6- мавзу: Мўғуллар истилоси ва зулмига қарши кураш. Жалолиддин Мангуберди – Ватан ҳимоячиси

Умуман олганда, ўлим жазоси мўғул ҳарбий-феодал 
давлати тузумини мустаҳкамлашнинг бирдан-бир самарали 
воситаси ҳисобланган. Жумладан, фоҳишалар, порахўрлар, 
ёлғончилар, сув ва оловни ҳақоратлаганлар ҳамда сутни ерга 
тўкканлик каби гуноҳлар учун ўлим жазоси берилган. 

---


XIII 
аср бошларида Хоразмшоҳлар давлати Шарқнинг энг қудратли 
салтанатларидан бирига айланган, бироқ ички низолар бу давлатни 
ичдан зил кетишига сабаб бўлаётган эди;

Муҳаммад Хоразмшоҳ ва унинг онаси Туркон хотун ўртасида 
зиддиятлар мавжуд бўлиб, сарой аҳли иккита бир-бирига қарама-
қарши гуруҳга ажралган эди; 

Муҳаммад Хоразмшоҳ ўзининг ён атрофдаги (Ғур, Хуросон, 
Мовароуннаҳр, Мозандарон, Озарбайжон ва бошқалар) унча кучли 
бўлмаган ерларни ўз қўли остида бирлаштириб, ўз ғалабаларига 
жуда берилиб кетган эди; 

Қорахитойлар устидан қозонилган ғалабадан (1210) сўнг, у ўзини 
мутлоқ енгилмас («Искандарий Соний», «Султон Санжар», 
«Оллоҳнинг ердаги сояси» ва бошқа унвонларга эга) деб ҳисоблаб, 
ислом оламига эгалигини ҳам даъво қила бошлади; 

Ўз навбатида бу қўшин ватан мудофааси учун эмас, балки кўпроқ 
истило, талон-тарож, ўлжа олиш учун мўлжалланган қўшин эди; 

Хоразмшоҳлар ҳар томонлама буюк давлат эди. Лекин унда аниқ 
бир тартиб, солиқлар тўплашда ҳам аниқ бир тизим йўқ эди.
Ҳокимлар ўз билганларича иш тутар эди; 

Марказий ва маҳаллий бошқарув тизими мустаҳкам асосларга эга 
эмас эди. 

---


Хоразмшоҳ Хитой Чингизхон томонидан олинганлигини эшитгач, бу ҳолни