5-Sinf biologiya fanidan mavzulashtirilgan testlar
Download 87,43 Mb.
|
5 BIOLOGIYA TO\'LIQ TEST. JAVOBLI
|
5-Sinf biologiya fanidan mavzulashtirilgan testlar. 1-BOB. Biologiya fanini mazmun jihatdan zamon talablariga mos holda o’qitish qanday ataladi ? a) zamonaviy o’qitish b) PISA yondashuvi s) STEAM yondashuvi d) rivojlantirilgan o’qitish Biologiya fanining ahamiyati nima bilan belgilanadi a) qurilish sohasi b) texnologiya taraqqiyoti s) fan-texnikaning inqilobi d) barchasi to’g’ri Qaysi hududda o’simlik va hayvonot dunyosi, odam ning tanasi tuzilishi qadimdan o’rganib kelingan ? a) Yevropada b) O’rta Osiyo s) Amerika d) Afrika ” Saydana “ asarini muallifi kim ? a) Ibn Sino b) Abu Nasr Forobiy s) Abu Rayhon Beruniy d) Z.M.Bobur Qaysi asarda asosan dorivor vositalar haqida ma’lumot berilgan ? a) “ Saydana” b) “ Tib qonunlari” s) “ Kitob ush-shifo ” d) “Devonu-lug’otut Turk” Qaysi kitobda dorishunoslik, yuqumlik kasalliklar, jarrohlik haqida ma’lumotlar berilgan a) “ Boburnoma” b) “Tib qonunlari” s) “Saydana” d) “ Kitob ush- shifo” Qaysi olim o’zining asarida o’simlik va hayvonlarning tuzilishi, hayot tarsi, ularning o’zaro o’xshashligi va farqlarini yoritib bergan ? a) Ibn Sino b) Abu Rayhon Beruniy s) Z.M.Bobur d) Farobiy Quyida berilgan Olimlarning yozgan asarlari bilan juftlang ? 1. Ibn Sino 2. Abu Rayhon Beruniy 3. Z.M.Bobur 4. Farobiy a-“ Boburnoma” b- “Tib qonunlari” s- “Saydana” d- “ Kitob ush- shifo a) 1-d, 2-b, 3-a b) 1-s, 3-a, 4-d s) 1-b, 2-s, 3-a d) 2-a, 3-b, 4-d Tiriklik dunyosi vakillarini belgilang . a) bakteriyalar b) o’simliklar s) hayvonlar d) barchasi Qaysi fan(lar) tiriklik haqida hisoblanadi ? a) fizika b) kimyo s) biologiya d) barchasi 5-sinf Biologiya kursini o’rganishda qaysi tushunchalar haqida dastlabki ma’lumotlarga ega bo’linadi ? 1.dorivor va zaharli o’simliklar, 2.umurtqasiz va umurtqali hayvonlar, 3. Moddalarning tarkibi, 4. O’simlik va hayvonlar sistematikasi, 5. Elementlarning kimyoviy xossalari a) 1, 4 b) 2, 5 s) 3, 4 d) 1, 3 Biologiya fanining 5-sinf darsligi 3-bobida qanday ma’lumotlar keltirilgan ? 1.oziq zanjiri, 2.o’zbek olimlari, 3.umurtqali hayvonlar, 4.bakteriyalar, 5.ekologik omillar, 6.odam organlari sistemasi, 7.tuban o’simliklar a) 2, 7 b) 3, 6 s) 2, 4 d) 1, 5 Biologiya so’zi qanday ma’noni anglatadi ? a) bios - tirik, logos - o’rganmoq b) bios - hayot, logos – fan, ta’limot s) bio - quvvat, logos - sarflamoq d) bio - tuproq, logos - tadqiq etaman O’rganish obyektiga ko’ra biologiya sohalarini o’zaro juftlang ? a) zoologiya, b)sitologiya, s) mikologiya, d) botanika, e) anatomiya, 1.hujayrani o’rganadi, 2.o’simiklar haqidagi fan, 3.zamburug’lar haqidagi fan, 4.tirik organizmlar ichki tuzilishini o’raganadi, 5.hayvonlarni o’rganadi a) a-5, b-1, s-3, d-2, e-4 b) a-2, b-3, s-5, d-4, e-1 s) a-4, b-2, s-3, d -1, e-5 d) a-4, b-5, s-3, d-2, e-1 Quyidagi biologiya fanining sohalari nimalarni o’rganadi ? 