6 Маъруза Yarimo‘tkazgichlar va dielektriklarda kinetik xodisalar. Galvanomagnetik, termoelektrik va termomagnetik samaralar. Xoll samarasi

Бу формулани (1*) ифода билан солиштириб Холл доимийси учун қуйидагига эга бўламиз:

 

(4*)

 Электр қаршиликнинг магнит майдонида ўзгариши. (Магнит қаршилик эффекти).

 

Ташқи магнит майдони нафақат Ey Холл майдонининг юзага келишига балки jx токнинг ҳам ўзгаришларига олиб келади. Бу кўндаланг магнит майдонида ўтказгич қаршилигининг ўзгаришини билдиради. Тажрибалар етарлича кучсиз магнит майдонининг қандайдир оралиғида солиштирма электр ўтказувчанлик  ва солиштирма электр қаршиликларнинг  ўзгариши қуйидаги кўринишдаги қонунга бўйсинишини кўрсатади:

(5*)

Бу ерда σ ва ρ – лар B = 0 бўлгандаги қийматлар, ϰ - эса материал хоссаларига боғлиқ бўлган “кўндаланг магнитоқаршилик коэффициенти”.

Магнетоқаршилик эффекти электр ўтказувчанликнинг магнит майдонида тензор катталикка айланиб қолишининг бевосита натижасидир. Шунинг учун ҳам магнетоқаршиликни худди Холл бурчаги сингари шу тензор компоненталари орқали ифодалаш мумкин. (4) ифодада худди олдингидек Ez = jy = 0 деб олиб ва уларнинг дастлабки иккитасидан Ey майдонни йўқотиб қуйидагига эга бўламиз:

(6*)

Кўндаланг магнит майдонидаги солиштирма электр ўтказувчанлик қуйидагига тенг бўлади:

(7*)

Бу ерда ϰ ни ҳам электр ўтказувчанлик тензори  компоненталари орқали ҳам ифодалаш мумкин.

Бу ерда ϰ ни ҳам электр ўтказувчанлик тензори  компоненталари орқали ҳам ифодалаш мумкин.

Агар магнит майдони токка параллел бўлса қаралаётган моделда Лоренц кучи пайдо бўлмайди ва шунинг учун ǁ(B) =  ва бўйлама магнетоқаршилик ǁ/ = 0 бўлади.

(3*), (4*) ва (7*) формулалар фақатгина чексиз муҳит учунгина қатъий ўринли бўлади. Чекли ўлчамларга эга бўлган реал намуналарда ток ўтказувчи металл контактларнинг мавжудлиги туфайли ток ва майдон чизиқларининг бузилиши юзага келади ва уларни ўлчашларда инобатга олиш керак бўлади. Чегаравий эффектларнинг таъсири кичик бўлиши учун ток оқими йўналишида намуна узунлиги уларнинг кўндаланг ўлчамларидан анча катта бўлиши керак.