9- маъруза rc ва rl занжирларда ўткинчи жараёнлар

Икки поғонасимон функцияни қўшиш ёрдамида давомийлиги га тенг бўлган тўғри бурчакли импульсни ҳосил қилиш мумкин (18.4, в ва г-расмлар) U(t)=U·1(t)-U(1(t-tu).   Бирлик импульс функцияси. (Дирак функцияси). Уни баъзан функция ҳам деб атайдилар. Дирак функцияси физик амалга ошириб бўлмайдиган математмик ҳаёлий функция бўлиб, қизиқарли ҳусусиятга эга ва назарий тадқиқотларда муҳим аҳамиятлидир. 18.5-расм

Аргументнинг нолдан фарқли бўлган барча қийматларида функция нолга тенг ва нуқтада чексиз катта қийматга тенг. Электр занжирлар назариясида бу функция қуйидаги тенглама билан ифодаланади: t<0 бўлганда, 0, δ (t)= t=0 бўлганда, ∞, (18.1) t>0 бўлганда, 0. Шундай қилиб, функция ёки импульс деб шундай сигналга айтиладики, унинг амплитудаси чексиз катта, давомийлиги чексиз кичик ва унинг юзаси бирга тенг: функция аргументнинг жуфт функциясидир: функциянинг қизиқарлилиги шундаки, у фильтрловчилик хусусиятга эга: (18.2)

18.2. Электр занжирларининг ўткинчи ва импульс характеристикалари Ўткинчи жараёнларни ҳисоблашнинг вақт усули асосида занжирнинг ўткинчи ва импульс харак-лари ётади. Ўткинчи характе- ристика деб занжир киришига бирлик функция (18.1) шаклидаги таъсирга нисбатан занжирнинг реакциясига айтилади. Занжирнинг ўткинчи таъсири билан белгиланади. Импульс харак-ка деб занжир киришига бирлик импульс ( функция) функцияси шаклидаги таъсирга нисбатан занжир- нинг реакциясига айтилади.Импульс хар-ка билан белгиланади. Бунда, ва занжирдаги нолли бошланғич шартларда аниқлана-ди. Реакциянинг тури ва таъсирнинг турига кўра (ток ёки кучланиш) ўткинчи ва импульс хар-калари ўлчамсиз (агар таъсир ва реакция фақат кучланиш ёки фақат токдан иборат бўлса) ёки (таъсир- ток, реакция-кучланиш) ёки V/A (кучланиш ва ток) бўлиши мумкин.

Ўткинчи ва импульс харак-ка тушунчаларини қўллаш натижасида занжирлардаги ҳисобланиши мураккаб бўлган ихтиёрий шаклдаги нодаврий сигналлар таъсирини бирлик ёки импульс функцияларининг занжирга таъсири натижасидаги занжир реакция- сини аниқлаш билан алмаштирилади; бунда берилган мураккаб таъсир ёки билан апроксимацияланади. Чизиқли занжирнинг натижавий таъсири (суперпозиция усулини қўллаб) элементар ёки таъсирларга занжир- нинг реакцияларини йиғиндиси сифатида аниқланади. Чизиқли пассив занжирнинг ўткинчи 18.6-расм ва импульс харак-калари орасида муайян боғланиш мавжуд.