in g k o ‘rsatg an x izm atlari
9430
7920
Uzoq muddatli majburiyatlar hisobini yuritishga m oijallangan 
yana bitta schyot bo‘yicha alohida to ‘xtalib o ‘tish lozim deb 
hisoblaymiz. Bu schyot 7250-“Vaqtinchalik farqlar bo ‘yicha muddati 
uzaytirilgan daromad (foyda) solig‘i b o ‘yicha majburiyatlar” b o iib , u
537

---

mamlakatimiz hisob amaliyotiga yangi schyotlar rejasiga o ‘tish 
munosabati bilan kiritilgan. Uning joriy qismini hisobga olish uchun 
yangi schyotlar rejasining 6-bo‘limida 6250-“Vaqtinchalik farqlar 
bo‘yicha muddati uzaytirilgan daromad (foyda) solig‘i bo‘yicha 
majburiyatlar” deb nomlangan schyot ochilgan. Ushbu schyotda 
vaqtinchalik farqlar natijasida yuzaga keladigan kechiktirilgan foyda 
solig‘i summasi aks ettiradi.
Korxonalarda foyda solig‘i bo‘yicha xarajatlar hisob daromadidan 
kelib chiqqan holda hisoblanadi, toManadigan foyda soligM esa soliq 
solinadigan daromaddan kelib chiqib hisoblanadi. Hisob daromad va 
soliq solinadigan daromadni aniqlashdagi yondashuvlardagi farq 
moliyaviy hisobotda aks ettirilishi lozim. Korxonaning hisob siyosatiga 
muvofiq hisob m a’lumotlari bo‘yicha hisoblangan foyda solig‘i bo‘yicha 
xarajatlar korxona tomonidan daromadni olish davomida amalga 
oshirilgan deb qaralib, tegishli daromadlar va xarajatlar yuzaga kelgan 
davrda hisoblanadi va korxonaning moliyaviy-xo‘jalik faoliyati natijasi 
to ‘g ‘risidagi hisobotda aks ettiriladi. Bunda hisob daromadidan kelib 
chiqib, hisoblangan foyda solig‘i va soliqqa tortiladigan daromaddan 
kelib chiqib hisoblangan to ian ad ig an foyda soIig‘i o ‘rtasidagi farq, 
vaqtinchalik farq sifatida yuritiladi va 7250 “Vaqtinchalik farqlar 
bo‘yicha 
kechiktirilgan 
foyda solig‘i 
bo‘yicha uzoq 
muddatli
majburiyatlar” schyotining kreditida aks ettiriladi.
Vaqtinchalik farqlar bo‘yicha kechiktirilgan foyda solig‘i bo‘yicha
majburiyatlaming tegishli joriy qismi 7250 “Vaqtinchalik farqlar
bo‘yicha 
kechiktirilgan 
foyda solig‘i 
bo‘yicha uzoq 
muddatli
majburiyatlar” schyotining debetidan 6250 “Vaqtinchalik farqlar 
bo‘yicha 
kechiktirilgan 
foyda 
solig‘i 
bo‘yicha 
majburiyatlar” 
schyotining kreditiga o ‘tkaziladi.