9 маъруза мавзу: Иссиқлик тармоқларининг тузилиши. Қувурлар, арматура, таянчлар, компенсаторлар. Режа: Иссиқлик тармоқларининг тузилиши Қувурлар, арматура, таянчлар, компенсаторлар

9 МАЪРУЗА МАВЗУ: Иссиқлик тармоқларининг тузилиши. Қувурлар, арматура, таянчлар, компенсаторлар. РЕЖА: Иссиқлик тармоқларининг тузилиши Қувурлар, арматура, таянчлар, компенсаторлар

Қувурлар ва арматуралар. Иссиқлик тармоқларда газ ва электр пайвандлаш усули билан уланадиган пўлат қувурлар қўлланлади. Пўлат қувурлардан асосан электр пайвандли тўғри ва спиралсимон чокли ва чоксиз иссиқлигича совуқлигига деформацияланиб 3, 4, 5, 10, 20 маркали ва пастлегирланган пўлатдан ясалган қувурлардан фойдаланилади. Электр пайвандли қувурлар шартли диаметри 1400мм гача, чоксизлиги эса 400 мм гача чиқарилади. Иссиқ сув таъминоти тармоқларида шунингдек пўлат сув газ ўтказувчан қувурлар қўлланилиши мумкин. Қувурлар ер устидан ва ер остидан ўтказилади. Ер остидан ўтказиш 2 турга бўлинади: каналли ва каналсиз. Иссиқлик ташувчининг босими 2.2 МПа ва ҳарорати 350ºС гача бўлса каналларда ўтказиш рухсат этилади. Каналлар ўтказувчан, ярим ўтказувчан, ўтказмайдиган ва коллектор турларига бўлинади.

1 - Расм Ўтказмас каналлар

Коллекторларда нафақат иссиқлик таъминоти қувурлари ўтади ҳамда бошқа коммуникациялар (водопровод, электро кабел в.х.) ҳам ўтиши мумкин.

2 – Расм. Йиғма темирбетонли ўтказувчан канал – коллектор
3 – Расм. Каналсиз қувурларни ётқизиш.
Каналсиз ётқизиш қувурларни диаметри 500 ммгача бўлса ўтказиш тавсия этилади.
Каналли ва каналсиз ўтказишлар солиштирса 20-25% каналсиз ўтказишлар арзон.

Иссиқлик тармоқларида қўлланиладиган арматура вазифасига кўра беркитиш, ростлаш, сақлаш, дросселлаш (босимни камайтириш), конденсатни ажратиш ва назорат ўлчаш турларга бўлинади. Беркитиш арматуралари асосий арматурага киради, чунки улар иссиқлик тармоғида кенг ишлатилади. Қолган арматуралар асосан иссиқлик пунктларда, насос ва дроссел станцияларида ўрнатилади. Беркитиш арматураларнинг асосий турларига вентил (1.9-расм) ва зульфинлар (задвижкалар) (1.10-расм) киради. Зульфинлар одатда сувли тармоқларда, вентиллар эса - буғли тармоқларда қўлланлади. Улар пўлат ва чўяндан фанецли ва муфтали улаш учлари билан, шунингдек бевосита қувурларга пайвандлаш учлари билан турли ҳил шартли диаметрига эга бўлган ҳолда ишлаб чиқарилади.