7- mashg’ulot. Favqulodda vaziyatlarda iqtisodiyot tarmoqlarining barqarorligini ta’minlash ishdan maqsad

Iqtisodiyot tarmoqlarining barqaror ishlashini oshirish omillari. Iqtisodiyot tarmoqlarining barqarorligini oshirish deganda, bo’ladigan talofot va vayronliklarning sonini va hajmini kamaytirishga, qutqaruv va birlamchi tiklov ishlarini o’tkazish uchun sharoit yaratish va o’tkazishga hamda respublika xalq xo’jaligi rejalarida belgilab qo’yilgan mahsulot miqdori va turlarini ishlab chiqarishga qaratilgan tadbirlar kompleksini ishlab chiqish va uni amalga oshirish tushuniladi.
Iqtisodiyot obyektlarning barqaror ishlashini oshirish masalalari umumdavlat miqyosida hamda obyektlarning hamma quyi bo’g’inlarida hal etilishi kerak. Buning uchun har bir korxonada uning barqarorligini oshiradigan tadbirlar kompleksini (tashkiliy, ilmiy-tadqiqot, texnologik va muhandislik-texnik tadbirlar) amalga oshirilishi lozim.
Tashkiliy tadbirlarga – ishlab chiqarish xodimlarini favqulodda vaziyat sharoitida muhofaza qilish tadbirlar kompleksi: jamoa himoya inshootlari, shaxsiy saqlovchi vositalar, oziq-ovqat, suv manbalari bilan ta’minlash, fuqaro muhofazasi kuchlarini va moddiy boyliklarni saqlash kiradi.
Ilmiy tadqiqot tadbirlariga – barcha ilmiy tadqiqot muassasalarida respublika hududi uchun xarakterli tabiiy va texnogen favqulodda vaziyatlarni yuzaga kelishini taxminlash, bunday vaziyatlarni oldini olish, aholini muhofaza qilish va respublika iqtisodiyot tarmoqlarining barqarorligini oshirish bo’yicha ilmiy tadqiqotlar kompleksi kiradi.
Texnologik tadbirlarga har bir korxonaning ishlab chiqarish xususiyati va texnologiyasiga monand olib boriladigan tadbirlar kiradi.
Muhandislik-texnik tadbirlarga katta mablag’lar talab qiladigan tadbirlar majmuasi (inshootlar qurish, ishlab chiqarishni yangi texnologiyalar bilan jihozlash va boshqa tadbirlar) kiradi. Albatta, bu tadbirlar kompleksining asosiy bo’g’inini ilmiy tadqiqot ishlari tashkil etadi. Ilmiy tadqiqot ishlarida quyidagilar o’rganiladi:

• 
  favqulodda vaziyatning muhandislik-texnik kompleksiga ta’siri;
  
• 
  ishlab chiqaruvchi xodimlarni muhofaza qilish;
  
• 
  ishlab chiqarish, texnologik va laboratoriya uskunalarini muhofaza qilish;
  
• 
  obyektni elektor energiyasi, suv, gaz va bug’ bilan ta’minlash darajasi;
  
• 
  ishlab chiqarishdagi o’zaro aloqalarni ta’minlash;
  
• 
  xom-ashyo materiallarini, tayyor mahsulotni muhofaza qilish;
  
• 
  shikastlovchi ikkilamchi ta’sirlarga qarshi omillarni o’rganish;