1.sistematika, 2.genetika, 3.ekologiya, 4.fiziologiya a-tirik organizmlarda boradigan jarayonlarni, b-tirik organizmlarning o’zaro va tashqi muhit bilan munosabatlarini s) tirik organizmlarni o’xshash belgilariga ko’ra guruhlarga bo’lib o’rganuvchi fan d-irsiyat va o’zgaruvchanlik haqidagi fan a) 1-b, 2-d, 3-a, 4-s b) 1-a, 2-b, 3-s, 4-d s) 1-s, 2-a, 3-b, 4-d d)1-s, 2-d, 3-b, 4-a Quyidagi rasmda keltirilgan organizmni biologiyaning qaysi sohasi o’rganadi ? a) zoologiya b) mikologiya s) mikrobiologiya d) sitologiya Quyidagi rasmda keltirilgan organizmni biologiyaning qaysi sohasi o’rganadi ? a) zoologiya b) sistematika s) anatomiya d) ekologiya «Turli kasalliklar ovqatlanish tartibining buzilishi dan kelib chiqadi» degan fikrni qaysi olim bildirgan a) Abu Nasr Farobiy b) Abu Ali ibn Sino s) Abu Rayhon Beruniy d) Z.M.Bobur Sog’lom turmush tarziga amal qilishni qanday o’rganish mumkin ? a) ko’p ovqat iste’mol qilish orqali b) odamdagi kasalliklarni bilish tufayli s) ko’p uxlash orqali d) a va b Hozirgi kunda shamollash va asab kasalliklarini davolashda ayniqsa, qaysi organizm(lar) zahridan foydalanilmoqda ? 1.qoraqurt zahridan, 2.aslari zahridan, 3.chayon zahridan, 4. ilon zahridan a) 3, 4 b) 2, 4 s) 1, 2, 3, 4 d) 4 Biologiya fanini bilish orqali nimaga erishish mumkin a) hayvonlarni ko’proq ovlash mumkin b) tabiatga salbiy ta’sirni kamaytirish mumkin s) o’simliklarni ko’p kesishga imkon beradi d) barchasi Osh tuziga yod qo’shish orqali buqoq kasalligini davolagan (a), O’zbekistondagi cho’l va adir o’simliklarining ekologiyasini aniqlagan (b) olim(a)larni aniqlang. 1.Jahongir Hakimovich Hamidov 2.Yolqin Xolmatovich To’raqulov 3.To’raxon Uzoqovna Rahimova 4.Jaloliddin Azimovich Azimov a) a-1, b-2 b) a-3, b-4 s) a-4, b-1 d) a-2, b-3 Akademik, mikrobiologiya sohasini rivojlantirish ga munosib hissa qo’shgan (a), sitologiya sohasining rivojlanishiga hissa qo’shgan (b) olim(a)larni beligilang. 1.Mashhura Egamovna Mavloniy 2.Jahongir Hakimovich Hamidov 3.To’raxon Uzoqovna Rahimova 4.O’ktam Pratovich Pratov 5.Muhsin Nabixonovich Valixonov a) a-1, b-2 b) a-1, b-4 s) a-3, b-1 d) a-2, b-3 Dunyoda birinchi bo’lib g’o’za kolleksiyasini yaratgan (a) va O’rta Osiyoda ilk bor sanoat mikroorganizmlari kolleksiyasini yaratgan (b) olimlarni aniqlang. 1.Jo’ra Azimboyevich Musayev 2.Jaloliddin Azimovich Azimov 3.Mashhura Egamovna Mavloniy 4.To’raxon Uzoqovna Rahimova 5.Muhsinn Nabixanovich Valixanov a) a-1, b-3 b) a-5, b-1 s) a-1, b-5 d) a-2, b-4 Quyidagi rasmdagi olim biologiyaning qaysi sohasida ilmiy ishlar olib borgan ? a) botanika b) mikrobiologiya s) genetika d) zoologiya Quyidagi rasmda berilgan olim biologiyaning qaysi sohasida ilmiy ishlar olib borgan ? a) g’o’za fiziologiyasi b) anatomiya s) zoologiya d) genetika Quyidagi rasmda berilgan olim biologiyaning qaysi sohasida ilmiy ishlar olib borgan ? a) anatomiya b) genetika