8. Mavzu: Gruntlarning tarkibi, klassifikatsiyasi va aniqlash usullari. Gruntlarning fizik va mexanik xossalari



Download 90,15 Kb.
bet8/14
Sana22.11.2022
Hajmi90,15 Kb.
#870096
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   14
Bog'liq
8 Мавзу Геология (1)

Gruntlarning yuvilishi. Bu xususiyat harakatdagi suvlaming grunt massivi yuzasiga ta’siri natijasida o'zidan elementar zarra va agregat- larni ajratish qobiliyatini ko'rsatadi.
Gmntning yuvilish qobiliyatini baholash uchun ikki ko'rsatkichdan foydalaniladi:gruntdan ayrim zarrachalar va agregatlar ajratib olinishi bosh- lanadigan, oqimning oLrtacha tezligini ko‘rsatadigan yuvilish tezligi; ma’lum bir tezlikda, grunt qatlami o’rtacha qalinligining yuvi­lish muddatiga bo’lgan nisbatini ko’rsatuvchi yuvilish jadalligi. Suvda erimaydigan kristallizatsion-strukturaviy, bog‘lanishli jinslaming yuvilishi asosan, ulaming tektonik kuchlar va nurash jarayo- nining ta’sirida buzilganligiga bog’liq. Suvda eriydigan jinslaming yuvilishi esasuv ta’sirida kristallizatsion bog'lanishni hosil qiluvchi qotishmaning eritib olib ketilishi bilan bog’liq. Mergel, alevrolit, bo’r, opokava boshqa jinslaming oqar suv ta’sirida yuvilishi faqat ularga nurash jarayonining ta’siri jarayonida sodir bo’ladi. Suvda ivimaydigan gil va gilli tuproqlar ularga suvning uzoq ta’sir etishidan so‘ng yuviladi. Kuchsiz strukturaviy bog’lanishga ega bo’lgan iviydigan gilli jinslar suv ta'sirida tez yuviladi va bu tezlik ko’p hollardagruntning ivishiga bo’lgan qarshiligi bilan bog‘liq. Yirik donali (bog’lanmagan) sement- lanmagan va qumli jinslarga strukturaviy bog’lanish xos emas va ular- ning ivishi zarralaming kattaligi bilan bog’liq.
Gruntlarning eruvchanligi. Gruntlaming eruvchanligi deb, ulaming tarkibiy qismini tabiiy suv va boshqaeritmalar ta’sirida eritmaga o’tish qobiliyatiga aytiladi. Erish jarayonida elektr maydoniga va issiqlik harakatiga ega bo’lgan suv va boshqa eritmalar minerallarning kristallik panjarasini buzadi. Bunda kristallik panjara ionlari suvga o’tadi va suvli eritmalami hosil qiladi. Grunt tarkibidagi moddalaming bir qismini eritish va olib chiqib ketish natijasida jins massivida turli kattalikdagi bo’shliqlar hosil bo’ladi.
Gruntlaming hamma turlari, uning tarkibi va strukturasidan qat’iy nazar, turli darajada eriydi. Lekin ishlab chiqarish nuqtayi nazaridan karbonatli (ohaktosh, bo’r, dolomit, mergel,) sulfatli (gips, angidrit), galoidli (galit, silvin, vilvinit, karnallit) jinslar va tarkibida galit, gips, kalsiy (tuzli, gilli va lyossimon) minerallari bo’lgan tog’ jinslarini o’rganish katta ahamiyatga egadir.

Download 90,15 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   14




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish