9- маъруза rc ва rl занжирларда ўткинчи жараёнлар

Вақт доимийлиги
Занжирнинг вақт доимийлиги τ -ЭЗ нинг вақт характеристикаси бўлиб, у қаршилик орқали разряд вақтида конденсатор зар ядининг ўзгариши вақтини кўрсатади. τ =R*C [Ф*Ом], секундга эквивалент.
Демпфирлаш
Демпфирлаш нем. Dampfen-пасайтириш, сўндириш маъносини билдиради.
Тебранишлар энергиясини ютувчи қурилмалар орқали сигналларни (одатда зарарлийларини) мажбурий сўндириш ёки улар амплитудасини рухсат этилган чегараларда камайтириш.

Электр занжирларининг ўтиш ва импульс характеристикалари Ўткинчи жараёнларни ҳисоблашнинг классик ва оператор усуллари-ни ташқи таъсирнинг шакли содда бўлганда қўллаш қулайдир, аммо ташқи таъсир вақт бўйича мураккаб қонун билан ўзгарганда бу усуллар-ни амалда қўллаш мумкин бўлмайди. Мураккаб шаклга эга бўлган ташқи таъсирли электр занжирлари-нинг ўткинчи жараёнларини таҳлил қилишда суперпазиция (устлаш) усулини қўллаш қулайликларга олиб келади. Бундай усул фақат нолли бошланғич шарти бўлган чизиқли занжирларда қўлланиши мумкин. Масалан, муракаб шаклдаги сигнални элементар сигналларнинг йиғиндиси сифатида тасвирлаш мумкин бўлган ҳолларда, ҳамда занжир киришидаги бу элементар сигналлар таъсирининг занжир чиқишидаги реакцияси (акс таъсирини) қандайдир бир йўл билан аниқлаш мумкин бўлган ҳолларда, қўйилган масаланинг ечими шундай реакцияларнинг оддий йиғиндисини аниқлаш билан бажарилади.

Бу боғланишни аниқлаш учун келтирилган бирлик функцияни бир-биридан вақтга силжитилган (18.6-расмга қаранг) бирлик функциялари айирмаларининг лимити деб қараш лозим: (18.3) яъни бирлик импульс функцияси бирлик функциясининг ҳосиласига тенг. Кўрилаётган занжир чизиқли деб фараз қилинганлиги учун, (18.3) боғланиш занжирнинг импульс ва ўткинчи реакциялари учун ҳам сақланиб қолади (18.4) яъни импульс харак-ка ўткинчи харак-кани ҳосиласига тенг бўлади. Бу (4) тенглама (занжир учун нолли бошланғич шарт) вазият учун жўялидир. Агар бўлса ни шаклида ифодаланиб, ушбу ҳолат боғланиш тенгламасини аниқлаймиз: (18.5)