6-modul. Avtomobilning ekspluatatsion xususiyatlari 1-mavzu. Avtomobilning ekspluatatsion xususiyatlari. Reja

Vint reykali rul mexanizmi. Vint reykali rul mexanizmi boshqariluvchi o’qga 25kN dan ortiq og’irlik tushadigan avtomobillarda kuchaytirgichsiz va 40kN og’irlik tushadigan avtomobillarda kuchaytirgich bilan qo’llash tavsiya etiladi.
Bunday rul mexanizmlari, hozirgi zamonaviy dvigatel oldinda joylashgan, old o’q yetaklovchi va boshqariluvchi bo’lgan yengil avtomobillar Tiko, Matiz va Neksiyalarda qo’llaniladi.
Vintli rul mexanizmida, vintning aylanma harakati, gaykani ilgarilama harakatiga aylantiradi, unda reyka qilingan bo’lib, u sektor bilan ilashib turadi. Sektor soshka bilan bitta umumiy valga mahkamlangan. Rul mexanizmida ishqalanishni kamaytirish va vint bilan gayka orasidagi birikmaning yedirilishiga chidamliligini oshirish uchun sharchalar orqali biriktiriladi.
Vint-gayka sektor tipidagi rul mexanizmida uzatishlar soni sektor tishlari boshlang’ich aylana radiusining vint qadamlari nisbatidan aniqlanadi. Shesternyali rul mexanizmlari qatoriga silindrik yoki konus shesternyali, shuningdek, reykali rul mexanizmlari kiradi. Reykali rul mexanizmida uzatma jufti shesternya va tishli reykadan tashkil topgan.
Bunday rul mexanizmi hozirgi zamon yyengil avtomobillarida keng qo’llanilmoqda.
Rul boshqarmasining quyidagi parametrlar bo’yicha tasniflanadi:
1) avtomobilni burish usuli bo’yicha:
- boshqariluvchi g’ildiraklarning burilishi hisobiga;
- avtomobil elementlarining (bir o’qli tortuvchi avtomobil va bir o’qli tirkama) joylashuvini o’zgartirish hisobiga;
- bitta bortdagi g’ildiraklarni to’xtatish hisobiga;
- bitta bortdagi g’ildiraklarni orqaga aylantirish hisobiga.
2) rul chambaragining joylashuvi bo’yicha:
- o’ng tarafda;
- chap tarafda.
3) boshqariluvchi g’ildiraklarning joylashuvi bo’yicha:
- ikki o’qli avtomobillarda: oldingi o’qda; orqa o’qda; oldingi va orqa o’qlarda.
- uch o’qli avtomobillarda: birinchi o’qda; birinchi va uchinchi o’qda.
- to’rt o’qli avtomobillarda: birinchi va ikkinchi o’qda; birinchi va uchinchi o’qda; barcha o’qlarda.