6-ma’ruza. Ma’ruzachi: Tavbayev Jumaboy Saparovich



Download 3,69 Mb.
Sana22.06.2022
Hajmi3,69 Mb.
#692812
Bog'liq
2 5269733539988903678


Parallel kuchlar markazi va jismlarning og’irlik markazlarini aniqlash usullari.
6-MA’RUZA.
Ma’ruzachi: Tavbayev Jumaboy Saparovich
Режа:
Оғирлик марказини аниқлаш
Оғирлик маркази -Жисмни ташкил этган нукталар оғирлик кучларининг тенг таъсир этувчиси (жисмнинг оғирлиги) қўйилган нуқта.Бир жинсли жисм бирор бўлагининг оғирлиги унинг ҳажмига пропорционал бўлсин. Бу ҳолда:
бунда - бир бирлик ҳажм оғирлиги; - жисм -бўлагининг ҳажми.
Жисм юзасининг оғирлик марказини аниқлаш учун ундан - S = const юзани ажратиб оламиз dV = SdL:
  • Текис жисмлар учун оғирлик марказини аниқлаш:
  • Тўртбурчак: dS=bdy

x
x
  • Учбурчак:
  • Доира сектор:

Бу юза оғирлиги:
бунда - бир бирлик юза оғирлиги;
жисм - бўлагининг юзи
- бир бирлик юза оғирлиги;
Ҳамма 3та координала учун қуйидагини ёза оламиз:
1. Бўлаклаш усули – Агар жисмнинг оғирлик марказини бирданига аниқлаш мумкин бўлмаса, аммо уни шундай бўлакларга бўлиш мумкин бўлспки, унинг ҳар бир бўлагининг оғирлик марказини аниқлаш мумкин бўлса, бу усул ёрдамида жисмнинг оғирлик марказини қуйидаги формула орқали осонгина аниқланади:
1
2
2. Манфий юзалар усулиБерилиган жисмнинг бир қанча қисми қирқиб олинган бўлса, аммо унинг бу бўлакларининг ва бу бўлаклар билан тўлдирилган жисмнинг оғирлик марказини аниқлаш мумкин бўлса, бу усулдан фойдаланиб берилган жисмнинг оғирлик марказининг радиус вектор ва координаталари топлади:
1
2
3. Симметрия усули. Агар жисм симметрия текислигига,симметрия ўқига,симметрия
марказига эга бўлса, унинг оғирлик маркази мос равишда симметрия текислигида, ўқида,
марказида ётади.
Эслатма. Агар координата, масалан x2, манфий бўлса, у ҳолда уни айирмалар кўринишидани ифодалаш мақсадга муофиқ эмас:
4. Интеграллаш усули. Агар юқоридаги усулларни қўллаш мумкин бўлмаса,жисмдан элементар бўлакча ажратиб олинади.
5. Илиб қўйиш усулиБу экспериментал метод бўлиб, у жисм ёки фигурани ихтиёрий икки нуқтасидан осиб қўйилади. Бу нуқта ва жисм ёки фигуранинг оғирлик маркази билан битта вертикал ўқда бўлишига асосланади.
Mavzu bo’yich test savollar
Download 3,69 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish