6-Mavzu: Texnologiya fanida o’qitish shakllari Reja



Download 101,2 Kb.
bet1/20
Sana12.03.2022
Hajmi101,2 Kb.
#491699
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   20
Bog'liq
6-мавзу


6-Mavzu:Texnologiya fanida o’qitish shakllari
Reja
1.Texnologiya fanida,o’qitish shakllari.
2.Dars (amaliy mashg`ulot). O’quv ishlab chiqarish brigadalari.
3. O’quv sexlari. Usta hunarmandlarga biriktirib qo’yish. Ekskursiya, kichik guruhlarga bo‘lib o‘qitish, yakka tartibda, jamoaviy, aralash o‘qitish shakllari


Dars. Amaliy mashgulotlar
O`qitish shakli deganda o`quvchilarining aniq mashgulot (dars) dan ko`zda tutilgan maqsadga erishishi uchun mehnat talimi o`qituvchisi rahbarligida o`quv materalini ongli va faol ravishda puxta o`zlashtirishga qaratilgan o`quv tarbiya faoliyatini tushunmoq kerak. Shundan keyin mehnat talimida foydalanadigan xilma-xil shakillar masalasini oydinlashtirish zarur. O`quvchilarning o`quv ustaxonasidagi o`quv mehnat talimi ishlarining assosiy shaklidan biri dars yoki amaliy mashgulotdir. O`quv mehnat ishi sifatidagi darsning asosiy belgisi: o`quvchilar tarkibining doimiy va ularning bilim (tayyorgarlik darajasi) taxminan bir saviyada bo`lishi, mashgulotning qat’iy jadval asosida, o`quv ishlari uchun belgilangan ma’lum vaqt davom etishi mehnat ta’limi o`qi-tuvchining bevosita rahbarligi, uning xilma-xil o`qitish metodlaridan foydalalanish darsni frontal, zvenolab va(yakka-yakka) shaklda olib borish imkoniga ega bo`lishdan iborat deyish mumkin.
Shunday qilib dars o`qitish jarayoniga tashkiliy aniqliq kiritadi va mehnat ta’-limi va boshqa fanlar darslarini navbatlashtirib tashkil etishga, binobarin, o`quvchilarning yuqori unumdorligi bilan o`qishini hamda dam olishini ta’minlashga imkon beradi. Lekin, mehnat texnika ta’limi tizimida o`quvchilarga mehnat qilish yuzasidan qo`yilgan vazifalarni xal etish uchun faqat ayrim darslarni yaxshi tashkil etishni o`zigina kifoya qilmaydi. To`g´ri va uygun tashkil etgandagina darsning mazmuni va to`la maqsadga muvofiq, ochilishi mumkin. Bundan tashqari, ishlab chiqarish ta’limi maqsadlari va vazifalariga muvofiq ravishda quyidagiga o`xshash xar xil dars turlarini qo`llash mumkin:
1) Kombinatsiyali (o`qitish jarayonining hamma zvenolarini o`z ichiga olgan) dars:
2) Operatsiyalarni o`zlashtirishga (ayni operatsiyaga oid ish mehnat priyomlarini o`r-ganishga) bagishlangan dars:
3) Kompleks ishlarni bajarishga (konkret buyum tayyorlash munosabati bilan ilgari o`rganilgan operatsiyalarni texnologik kompleks tarzida birlashtirishga) bagishlangan dars:
4) Kontrol-tekshirish sinov, topshiriqlari va malaka olishga bagishlangan dars (chorak oxirida,yarim yillik, o`quv davrida).
Ayrim dars shaklidagi ishlab chiqarish ta’limi asosan o`quv ustaxonasida tashkil etilishini e’tiborga olib shuni ham ta’kidlashimiz kerakki, o`quvchilar bajaradigan ishlarning xarakteriga qarab (bir tipli yoki turli tipli ishlarning bajarilishiga qarab) darsni tashkil etish shakli ham tanlanadi (ishni-darsni frontal-butun sinf uchun, zvenolab, yakka-yakka va aralash turdagi).
