8-мавзу. Тайёр маҳсулот (товар, иш, хизмат)лар ва уларнинг сотилишини ҳисобга олиш

Ўқитиш шакллари:Коллектив иш

Ўқитиш шароити: Техник воситалар билан таъминланган аудитория.

Мониторинг ва баҳолаш: Оғзаки, тест савол-жавоблари.

1. 
   

1.ИШЛАРНИ БАЖАРИШ ВА ХИЗМАТЛАРНИ КЎРСАТИШНИНГ МОҲИЯТИ ҲАМДА УЛАР ҲИСОБИНИНГ ВАЗИФАЛАРИ
Ишларни бажариш – бу хўжалик юритувчи субъект томонидан буюртмачиларга улар билан тузилган шартномалар асосида у ёки бу ишларни бажаришдир. Уларга қурилиш, қурилиш-монтаж ва бошқа ишлар мисол бўлади.
Хизматларни кўрсатиш – бу хўжалик юритувчи субъект томонидан буюртмачиларга улар билан тузилган шартномалар асосида у ёки бу хизматларни кўрсатишдир. Уларга банк, суғурта, баҳолаш, аудиторлик, консалтинг, инжиниринг, туристик, меҳмонхона, транспорт ва бошқа хизмат турлари мисол бўлади.
Мазмун ва моҳиятига кўра ишларни бажариш ва хизматларни кўрсатиш моддий бойликлар бўлган тайёр маҳсулотлар ва товарларни сотишга тенглаштирилади. Бажарилган ишлар ва кўрсатилган хизматлар буюртмачилар томонидан қабул қилинган пайтдан бошлаб сотилган деб тан олинади. Шу пайтдан бошлаб ишларни бажарувчи ва хизматларни кўрсатувчи корхоналарда мазкур тушумлар, мос равишда, бажарилган ишлардан ва кўрсатилган хизматлардан олинган даромадлар сифатида ҳисобга олинади.
Ишларни бажариш ва хизматларни кўрсатиш маълум харажатларни талаб қилади. Бевосита ишларни бажаришга ва хизматларни кўрсатишга кетган харажатлар, мос равишда бажарилган ишлар ва кўрсатилган хизматлар таннархи сифатида тан олинади.
Ишларни бажариш ва хизматларни кўрсатиш бўйича бухгалтерия ҳисобининг асосий вазифалари бўлиб қуйидагилар ҳисобланади:

• 
  ишларни бажариш ва хизматларни кўрсатишни уларнинг моҳиятини очиб берувчи мезонларига мос равишда ҳисобга олиш;
  
• 
  ишларни бажариш ва хизматларни кўрсатишни тўғри туркумлаш ва гуруҳларга ажратиш;
  
• 
  ишларни бажариш ва хизматларни кўрсатишдан тушумларни тўғри тан олиш;
  
• 
  ишларни бажариш ва хизматларни кўрсатишни ўз вақтида тегишли бошланғич хужжатлар билан расмийлаштириш ва ҳисоб регистрларида акс эттириш;
  
• 
  ишларни бажариш ва хизматларни кўрсатишга кетган харажатларни тўғри ҳисоблаш ва улар таннархини тўғри аниқлаш;
  
• 
  ишларни бажариш ва хизматларни кўрсатишни сотиш ва улардан олинган тушумларни ҳисоб ва ҳисоботда тўғри акс эттириш;
  
• 
  ишларни бажариш ва хизматларни кўрсатиш бўйича ҳисоб-китоблар тўғри ҳисобга олиш ва бошқалар.