s) botanika d) zoologiya Quyidagi rasmda berilgan olimlardan qaysi biri qalqonsimon bez faoliyatini o’rgangan ? a) b) s) d) to’g’ri javob yo’q Qaysi olim Turon fanlar akademiyasi Akademigi hisoblanadi ? a ) Muhsin Nabixonovich Valixonov b) O’ktam Pratovich Pratov s) Mashhura Egamovna Mavloniy d) Jo’ra Azimboyevich Musayev Probirka nima maqsadda ishlatiladi ? a) moddalarni xususiyatini o’rganishda b) obyektni qisib olishda s) tirik obyektlarni kesishda d) suyuqlikni tomizishda Quyidagi laboratoriya jihozlaridan pinsetni toping. 1. 2. 3. 4. 5. a) 1 b) 4 s) 2 d) 5 Rasmdagi laboratoriya jihozlaridan qaysi biri bakteriya zamburug’larni o’stirishda foydalniladi a) b) s) d) Quyidagi jihozlardan qaysi biri suyuqliklarni tomizishda ishlatiladi ? a) b) s) d) Buyum va qoplag’ich oynaning vazifasi nima ? a) bakteriya va zamburug’larni o’stirishda qo’llaniladi b) tirik obyektni mikroskopda ko’rishda ishlatiladi s) tirik obyektlarni kesishda foydalaniladi d) suyuqlikni tomizishga yordam beradi Skalpel nima ? a) o’tkir tig’li pichoqcha b) qisqich s) ikki qismdan iborat shisha idish d) suyuqliklarni tomizishda ishlatiladi Oqsil biosintezi, fotosintez tirik organizmlarning qaysi xususiyati hisoblanadi ? a) ta’sirlanish b) ayirish s) ko’payish d) moddalar almashinuvi Qaysi jarayonda energiya sarflanadi ? a) nafas olishda b) assimilyatsiyada s) dissimilyatsiyada d) ta’sirlanishda Quyidagilardan qaysi birida energiya hosil bo’ladi a) oqsil tarkibiy qismlarga parchalanganda b) uglevod parchalanganda s) yog’ parchalanganda d) barcahsi Yashil o’simliklar oziqlanishiga ko’ra qaysi guruhga kiradi ? a) avtotrof b) geterotrof s) saprofit d) barchasi Tayyor ozuqa bilan oziqlanadigan organizmlarni belgilang ? a) hayvonlar b) barchasi s) ko’pchilik bakteriyalar d) zamburug’lar Suvda yashovchi organizmlar qanday nafas oladi a) atmosferadagi kislorod bilan b) suvda erigan kislorod bilan s) suvdagi karbonat angidrid bilan d) ular nafas olmaydi Quyidagi rasmdan qaysi birida aktiv harakatli organizm(lar) aks etmagan ? a) b) s) d) Quyidagi rasmdan ta’sirlanish aks etganini toping a) b) s) d) Ta’sirlanishni qaysi avtotrof organizmda kuzatish mumkin ? a) g’o’za b) tipratikan s) mimoza d) ayiq Jinssiz ko’payish usullarini belgilang ? a) ikkiga bo’linish b) kurtaklanish s) sporalar bilan d) barchasi Gameta nima ? a) o’sishga xizmat qiluvchi organ b) fotosintezda qatnashadigan barg hujayrasi s) jinsiy ko’payishda qatnashadigan hujayra d) harakatlanishga yordan beruvchi hujayra Quyidagi rasmlardan o’simliklarning oziqlanishi aks etganini belgilang. a) b) s) d) Avtotrof oziqlanadigan, aktiv harakatlanmaydigan organizmni belgilang . a) mimoza b) ayiq s) ot d) tipratikan Jumlani davom ettiring. Har qanday tirik organizm o’sadi va …… a) oziqlanadi b) nafas oladi s) ko’payadi d) rivojlanadi Tuzilishini saqlagan holda miqdor jihatdan ortish nima deb ataladi ? a) ko’payish