6-sinf. Ona tili 1-dars. O‘zbekistonda davlat tili va boshqa

So‘z tarkibida ma’noli qismlar tartibi

so‘zlar	asos	so‘z yasovchi qo‘shimcha	lug‘aviy shakl yasovchi qo‘shimcha	sintaktiv shakl yasovchi qo‘shimcha
ishchilarga	ish	-chi	-lar	-ga
kelganlarni	kel		-gan, -lar	-ni
bilimdonlarni	bil	-im, -don	-lar	-ni

Demak, so‘z tarkibida ma’noli qisimlarning joylashuv tartibi quyidagicha: asos-so‘z yasovchi qo‘shimcha-shakl yasovchi qo‘shimcha-sintaktik shakl yasovchi.

Old so‘z yasovchi qo‘shimcha bilan yasalgan so‘zlarda esa bu tartib quyidagicha bo‘ladi: so‘z yasovchi qo‘shimcha-asos- lug‘aviy shakl yasovchi. Masalan, be-aql-lar, be-odob kabi.
Ba’zan lug‘aviy shakl yasovchi qo‘shimchadan sintaklik shakl yasovchi qo‘shimcha kelish hollari kuzatiladi.
Masalan, oyimlar keldilar — oyilarim keldi kabi.
69-mashq o‘rtacha o‘zlashtiruvchi o‘quvchilarga bajartiriladi. Mashq topshirig‘iga ko‘ra nuqtalar o‘rniga berilgan qo‘shimchalardan mosini tartib bilan joylashtiriladi.
Namuna: paxtachilikka, paxtalarga kabi.
71-mashq yaxshi o‘zlashtiruvchilarga, 69-, 70-mashqlar esa iqtidorli eng yaxshi o‘zlashtiruvchi o‘quvchilarga bajartiriladi.
70-mashq uchun namuna: Boyliging ko‘p bo‘lmasa ham, biliming ko‘p bo‘lsin. (Maqol) Boyliging so‘zi quyidagi tarkibiy qismlarga ajratiladi:-asos, -lik so‘z yasovchi qo‘shimcha, -ing — egalik qo‘shimchasi.
72-mashq topshirig‘iga ko‘ra «Konstitutsiya — baxtimiz qomusi»
mavzusida matn tuzish va unda qo‘llangan so‘zlardagi qo‘shimchalarning joylashish tartibini belgilash uy vazifasi qilib beriladi.