6-modul. Avtomobilning ekspluatatsion xususiyatlari 1-mavzu. Avtomobilning ekspluatatsion xususiyatlari. Reja

Siquvchi prujinalarni xisoblash
Tsilindrsimon siquvchi prujinalar. Bitta siquvchi prujina hosil qiladigan kuch quyidagicha aniqlanadi:

Prujinalarning kuchi bilan uning ezilishi o’zaro bog’liq:

bu erda: prujinaning ezilishi, mm.
G = elastiklik moduli. MPa
-prujina simining diametri, mm
-prujina o’ramining diametri, mm
1. Ilashish muftasini hisoblash
Hisoblashda maqsad:
-Friksion ustquymaning o’lchamlarini aniqlash;
- Diafragmali prujinaning gabaritlarini aniqlash;
1.1Dastlabki ma’lumotlar
Avtomobil-prototip: Kia Spectra
Maksimal burovchi moment: Memax = 130 Nm;
Memax dagi tirsakli valning aylanishlar chastotasi: nM = 3400 min^-1;
Avtomobil massasi (foydali yuk bilan): m_a = 1600 kg;
Etaklanuvchi diskning massasi: m_D = 3 kg;
Etaklanuvchi diskning issiqlik sig’imi: c = 0,48 kJ / kgK;
G'ildirakning aylanish radiusi: R_K = 0,255 m;
Zahira koeffitsienti: b = 1,7;
Transmissiya fik: η = 0,92;
Birinchi uzatmaning uzatishlar soni: i1 = 3,64;
Ishqalanish koeffitsienti: µ= 0,3;
Ishqalanish juftlari soni: z = 2;
Detallarni isitish uchun sarflangan issiqlik ulushi: γ = 0,5;
Aylanadigan massalarni hisobga olgan holda koeffitsient: δ = 1,05;
Qarshilik momentini hisoblash koeffitsienti: ψ = 0,015;

9-rasm. Ilashish muftasi.

1 – diafragmali prujina
2 – siquvchi disk
3 – yetaklanuvchi disk
1-rasm. Ilashish muftasini hisoblash sxemasi
Friksion ustquymaning o’lchamlarini aniqlash;





D≤0.393 м;
Friksion ustquymaning tashqi va ichki diametrini tanlaymiz: D≤0.393м va burovchi moment: Memax = 130 Nm da
D=200 mm;
d=130 mm;
δN=3.3 mm;
SiqiSH KUCHINI ANIQLASH





MPa - ustquymalarning kerakli resursi ta’minlangan.

Shataksirashdagi ishni va solishtirma ishni aniqlash.

Bu erda: L – Sataksirashda ish;
Ja – dvigatelning tirsakli valiga keltirilgan maxovikning inersiya momenti, avtomobilning ilgarilanma harakatlanuvchi massasini almashtiradi;
ωe – Tirsakli valning burchakli tezligi;
M_Ψ –dvigatelning tirsakli valiga keltirilgan, avtomobilning harakatiga qarshilik momenti.

(rad/s)
(Nm)



ωe=275.76 rad/c ; Ja=0.47 kgm² ; M_Ψ=3.62 Nm ; L=18.38 kj ;

l – solishtirma ish, F_sum – ustquymalar yuzasi yig’indisi.
(j/sm₂)
1.5 Ilashish muftasining qizisi
К
Bu yerda: 0,5 – issiqlik ulushi, detallarni qizdirishga sarflanadigan;
с0,48 kj/(kgK) – Detallarning issiqlik sig’imi;
m_д – detallar massasi, kg; [t]1015 К, m_д=3 kg.

Δt=6.38° К

1.6 DIAFRAGMALI PRJINANING PARAMETRLARINI ANIQLASH.

Siquvchi kuchning miqdoriga ko’ra, DAST 3057-90 ga binoan zarur bog’liklik Pпр=f(f)ni ta’minlaydigan
prujinani tanlaymiz.
а=60,5мм, b=80мм, с=60мм,
Нпр=9mm, Н=4,4mm, h=2,2mm, n=18

2-rasm. Diafragmali prujananing parametrlari.

.
3-rasm.Prujinaning ciljishini kuchga bog’liqlik grafigi. f, mm

XULOSA
Hisoblash jarayonida friksion ustquymaning o'lchamlari aniqlandi, hamda diafragmali prujinaning gabaritlari aniqlandi.Nazorat parametrlari yo’l qo’yiladigan qiymatlarni qanoatlantiradi.