b) rivojlanish s) o’sish d) barchasi Urug’dan ekilgan o’simlik kattalashib borishi (a) va gullab meva berishi (b) nimaga misol bo’ladi a) a-o’sish, b-rivojlanish b) a-ulg’ayish, b-ko’payish s) a-rivojlanish, b-o’sish d) a-ko’payish, b-o’sish Moddalar almashinuvi yana qanday nomlanadi ? a) assimilyatsiya b) dissimilyatsiya s) metabolizm d) a va b to’g’ri Qaysi jarayonda energiya sarflanadi ? a) oqsilning parchalanishi b) fotosintez s) uglevodning parchalanishi d) a va b Karbonat angidridni organizmdan tashqariga chiqarib yuborish nima deb ataladi ? a) nafas olish b) modda almashinuvi s) ayirish d) a va s to’g’ri Organizm uchun zarali bo’lgan mahsulotlarni belgilang ? a) mochevina b) karbonat angidrid s) ortiqcha tuz d) barchasi to’g’ri Tirik organizmga biror narsa bilan ta’sir o’tkazilsa, nima bilan javob qaytaradi ? a) kengayish b) uyalish s) qisqarish d) b va s Tipratikan qachon yumaloqlanib oladi ? a) suvga tushib ketsa b) qo’l tekkanida s) yurganida d) nafas olishda Tirik organizmlarni o’rganish uchun qaysi usullardan foydalaniladi ? a) tajriba b) kuzatish s) taqqoslash d) barchasi Qaysi usul yordamida tabiiy holatga ta’sir etmay ma’lumot to’planadi ? a) tarixiy b) kuzatish s) taqqoslash d) tajriba Ikki organizm o’rtasidagi o’zaro o’xshashlik va farqlar qaysi usul bilan aniqlanadi ? a) taqqoslash b) tarixiy s) tajriba d) kuzatish Quyidagi rasmdagi organizmlarni o’rganishni qaysi usuli keltirilgan ? a) tarixiy b) kuzatish s) taqqoslash d) tajriba Organizmlarning yashash joyi va tashqi tuzilishida gi farqlarni asosan qaysi usul bilan aniqlanadi ? a) tajriba b) taqqoslash s) kuzatish d) tarixiy Qaysi usul olib borilganida chip ulash yoki videokamera ishlatish mumkin ? a) tarixiy b) kuzatish s) taqqoslash d) tajriba Qadimda mavjud bo’lgan organizmlarni hozirgilari bilan solishtirish qaysi usul hisoblanadi a) tarixiy b) tajriba s) taqqoslash d) a va s Organizmlarga qulay muhit yaratib berib,ularning o’sishi va rivojlanishi, tashqi muhit ta’sirida o’zgarishi qaysi usul orqali o’rganiladi ? a) taqqoslash b) tarixiy s) kuzatish d) tajriba Quyidagi rasmdagi organizmlarni qaysi usul bilan o’rganilgan ? a ) taqqoslash b) tarixiy s) ajriba d) kuzatish Quyidagi rasmdagi organizmlarni qaysi usul bilan o’rganilgan ? a ) taqqoslash b) tarixiy s) tajriba d) kuzatish Qaysi usulda oq gulli o’simliklarni turli rangdagi bo’yoq eritmasiga solib, 2 soatdan so’ng gul rangining o’zgarishi aniqlanadi ? a) tarixiy b) kuzatish s) taqqoslash d) tajriba Paleontologlarning fikricha, otlar qadimda tulkidek keladigan yirtqich hayvonlar bo’lgan. Keyinchalik oyoqlari uzunlashib, tuyoqlar bilan himoyalangan, tez yuguradigan va o’t bilan oziqlanadigan jonzotga aylangan. Bu ma’lumotlar qaysi usul bilan aniqlangan. a) taqqoslash b) tarixiy s) tajriba d) kuzatish Qaysi usulda tekshirayotgan odam sezgi organlari orqali tabiiy holatga ta’sir etmay ma’lumot