9-маъруза Ўсмиликларнинг минерал озиқланиши

трансфераза
АФС + [оқсил - S-] ------→ + [оқсил - S- S3- ] + АМФ
редуктаза
[оқсил - S- S3-] +ФДқайтар -----→ [оқсил-S-S-]+ФДоксид+3Н20
+6+, 6е-
Ҳосил бўлган S - S- - группа ташувчи оқсил куйидаги реакция орқали цистени таркибига қўшилади.
СOOН |
[S-S--ташувчи оқсил] + Н2N-CH-СН2-O-СO-СН3 + ФД(қайт.) ------→̶̶̶̶̶̶̶̶̶
O-ацетилсерин Н+, 2е
HS-CH2-CH(NH2)-COOH + CH3COOH + [-S ташувчи оқсил] +ФД(оксид.)
Цистеин ук.к-та
Цистеин - биринчи турғун маҳсулот бўлиб, бу ерда олтнгургут қайтарилган шакилга ўтади. Цистеинни яқин ҳосилаларидан цистин ҳисобланади. Цистеин сульфгидрил группасини ферментатив оксидланишидан дисулфид боғ ҳосил бўлади.
Цистеин ҳам метионини ўтмишдоши ҳисобланади (СН3SСН2СН2СНNН2С00Н). Метионин муҳим олтингургут тутувчи аминокислота бўлиб, ўсимликдаги метаболик охирги йўли сульфат редукциясидир.
Цистеин → Гомоцистеин → Метионин
Юқори ўсимликлар таркибида олтингургут тутувчи аминокислоталар деградацияси етарли ўрганилмаган. К+ бир валентли катион ҳолида илдиздан ўтади. Органик моддалар таркибида учирамайди. Фақатгина фитин таркибида учирайди ҳалос. К+ элементи ўсимликни илдиз босимни белгилашда иштирок этади, бу элемент ўсимликни сувга тўйинишига кўмак беради. К+ танқислигида пастдан юқорига қарб барглар сарғайиб, кўнғир ранга ўтиб кетади. Бу элементни танқислигида апикал муртак ўсмайди, ён шоҳлар ўсиб бута шаклига ўтиб кетади. К+ элементини ўрнини боса оладиган модда йўқ.
Са+2 ни икки валентли катион ҳолатда ўсимлик ўзлаштиради. K, Mg, Ca – протоплазма коллоидларини гидротация бўлишига таъсир килади. Улар кўпинча эркин ёки адсорбцияланган ионлар ҳолида магний ва кальций хелат (хлорофилл) кўринишида ҳам учирайди. Магний, кальций (пектин) ва фитинни ўрта пластинкалари таркибига ҳам киради. Магний, кальций рибосома стурукткраларини (магний) хромосомаларни ва мембраналарни (Са) мустахкмланишига хам таъсир килади. Магний (хелат кўринишида) ва К эса кўпчилик ферментларни кофакторлари ҳам ҳисобланди.
Фосфор ва Бор. Р элементининг фосфорли эфилари ва фосфат кислотаси колдиги, кўпинча турли органик моддаларнинг гидроксил группаси шаклида учирайди (мас., Р нук. к-та, сахарофосфатлар) энегияга бой фосфорли бирикмалар энергия алмашинувида бош ролни уйнайди. В ни функцияси хозирча номаълум.