7-mavzu. Elektr motorlari va ularning kommutatsiya aparatlari Reja

---

7-mavzu.Elektr motorlari va ularning kommutatsiya aparatlari 
Reja 
1. Umumiy talablar. Elektr motorlarni tanlash.
2.Elektr momtorlarni o‘rnatish. Kommutatsiya aparatlari
Umumiy talablar 
Ta’minlash ishonchliligi bo‘yicha choralar elektr qabul qiluvchilarning 
ma’suliyatini toifasi bilan bog’langan holda 1.2 bobni talablariga muvofiq tanlanishi 
kerak. Bor choralar faqatgina ayrim elektr motorlargina emas, balki ularni 
ta’minlovchi transformatorlarga va o‘zgartgichli nimstantsiyalarga, taqsimlovchi 
uskunalarga va punktlarga qo‘llanilishi mumkin. 
Elektr 
motorni 
bevosita 
ta’minlovchi liniyaning zaxiralanishi elektr 
ta’minotining ishonchliligini toifasidan qat’iy nazar talab etilmaydi.
Agar elektr motorn, uning kommutatsiya apparaturasini yoki elektr motorning 
bevosita ta’minlovchi liniyani ishdan chiqishida texnologik jarayon uzluksizligini 
ta’minlash kerak bo‘lsa, zaxiralashni zaxiralangan texnologik agregat o‘rnatish yo‘li 
bilan yoki boshqa yo‘llar bilan amalga oshirish lozim. 
Elektr motorlari va ularning kommutatsiya apparatlari shunday tanlangan va 
o‘rnatilgan va zarur holatlarda shunday sovitish sistemasi bilan ta’minlangan bo‘lishi 
kerak-ki, ularning harorati ish paytida mumkin bo‘lgan darajadan oshmasin (hamda 
5.3.20 qaralsin).
Elektr motorlar va apparatlar shunday o‘rnatilishi kerak-ki, ko‘rib chiqish va 
almashtirish imkoni bo‘sin va iloji boricha o‘rnatilgan joyida ta’mirlash imkoni 
bo‘lsin. Agar elektr uskuna massasi 100 kg va undan ko‘p bo‘lgan elektr motorlari va 
apparatlarni o‘z ichiga olsa, ularning takelaji uchun moslamalar ko‘zda tutilgan 
bo‘lishi kerak. 
Elektr motorlarini aylanuvchan qismlari va elektr motorlarini mexanizmlarga 
ulaydigan qismlar (muftalar, shkaflar) tasodifiy tegib ketishga qarshi to‘sinlarga ega 
bo‘lishi kerak. 
Elektr motorlari va ularning kommutatsiya apparatlari 1.7 bobni talablariga 
muvofiq zaminlangan va nollashtirilgan bo‘lishi kerak. 
Elektr motorlarini bajarilishi atrofdagi muhitni sharoitlariga mos kelishi kerak.