9-sinf jahon tarixi Mavzu: Birinchi jahon urushi va uning oqibatlari Urushning boshlanishi

Germaniya 1915-yilning 25-aprelida Ipr jangida urushlar tarixida birinchi marotaba kimyoviy qurol-zaharli gaz (xlor) ishlatdi.


Antanta Italiyaga u so‘ragan hududlarning barchasini berishga
rozi bo‘ldi. 1915-yilning
26- aprelida Antanta bilan Italiya o‘rtasida Londonda shartnoma imzolandi.

3-may kuni Italiya hukumati „Uchlar ittifoqi“ to‘g‘risidagi shartnomadan chiqqanligini bildirdi. 23- may kuni esa Avstriya- Vengriyaga qarshi urush e’lon qildi.

1915-yilning 6-sentabr kuni Avstriya-Vengriya va Bolgariya, 15-sentabr kuni esa Bolgariya va Turkiya o‘rtasida ittifoqchilik shartnomalari imzolandi. Shu tariqa „To‘rtlar ittifoqi“ vujudga keldi.

14-oktabr kuni Bolgariya, Germaniya, Avstriya-Vengriya qo‘shinlari Serbiyaga hujum qildilar. Shu tariqa, Serbiya bosib olindi.

1916-1917-yillardagi urush harakatlari

Germaniya hukmron doiralari Rossiyani tor-mor eta olmagach, yana asosiy e’tiborni G‘arbiy frontga qaratdi. Bundan ko‘zlangan maqsad - Fransiya taqdirini uzil-kesil hal etish edi.
Germaniya qo‘shinining hujumi 1916 - yilning
21-fevralida boshlandi va 21-martgacha davom etdi.

Nemis piyoda askarlari hujumga ko‘tarilganda fransuzlar kutilmaganda ularni to‘plardan qattiq o‘qqa tutdilar.


Bu jangda inglizlar urushlar tarixida birinchi bor yana bir yangi qurol - tankni ishga soldilar.

Po‘latdan yasalgan bu dahshatli qurol dushman qo‘shinini dastlab qattiq sarosimaga solib qo‘ydi.


Verden va Somma janglari misli ko‘rilmagan darajada qirg‘inbarot janglar ham bo‘ldi. Ularda har ikki tomondan 2 million 260 mingdan ortiq jangchi halok bo‘lgan. Verden jangining tarixga „Verden qirg‘ini“ nomi bilan kirganligi bejiz emas.





Sharqiy frontdagi ahvol