6. Menejment texnologiyasi

4. Boshqaruvda axborot va kommunikatsiyalar. 
Informatsion jarayonda axborotlar va kommunikatsiyalardan foydalaniladi. Axborot – 
boshqaruv qarorini qabul qilish uchun zarur bo’lgan ma’lumotlardan iborat bo’ladit. 
Kommunikatsiyalar esa - samarali qaror qabul qilish va ularni xodimlarga yetkazish maqsadida 
rahbar ma’lumotlarini almashadigan jarayondir. 
Kommunikatsiya - murakkab jarayondir, ko’plab elementlardan iboratdir. 
Kommunikatsiya – bu axborot almashish jarayonidir. 
Rahbarlar o’z vaqtlarining 50% dan 90% gachasini kommunikatsiyalarga sarflaydilar. 
Kommunikatsiyalarda barcha qatnashadi. Kommunikatsiyalar boshqaruv faoliyatining barcha 
sohalarini qamrab oladi. Samarasiz kommunikatsiyalar muammolarni keltirib chiqaradi. Barcha 
muammolarning ildizi - samarasiz kommunikatsiyalardir. 
Tashkilot va uni o’rab turgan muxit o’rtasida kommunikatsiyalar, tashkilot bo’limlari 
o’rtasidagi kommunikatsiyalar, boshqaruv darajalari o’rtasidagi kommunikatsiyalar, chiqib 
boruvchi ya’ni, bajaruvchilardan rahbariyatga chiqib boruvchi, yuqoridan quyiga tushib keluvchi 
kommunikatsiyalar, rahbarlar va bo’ysinuvchilar o’rtasidagi kommunikatsiyalar, norasmiy 
kommunikatsiyalar mavjuddir. 
Kommunikatsiya jarayoni - ikki va undan ortiq kishilar o’rtasidagi axborot almashish 
jarayonidir. 
Kommunikatsiya jarayonning asosiy maqsadi almashuv predmeti bo’lgan axborot, 
ma’lumotni tushunishni ta’minlaydilar. Informatsiya, axborotni shunchaki almashuvi 
qatnashuvchilarning samarali muloqotini ta’minlayvermaydi. Axborot almashuvini yaxshi 
tushunish uchun va uning samaradorligining shartlarini bilish uchun kommunikatsiya 
jarayonining bosqichlari va elementlarini yaxshi bilish zarur. 
Kommunikatsiya jarayonida 4 ta element qatnashadi. 
1.
Jo’natuvchi. 
2.
Xabar. 
3.
Kanal. 
4.
Qabul qiluvchi. 
Jo’natuvchi g’oyani uzatish uchun kodlaydi, ya’ni so’zlar, intonatsiya yoki harakatlar 
singari simvollar yordamida kodlaydi. Va g’oyani xabarga aylantiradi, so’ngra kanal tanlaydi.