A. A. Azlarova, M. M. Abduraxmanova bank marketingi va menejmenti



Download 2,79 Mb.
Pdf ko'rish
bet63/130
Sana25.03.2022
Hajmi2,79 Mb.
#509364
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   130
Bog'liq
3675-Текст статьи-9373-1-10-20201126

 
10-jadval
Xodimlarni boshqarish tamoyillari 
T/r 
Xodimlar bilan ishlashning umumiy 
tamoyillari 
T/r 
Xodimlar bilan ishlashning tashkiliy 
tamoyillari 
1.

Samaradorlik 
1.
Konsentratsiya 
2.

Ilg‘orlik 
2.
Ixtisoslashtirish 
3.

Istiqbollilik 
3.
Muvoziylik
4.

Komplekslilik 
4.
Ixchamlik
5.

Tezkorlik 
5.
Izchillik
6.

Optimallik 
6.
Uzluksizlik 
7.

Oddiylik 
7.
Bir me’yorlilik 
8.

Ilmiylik 
8.
Texnologik birlik 
9.

Ko‘p bo‘g‘inlilik 
9.
Badastirlik
10 
Avtonomlik 
10.
Boshqarishda kollegiallik 
11 
Barqarorlik 
12 
Ko‘p qirralilik 
13 
Rejalilik 
14 
Rag‘batlantiruvchi 
15 
Tanlash va joy-joyiga qo‘yish 
16 
Samarali bandlik 
 
Mehnat 
resurslarini 
boshqarishning 
asosiy 
maqsadi 
ishchilar 
va 
xodimlarning qobiliyatlarini, yanada jadal va unumli mehnat qilishga 
qo‘zg‘atishdir. 
Inson omiliga e’tibor, odamlarga nisbatan jiddiy, mas’uliyat bilan 
yondoshish mehnat resurslarini boshqarishning bosh g‘oyasidir. 
7.3. Banklarda xodimlarga bo‘lgan talabni rejalashtirish, ularni yollash 
va baholash 
 
Xodimlarni rejalashtirish - bu inson omiliga bo‘lgan ehtiyojni oldindan 
aniqlashdir. Bu jarayon uch bosqichdan iborat (7-rasm). 

Mavjud 
xodimlarni 
baholash 

Istiqbolda 
xodimlarga 
bo‘lgan talabni 
rejalashtirish 

Xodimlarni 
rivojlantirish dasturini 
ishlab chiqish 
26- rasm. Xodimlarni rejalashtirish. 
 
Mavjud xodimlarni baholashda, eng avvalo ularning shakllanishiga ta’sir 


104 
etuvchi tashqi omillarga, xususan mehnat bozoridagi vaziyatga e’tiborni qaratmoq 
lozim. Zero, mehnat bozoridagi holat ko‘p jihatdan quyidagilarga bog‘liq: 

aholi soni, yoshi, jinsi salmog‘idagi o‘zgarishlar; 

tarmoq va hududiy bandlikdagi o‘zgarishlarga; 

qo‘shimcha ishchi kuchini yollash darajasiga; 

ishlab chiqarish hajmi, tarkibi va o‘sish sur’atiga; 

mehnat resusrlarini boshqarish usuliga va h.k. 
Ichki omillarni baholash uchun quyidagi ma’lumotlar tahlilini bajarmoq 
zarur: 

doimiy band bo‘lgan xodimlar soni, familiyasi, yashash joyi, ishga qabul 
qilingan vaqti va h.k.; 

xodimlarning tarkibi (malakasi, mutaxassisligi, yosh tarkibi, milliy 
tarkibi, nogironlar, salmog‘i, ishchi va xizmatchilar, ITX va h.k.); 

xodimlar qo‘nimsizligi; 

ish kunining davomliligi (to‘liq yoki qisman bandligi, necha va qaysi 
smenada ishlashi, ta’tilning davomliligi va h.k.); 

ish haqi, uning tarkibi, qo‘shimcha ish haqi, ta’rif yoki ta’rifdan yuqori 
to‘lov va h.k.; 

davlat yoki huquqiy tashkilotlar tomonidan ko‘rsatiladigan ijtimoiy-
maishiy xizmat (ijtimoiy ehtiyojlarga ajratiladigan mablag‘)lar. 
Qayd qilingan tashqi va ichki omillarning ta’sirida mehnat bozoridagi 
vaziyat o‘zgarib turadi va shunga mos ravishda mehnat resurslariga bo‘lgan talab 
va taklif ko‘lami aniqlanadi. 
Mehnat resurslariga bo‘lgan talabni rejalashtirish xodimlarni rejalashtirish 
jarayonining boshlang‘ich bosqichi bo‘lib, uni tuzishda quyidagi ma’lumotlar asos 
vazifasini bajaradi: 

mavjud va rejalashtirilayotgan ish joylari; 

tashkiliy va texnik tadbirlar rejasi; 

shtatlar ro‘yxati va bo‘sh lavozimlarni to‘ldirish rejasi. 
Xodimlarga bo‘lgan ehtiyojni rejalashtirishda mahsulot ishlab chiqarish 
rejasi, mahsulot birligiga sarflanadigan vaqt me’yori va bir yilda o‘rnatilgan ish 
vaqti fondidan foydalaniladi. Amaldagi texnologiya darajasi doirasida xodimlarga 
bo‘lgan talabni rejalashtirish uchun quyidagi formuladan foydalaniladi: 
T



