6-modul. Avtomobilning ekspluatatsion xususiyatlari 1-mavzu. Avtomobilning ekspluatatsion xususiyatlari. Reja

Sinxronizatorni hisoblash.
Konus yuzasiga ta’sir etuvchi ishqalanish momenti:

bu erda: Q-sinxronizator korpusiga ta’sir etadigan suruvchi kuch (uzatmalar qutisini boshqarish richagidan hosil bo’ladi);
μ- friktsion yuzaning ishqalanish koeffitsenti; ..
γ=6-12 grad. konus xalqaning konus yuzasining burchagi;
r-konusning o’rtacha radiusi sinxronizatorning chizmasidan olinadi.
Ishqalanish koeffitsenti µ detallar yuzalariga ishlov berilganligiga, moy turiga va boshqa bir qator omillarga bog’liq bo’lib, po’lat-bronza va po’lat-latun yuzalar uchun 0,05 – 0,1 ga teng. Konus burchagi tiqilib qolishining oldini olish uchun qabul qilinadi.
Quyi pog’onadan yuqori pog’onaga o’tishida dvigatelning burchak tezligi yuqori pog’onadan quyi pog’onaga o’tishdagidan ko’ra ancha yuqori bo’ladi. Shu sababli hisoblash uchun yuqori pog’onaga o’tish qabul qilinadi.
Sinxronizatorda burchak tezliklar tenglashishi uchun ishqalanish momenti bo’lishi kerak.

bu erda:ng-dvigatelning aylanishlar chastotasi; .
ulanayotgan va uzilayotgan pog’onalarni uzatishlar soni; ..kkUU,1
t-sinxronizatsiya vaqti, s;
J-ilashish muftasini yetaklanuvchi qismlarining yig’indi inertsiya momenti.

12-rasm. Sinxronizatorni xisoblash sxemasi.
Sinxronizatorning friktsion xalqalarida bo’ladigan ishqalanish ishi:

Aniqlangan ishqalanish ishini konus xalqasi yuzasiga nisbati yengil avtomobillar uchun va yuk avtomobillari uchun bo’lishi kerak.
Pog’ona to’la ulanmaguncha sinxronizatorni bloklovchi shtifti chiqib ketishini oldini olish uchun shtiftning qiyalik burchagi quyidagi tengsizlikka rioya qilishi kerak:

bu erda: µ1-shtift va korpus orasidagi ishqalanish koeffitsenti. µ1=0,06-0,1
Sinxronizatorning detallarini bir pog’ona ulanishida qizishi quyidagi formula bo’yicha aniqlanadi:

bu erda: γ_c=0,5-issiqlikni qismlarga taqsimlanish koeffitsenti;
M-sinxronizatorning massasi;
C-po’latning issiklik sig’imi
Bir ulanishda sinxronizatorning harorati 15...30o dan oshmasligi kerak.