62 Dosya: İstanbul’un Cumhuriyet Dönemi Modern Mimarlık Mirası



Download 6,02 Mb.
Pdf ko'rish
bet78/149
Sana29.01.2022
Hajmi6,02 Mb.
#417019
TuriYazı
1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   149
Bog'liq
62 туркча қурилиш китоб

DOSYA
İST
ANBUL
’UN CUMHURİYET DÖNEMİ MODERN MİMARLIK MİRASI
5. Önal Evi, Bayramoğlu, 
İstanbul, 1958. 
Mimar: Maruf Önal 
(MO İstanbul Büyükkent 
Şubesi Arşivi).


ğün elde edilemediği cam bölümlerde, müm-
kün olduğunca narin kayıtlar kullanılarak, yüze-
yin bir bütün olarak algılanmasına çalışılmıştır.
İzgi, Mahmut Bir ile birlikte, Villa Karakurt 
ve Villa Şaman’ın ardından Kadıköy’de birkaç 
villa projesi daha tasarlamıştır. Bu yapılardan ne 
yazık ki bugüne ulaşan olmamıştır. Villa Şaman 
ise, henüz 1980’lere gelmeden yıkılmış, yerini 
çok katlı bir apartman bloğuna bırakmıştır.
Dönemin konut projelerini incelerken, Le 
Corbusier’nin yadsınamaz etkisinin yanı sıra, 
modern mimarlığa önemli katkısı olan Brezilya 
mimarlığının etkisinden söz etmek anlamlı ola-
caktır. Beton malzemenin farklı formlara imkân 
tanıyan yapısı, Brezilya mimarlığının biçimlen-
mesinde önemlidir. Brezilyalı mimarlar moder-
nist estetiği özümsemiş ve yeniden biçimlendir-
mişlerdir.
19
Bu üslubun yorumlanmasındaki 
ustalık modern mimarlık için özgün bir yorum 
getirilmesine öncülük etmiştir. 1939 New York 
Uluslararası Sergisi’ndeki Brezilya Pavyonu 
üzerine, Sigfried Giedion yaptığı bir değerlen-
dirmede, medeniyetin artık tek bir merkezden 
gelişmediği ve yaratıcı çalışmaların Finlandiya, 
Brezilya gibi merkezde olmayan ülkelerden gel-
diği vurgulanmaktadır.
20
Bu çıkarımdan hare-
ketle, Türkiye’nin modern mimarlığında Le 
Corbusier’nin yanı sıra Brezilya etkisinden de 
söz edilebilir. Brezilya veya genel olarak Latin 
Amerika mimarlığıyla benzer temel nokta, ulus-
lararası bir stili içselleştirerek özgün mimarlıklar 
ortaya koyma motivasyonudur.
Farklı coğrafyaların mimarlıkları karşılaştırıl-
dığında, üzerinde durulması gereken bir diğer 
konu ise, dönemin yapılarında yaygın olarak 
görülen mimarlık-sanat birlikteliğidir. Bu yakla-
şım, modern mimarlığa getirilen revizyonist bir 
çözüm önerisidir: II. Dünya Savaşı sonrası eko-
nomik dengelerin tekrar kurulmaya başlamasıy-
la birlikte, savaş sonrasının hızlı üretimin ürünü 
yapı bloklarına karşı tepkiler giderek artmıştır.
21
Kültür ve yer ile bağlarını koparmış uluslararası 
bir mimarlık olarak tanımlanan modern mimar-
lığın krize girdiği dönemde eleştirilerin odağın-
da, tekdüzelik, anonimlik ve buna bağlı olarak 
aidiyet duygusunun kaybolması gibi konular yer 
almaktadır. Hilde Heynen’e göre, modern 
mimarlık aslında yabancılaşmanın ifadesidir, 
yarattığı şeffaf mekânlar, aslında içe kapanmanın 
ve yalnızlığın simgesidir, koruyan ve saklayan 
mekânlar değil, soğuk ve güvensiz mekânlar 
üretir.
22
Mimarlıkta yeniden imgelere ve duygu-
lara gereksinim duyulmaktadır. Modern mimar-
lığın kullanıcısıyla iletişim kurmadığı, oysa 
mimarlığın tekrar insanlarla konuşmaya başla-
ması gerektiği söylenmektedir.
23
Modern mimarlığın anonim mekânları nasıl 
değiştirilebilir? Sanat, tekdüze mekânlar üreten 
modern mimarlık için bir kurtarıcı rolü üstlenebi-
lir mi? Sanatın modern mimarlığın anonimleşme-
sine çözüm olabileceği düşüncesinden hareketle, 
“mimarlık ve sanat birlikteliği” (
art and architec-
ture synthesis
) olarak adlandırılacak revizyonist 
yaklaşım ortaya çıkmıştır. II. Dünya Savaşı sonra-
sında farklı coğrafyaların mimarlıklarında ürünler 
veren bu uluslararası eğilim, “steril” modern 
mimarlığı plastik ve grafik sanatlarla bir araya geti-
rip, yapılara hayat verme amacı taşır. Sanat yapıtla-
rı hem anonim mekânlara ruh katacak, hem de 
giderek ihtiyacı daha da çok hissedilen sembollere 
de yer vermiş olacaktır. Böylece yerel öğeler taşı-
yan sanat yapıtlarıyla uluslararası biçimlere ulusal 
anlamlar yüklemek mümkün olacaktır.
Türkiye’de o dönemde inşa edilen konutlar-
da da sık sık mimarlık-sanat birlikteliğini barın-
dıran örneklere rastlanır. Bazı örneklerde bu 
işbirliği öyle kapsamlı bir boyuta gelir ki, çok 
sayıda sanatçının evin çeşitli bölümleri için tasa-
rımlar ortaya koyduğu çok aktörlü bir tasarım 
süreci oluşturulur. Özellikle üst gelir grubu için 
tasarlanan müstakil evlerde, perdeden, şömine-
ye, duvar panosundan, çatıdaki vitraya kadar 
birçok öğe sanatçıların işleriyle bezenir.
24
Bu yaklaşımın önemli örneklerinden biri, 
Büyükada’daki 

Download 6,02 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   149




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish