6- маъруза Юқори кучланишли аппаратларни монтажи

6.1.3. Юкламани ўчиргичлар монтажи
Юкламани ўчиргичлар ишлаб чиқариш корхоналдаридан йиғилган ва ростланган ҳолатда келтирилади, монтаж майдончасида ташқи бўтлиги синчиклаб текширилади. Ўчиргични двигател билан уланиши (пўлат қувур ички диаметри d=19 мм)га эришилади, бу ўчиргич уланганда ҳаракатдаги елка «в» тортгич двигателўқига нисбатан тасир қилувчи «а» елкадан катта бўлиши двигателга нисбатан 2,5 марта катта бўлиши керак, (3.11-расм). Двигателга улангандан кейин барча ўчириб улашлар фақат двигател орқали бажарилади. Юритмаўқи 70⁰ га айланганида пичоқлар бўрилиши 50⁰ ни ташкил қилади ва ёй сўндириш контактлар камера ичида 160 мм га силжиши керак.
Ўчиргичлар контактлари биланметаллл рамага маҳкамланади, пастки қисмига электрмагнитли двигател жойлаштирилади. Юқоридаги ўтувчи изоляторларга ҳаракатланмайдиган асосий ва ёрдамчи контактлар ва магнитли пуркагич ёйни сўндириш камералари маҳкамланади. Пастки изоляторларда ҳаракатланувчи контактлар двигател ва ўчиргич ўқига изоляцияланган тортқичлар воситаасида ўрнатилади.
Юкламани ўчиргич, ажратгич каби, фақат ток юкламасини ўчириш учун 6кВ да 400А гача, 10кВ кучланишларда 200А гача токни ўчиришга мослаштирилган. Юкламани ўчириш қурилмаларини автогазли ўчиргичлар деб аталади, чунки сўндириш бўлма ўзи автомат равишда газларни генерациялайди ва электр ёйи сўниш имконини яратади.


6.11-расм. Юкламани ўчиргичлар: а – ВН-16; б – ВНП-16; в – ёй синдириш жиҳози; 1 – рама; 2 – изоляторлар; 3 – ёй синдириш камералар; 4 – ҳаракатланувчи контактлар пичоқлари; 5 – изоляцияланган тортгичлар; 6 – ўқ; 7 – ҳаракатсиз контактлар; 8 – ёй синдириш камеранинг буйинчалари; 9 – жойлаштиргичлар; 10 – контактлар устунлари

Барча юкламани ўчиргичлар таянч рамада йиғилади. Ток ўтказувчи таянч изоляторларга ўрнатилади. ВНз ва ВНПз ўчиргичлар тўпламли ерга заминлагич пичоқлар билан таъминланган ва уларни қўшишга ёнтомон пластиналар ёрдамида ўчиргич рамага ўрнатилади. ВНП ва ВНПз ўчиргичлар сақлагичлари ярим рама (қисқич) га ўрнатилган. Ярим рамани ўчиргич рамасига болтлар ёрдамида ерга заминлагич пичоқларга қарама қарши томондан маҳкамланади. Бу ўчиргич юқори қисмига ёки шундай кўйинишда пастига ўрнатилиши мумкин. Ўчиргичнинг кнематик тизим пишанглари асосий пичоқлар уланганда ерга заминлагич пичоқлар уланишига йўл қўймайди ва тескариси, яъни асосийлари ўчгандагина ерга заминлагич пичоқлар уланади.

Юклама ўчиргичлари ўчирилиши ПР-17 двигателда қўлда ёки ПРА-17 да қўлда ёки автоматик равишда двигател орқали эркин ажратгич механизмни бошқариш реле ҳимоясида масофадан ёки тугмача орқали жойида ўчириш амалга оширилади.
Юкламани ўчиргичлар қатъий вертикал ўрнатилиши керак. Вертикалликдан оғиши ва энгашишига йўл қўйилмайди. Рамага ўрнатиб ва маҳкамлаб бўлингач пичоқларнинг ёй сўндириш бўлмали оралиқларга кириши ва ишқаланмасдан уланиши, механизмнинг ишлатилишини текиришга киришилади.
Ишга туширишдан олдин ҳамма механик тавсифлар маълумотлари ўчиргични ҳаракатга келтириш йўли билан синалади. Бунинг учун юритмада масофасиз 25 марта қўлда ўчириб ва 25 марта масофадан улаб -ўчириш операциялари бажарилиб текширилади (қўлда ва автоматли двигателда масофадан ўчириб қўлда улаш). Бундай ростлашдан кейин издан чиқиш содир бўлиши мумкин эмас.
Юкламани ўчиргичлар ўрнатилиши ажратгичларники билан бир xил.