Masalan, o`quvchilarning hammasi bir xil ishni bajaradigan bo`lsa (bolga, tayyorlash kalit yasalpva hokozo). Darsning frontal shaklini qo`llash mumkin. Bu xolda o`qituvchi o`quvchilarning hammasi uchun bitta umumiy instruktaj beradi va hamma o`quvchilarga nisbatan qo`yiladigan umumiy talablar asosida buyumni tayyorlash texnalogiyasining to`gri bajarilishini kuzatib boradi.
O`quvchilar bajaradigan ishlar mazmuni (tayyorlash texnologiyasi) bir-biriga yakin lekin xarakteri ya’ni konstruktsiyasi boshqa-boshqa bo`lgan hollarda darsni zvenolab tashkil etish ma’qul, masalan, tokarlik stanogini yig´ish (murakkab mahsulot vositasida o`rgatib-o`qitish)da master ishni uzellarga ajratadi (uzatishlar qutisidezliklar qutisi, keyingi skoba va shunga o`hshash ) va har bir uzelni 2-3 kishilik zvenoga topshiradi. Yigish operatsiyalariga oid hamma umumiy ma’lumotlarni master frontal instruktaj tarzida o`quvchilarga aytib beradi, har bir uzelning o`ziga xos ma’lumotlarini esa har bir zvenoning o`ziga aytadi. O`qitishning bu shaklidan foydalanganda masterning ish hajmi, ayniqsa joriy instruktajda, frontal formadagidan ko`ra ancha ortadi.Biroq bun-dagi xilma-xil ishlar sonning ko`p bo`lishi (stanokning turli uzellari), o`quvchilarda professional bilimlarning o`sishigagina emas, balki politexnik bilimlari doi-rasining kengayishiga ham yordam etadi.
Individual (yakka) o`qitish shaklini sinfdagi ko`pchilik o`quvchilar konstuktsiyasi har xil, mazmunan esa bir-biriga yaqin bo`lgan ishlarni bajarganlarida qo`llash mumkin. Bu xil ishlar, masalan:o`quv ustaxonasi uchun xilma-xil mayda buyurtmalardan,yoki dona xisobi uncha katta bo`lmagan turli-tuman detallar (tokarlik yoki parmalash stanoklari detallari) bo`lishi mumkin. Bunday hollarda master tayyorlanishi kerak bo`lgan buyumlarning tayyorlanish texnalogiyasi analiz qilib chiqib, o`quvchilarga frontal instruktaj tarzida umumiy belgilarni (ma’lumotlarning) va yakka shaklni qo`llaganda aytiladigan ma’lumotlarni oldindan ajratib qo`yadi. Bunda individual tarzda aytiladigan ma’lumotlar ko`proq bo`ladi.Ko`ramizki, darsni individual shakl asosida tashkil etganda, master ko`proq tayyorgarlik ko`rishi kerak bo`lar ekan, bunda darsning induvidual shakli va induvidual instruktajdan iborat ikkita tushunchani bir-biridan farq qilish zarur. Induvidual instruktajni har qanday shaklda tashkil etilgan darsda qo`llash mumkin, lekin bu ishning xajmi frontal dars shaklida kamroq, induvidual shakldagi darsda esa ko`proq bo`ladi.
Nihoyat, aralash shakldagi dars yuqorida ko`rsatib o`tilgan uchchala dars shakllarining elementlaridan tarkib topadi.
Shuni ham ta’kidlab o`tish kerakki, dastur materialining mazmuniga, ixtisos xarakteriga va boshqa faktorlarga qarab, ishlab chiqarish ta’limida boshqa tashkiliy shakllarni ham qo`llash mumkin. Masalan, o`quvchilar brigadasi shaklidagi o`qitish ishlab chiqarish sharoitida, dars shaklini qo`llash mumkin bo`lmagan hollarida qo`llash maqsadga muvofiqdir. Bu shakldagi ta’lim ko`pincha ko`mir koni shaxtyorlarini tayyorlashda, metallurglar, ximiklar va qishloq xo`jaligiga tegishli ko`pgina ixtisos ishchilarini ta-yyorlashda qo`llash mumkin.

Download 101,2 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   20




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish