9-sinf kimyo fani biletlariga javoblar 1-bilet

12-BILET 
1. Dissotsiyatsiyalanish darajasi. 
2. Na
2
SO
4
eritmasida dissotsiyatsiyalanmagan molekulalar soni 40 ta bo‘lsa, eritmadagi natriy ionlari sonini 
toping (α=75%). 
3. O‘zbekistonda metallurgiya. Cho‘yan va po‘latning tarkibi, olinish usullari, xossalari. 
1-savolga javob
: 
Eritmadagi dissotsiatsiyalangan molekulalar sonini umumiy molekulalar soniga nisbatini dissotsiatsiyalanish
darajasi deb ataladi va α (alfa)bilan belgilanadi. 
Dissotsiatsiyalanish darajasi deb, dissotsiatsiyalangan molekulalar sonini eritmadagi molekulalarning umumiy 
soni nisbatiga aytiladi. Masalan, 1 mol sulfat kislotaning suvli eritmasida barcha molekulalarining yarmi ionlarga 
Dissotsiatsiyalanish darajasi deb, dissotsiatsiyalangan molekulalar sonini eritmadagi molekulalarning umumiy 
soni nisbatiga aytiladi. Masalan, 1 mol sulfat kislotaning suvli eritmasida barcha molekulalarining yarmi ionlarga 
Ba’zan dissotsiatsiyalanish darajasi foizlarda hisoblanadi: 
α % = α • 100 % = 0,5 • 100 = 50 % 
Elektrolitlar shartli ravishda 3ta guruhga bo‘linadi: 
1. Kuchsiz elektrolitlar : α % < 3 %. 
2. O‘rtacha kuchli elektrolitlar: 3 %< α % < 30 %. 
3. Kuchli elektrolitlar: α % > 30 %. 
2-savolga javob
: Na
2
SO
4
eritmasida dissotsiyatsiyalanmagan molekulalar soni 40 ta bo‘lsa, eritmadagi natriy 
ionlari sonini toping (α=75%). 
100%-75=25% - bu dissotsiatsiyalanmagan molekulalar %i 
25%__________40 ta molekula 
75%__________x = 120 ta 
Natriy sulfat dissotsiatsiyalanganda 2ta natriy ioni hosil bo`lsa, 120 * 2 = 240 ta bo`ladi 
3-savol javobi. O‘zbekistonda metallurgiya. Cho‘yan va po‘latning tarkibi, olinish usullari, xossalari
. 
O‘zbekistonda metallurgiya sanoati, asosan, Bekobodda joylash gan bo‘lib, Bekobod metallurgiya zavodida qora 
metall mahsulotlari: po‘lat va cho‘yan ishlab chiqariladi. 
• 
Cho‘yan — tarkibida 2,14 % dan ko‘p uglerod tutgan temir va uglerod qotishmasi. 
• 
Po‘lat — 
tarkibida 
2,14 
% 
dan 
kam 
uglerod 
tutgan 
temir 
va 
uglerod 
qotishmasi.