9-sinf jahon tarixi fanidan

II. Uy vazifasini so’rash:
1. 1.Arab xalifaligiga oid sanalarni yozing.
2. Sahih halifalar kimlar?
3. Arab xalifaligida sahih halifalardan so’ng qanday davrlar bo’ldi?
4. Arablar joriy etgan soliqlarni ayting.
5. Arab xalifaligi hududini xaritadan ko’rsating, qayerlar kirgan?
6. Arablarga qarshi qanday qo’g’olonlarni bilasiz?
7. Islom dini arkonlarini ayting.


III. Yangi mavzu mazmunini yoritish
Gupta davlati. Hindiston V asrlarga qadar mayda-mayda davlatlarga bo’linib ketgan edi. Ularning hukmdorlari raja deb atalgan. Shunday rojalardan biri Chandragupta mamlakatni birlashtirish harakatini boshladi. U 320-yilda Gang daryosi havzasida birlashgan davlat tuzishga muvaffaq bo’ldi. Bu davlat tarixga Gupta davlati nomi bilan kirdi. Chandragupta I ning (320-340) vorislari hukmronligi davrida davlat chegarasi Arabiston yarim oraliga qadar yetkazildi. Shu tariqa Gupta imperiyaga aylandi. Guptalar davrida Hindiston iqtisodiy va madaniy jihatdan yuksaldi. Imperiya VI asr boshlarigacha yashadi. U o’zaro ichki urushlar va eftallarning hujumi oqibatida parchalanib ketdi.
Xarsha imperiyasi. VII asr boshlarida Hindistonning shimolidagi imperiya - Xarsha imperiyasi tashkil topdi. Bu imperiyaga Kanauja rojasi Xarsha (606-647) asos soldi. Imperiya Gang daryosi vodiysi bo’ylab sharqiy Panjobdan to Bengaliya qo’ltig’igacha bo’lgan hududlarni o’z ichiga oldi. Markaziy Hindiston rojalari esa vassallarga aylantirildi. Vassal rojalar qirqqa yaqin edi. Xarsha imperiyasi uzoq yashamadi. Vassal rojalarning separatchilik harakati imperiyani zaiflashtirdi. Bora-bora rojalar amalda butunlay mustaqil bo’lib oldilar. Xarsha vafotidan so’ng Hindiston uzoq vaqtgacha chet ellik bosqinchilarga qarshilik ko’rsatishga ojiz, tarqoq mamlakat bo’lib qoldi. 712- yilda Arab xalifaligi Sind o’lkasini bosib oldi. XI asr boshlarida Mahmud G’aznaviy Shimoliy Hindistonni istilo qilishga urindi. Bir necha yurishlardan so’ng Panjob viloyatining bir qismini o’z davlati tarkibiga qo’shib oldi.