q
i
* H
i


B
i
Bu yerda: T
i
- i guruhidagi xodimlarga bo‘lgan talab me’yori (kasbi, malaka 
darajasi); 
q
i
- bir yilda i mahsulotni ishlab chiqarish rejasi; 
H
i
- i mahsulotning bir birligiga mazkur guruh xodimining sarflaydigan ish 
vaqti me’yori; 
B
i
- mazkur guruhdagi bitta xodimga to‘g‘ri kelgan yillik vaqt fondi. 
Korxonaning xodimga bo‘lgan ehtiyojini rejalashtirish mehnat bozorida 


105 
ishchi kuchiga bo‘lgan talab va taklif muvozanatiga bog‘liq. 
Agar mehnat bozorida ishchi kuchiga bo‘lgan talab taklifdan ko‘proq, ya’ni: 
talab>taklif 
bo‘lsa, u holda korxonaga ishchi kuchining qo‘shimcha manbalaridan qo‘shimcha 
taklif rejalashtiriladi. Bunday manba bo‘lib - mehnat nafaqasi oluvchilar, talabalar 
va o‘quvchilar hisoblanadi. Bunday vaziyatda mehnat birjalarining faoliyatlari 
kuchaytiriladi va takomillashtiriladi, boshqa hududlardan qo‘shimcha ishchi 
kuchining oqib kelishi rag‘batlantiriladi, har bir ishsizning shaxsiy hisobi yuritiladi 
va h.k. 
Agar mehnat bozorida ishchi kuchiga bo‘lgan talab taklifdan kam, ya’ni: 
talabbo‘lsa, u holda qo‘shimcha ish joylarini tashkil etish, ish smenasini ko‘paytirish, 
ish bilan bandlikning noan’anaviy yo‘llaridan foydalanish, boshqa hududlarga 
ortiqcha ishsizlarni jalb qilish rejalashtiriladi. 
Agar ishchi kuchiga bo‘lgan talab taklif bilan teng, ya’ni 
talab=taklif 
muvozanatda bo‘lsa, u holda korxonada: 

ishlab chiqarish vositalarini zamonaviylashtirish va qayta tiklash; 

ish vaqtini yo‘qotishni kamaytirish; 

ishchilarning malakasini oshirish; 

mehnatni rag‘batlantirish va ish haqini samarali tashkil etish kabi 
tadbirlar rejalashtiriladi. 
Erkin bozor sharoitida boshqaruv vazifalarining murakkablashuvi korxona 
rahbarlariga xodimlarni to‘g‘ri tanlash, ularni joy-joyiga qo‘yish va tarbiyalash 
ishlariga juda katta mas’uliyat bilan yondashishni talab etadi.
Bankning mehnat resurslariga bo‘lgan ehtiyojiga qarab bank xodimlari 
rejalashtiriladi va jalb etiladi. Bankning kadrlar bo‘yicha zarur ma’lumotlarga ega 
bo‘lishi va shu asosda ehtiyojni aniqlashi lozim. Ushbu ma’lumotlar bankning 
maqsad va strategiyalari va kadrlar siyosati bilan bog‘liq. Masalan, biror hududda 
yangi filialning ochilishi (ochilish vaqti, bajaradigan operatsiyalari va 
ko‘rsatiladigan xizmatlar) oldindan zarur bo‘lgan bank xodimlarini 
shakllantirishni tala etadi yoki bankning alohida bo‘lim yoki boshqarmalarini 
tashkil etilishi masalan ko‘pgina banklarda hozirgi kunda inqiroz tufayli “Risk – 
Menejment” departamenti tashkil etildi. Bu ham bankning kadrlariga bo‘lgan 
rejalashtirishni talab qiladi. Bunda bank marketingi tomonidan u yoki bu bank 
xizmatiga bo‘lgan talabning oshishi yoki pasayishi o‘z nasbatida shu sohada 
ishlayotgan xodimlarga bo‘lgan talabni oshirishi yoki qisqarishiga sabab bo‘lishi 
mumkin. Bunday sharoitda bank xodimlar bo‘limi tezkor qaror qabul qilishi, 


106 
xodimlarni jalb qilish, bo‘shatish, shtatni qisqartirishi va boshqalarni amalga 
oshirishi mumkin. 
Bank xodimlarini rejalashtirish 2 ta masalani hal qiladi:
- bank mehnat resurslariga bo‘lgan ehtiyojini;
- ish o‘rinlarini rejalashtirishni.
Mehnat resurslariga bo‘lgan ehtiyojni rejalashtirish xodimlar umumiy sonini 
rejalashtirishni hmad ma’lum toifadagi mutaxassislarni rejalashtirishni talab qiladi. 
Bankning imkoniyatlaridan kelib chiqib, bank xodimlarining umumiy miqdori 
aniqlanadi. Bank xizmatlari va operatsiyalarining rivojlanishi bankning shu 
sohadagi yoki shu sohani tugatgan xodimlarga bo‘lgan talabini oshiradi.
Xodimlar tarkibini baholash.

Download 2,79 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   130




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish