9-mavzu. Algoritmlashtirish va dasturlash asoslari. Reja

Takrorlanuvchi hisоblаsh jаrаyoni.
Mantiqiy ifodani qiymatiga asoslanib sikl tanasini takrorlanuvchi tuzilma operatorlari takrorlashadi. 3.9 va 3.11-rasmda takrorlanuvchi hisоblаsh jаrаyonini ikki xil ko‘rinishi berilgan.
С++ tilida while, do...while, for operatorlari takrorlanish jarayonini tashkil etish maqsadida tuzilgan.

Yolg’on

Haqiqat

Haqiqat

Yolg’on

3.9-rasm. DoWhile тузулмаси 3.11-rasm. DoUntil тузулмаси

Masalalarni qismlarini aniqlaganimizdan so‘ng biz Iteratsion tuzilish ko‘rinishida tuzulmani amalga oshirishimiz mumkin. Ixtiyoriy takrorlanish jarayonini tashkil etish uchun, uchta narsani inobatga olishimiz mumkin:

(i) takrorlanish jarayoni boshlanishi uchun birlamchi shartlarni aniqlash.
(ii) invariant munosabatlar, siklni har bir takrorlanganidan so‘ng, invariant munosabatlar mavjudligi.
(iii) sikl yakunlanishi uchun bajarilishi kerak shartni aniqlash.
Ayrim hollarda oldindan sikl necha marta takrorlanishini aniqlab olish imkoni yo‘q. Bu turdagi sikllar umuman tamomlanmasligi mumkin. Bu vaziyatda algoritmni ishlab chiquvchi zimmasiga ma'suliyati yuklanadi.
Har bir muammo yakunlangan qadamlar soniga ega bo‘lishi kerak, shuning uchun algoritm ishlab chiqilganda takrorlanishlar tamom bo‘lishini inobatga olish kerak (agar muammoni ichida joylashgan bo‘lsa).
Masalan, shartni shunday berish kerakki, sikl yakunlanish sharti yolg‘on bo‘lsin.
Dasturni kodlashtirish.
Dasturni tarkibi ishlab chiqildgan keyingina dastur yaratilishi boshlanadi. Dasturning yaratilishi kodlashtirish deb ataladi. Kodlashtirish bu hayoldan o`tayotgan barcha fikrlarning jamlanmasidir, aslida bu faqatgina 1/5 qismidir. Kodlashtirish o`z ichiga pseudocode va sxemalarning mantiqiy talablar tarjimasi, xatlar, raqamlar va simvollarni oladi, hamda shu asosida dastur yaratiladi.
Arifmetik va mantiqiy amallarni aniqlashning eng asosiy mazmuni bu talab qilinayotgan yechim va tegishli bo`lgan nazorat qilish tuzilishini ishlatishdir, bularga misol qilib: shartli yoki aylantirma nazorat qilishi juda muhin hisoblanadi.

1.