to’playdi a) taqqoslash b) tarixiy s) tajriba d) kuzatish Quyidagi usullardan qaysi biri eng qadimgisi hisoblanadi a) tarixiy b) kuzatish s) taqqoslash d) tajriba Rasmda keltirilgan tajriba qaysi olim tomonidan olib borilgan ? a) F.Redi b) K.Linney s) J.B.Lamark d) Ibn Sino Quyidagi tajriba qaysi asrda ilk bor o’tkazilgan ? a ) XII b) XV s) XVII d) XVIII Quyidagi rasmda qaysi usul tasvirlangan ? a ) tarixiy b) kuzatish s) taqqoslash d) tajriba Shu rasm orqali siz qanday xulosaga keldingiz ? a ) oziqa mahsulotlarini saqlash uchun ustini zich berkitish kerak ekan b) berkitmasa ham bo’ladi, baribir pashshalar kirib qoladi s) idishlarni ustini mato bilan yopish kerakligini bildim d) a va s Qo’l lupasi obyektni necha marotaba yaqinlashtirib beradi ? a) 20-25 b) 20-40 s) 2-20 d) 1 000 Mikroskop ko’rish nayi – tubusning yuqori qismida nima joylashgan ? a) obyektiv b) okulyar s) ko’zgu d) qisqich Linzalar mikroskopning qaysi qismida bo’ladi ? a) tubusda b) obyektivda s) okulyarda d) b va s Mikroskop stol chetidan qancha joy qoldirib o’rnatiladi ? a) 4-5 mm b) 3-4 mm s) 1 sm d) 3-4 sm Okulyarga qarganda qanday qoidaga amal qilish lozim ? a) ikkala ko’z bilan teng qarash kerak b) bir ko’z bilan qarab, ikkinchisini yumib olinadi s) bir ko’z bilan qaraladi d) bir ko’z bilan qarab ikkinchisini yumilmaydi Makrovint va mikrovintning vazifasi nima ? a) yorug’likni yo’nalitirish b) obyektni ushlash s) tubusni harakatini ta’minlash d) kattalashtirish Preparat obyektivdan qancha pastda bo’lishi kerak a) 3-4 sm b) 4-5 mm s) 1 sm d) balandda bo’ladi Mikropreparat dastlab mikroskopning qaysi qismida ko’riladi ? a) kichik obyektivda b) okulyarda s) katta obyektivda d) ko’zguda Mikroskopda tasvirni yanada tiniqlashtirish uchun nimadan foydalaniladi ? a) okulyardan b) obyektivdan s) mikrovintdan d) makrovintdan Quyidagi rasmdan okulyar qaysi raqamda berilgan a) 9
s) 2 d) 6 Rasmdan obyektiv qaysi raqamda joylashgan ? a) 7
b) 1
d) 6
Quyidagi rasmda tubus qaysi raqamda ifodalangan a) 2
b) 8
s) 9
d) 6 Eritrosit (a), leykosit (b) va barg og’izchasi (s) hujayralarining vazifasini juftlang ? 1.organizmni mikroblardan himoya qiladi, 2. suv bug’latish va gazlar almashinuvi, 3. kislorod tashishda ishtirok etadi, 4.refleks hosil qiladi. a) a-2, b-3, s-4 b) a-3, b-1, s-2 s) a-4, b-3, s-2 d) a-1, b-4, s-3 Quyidagi rasmda aks etgan hujayraning vazifa nimadan iborat ? a ) organizmni mikroblardan himoya qiladi b) suv bug’latish va gazlar almashinuvi, s) kislorod tashishda ishtirok etadi d) refleks hosil qiladi. Quyidagi rasmdan qaysi bir hujayra kislorod tashishda ishtirok etadi ? a) 3 b) 4 s) 1 d) 2 Qaysi hujayra loviyasimon (a) va ikki tomoni botiq shaklda (b) bo’ladi ? a) a-nerv , b-barg b) a-leykosit, b-eritrosit s) a-barg, b-eritrosit d) a-nerv, b-leykosit Qaysi hujayra impulslarni hujayradan hujayraga o’tkazish vazifasini bajaradi ? a) barg b) leykosit s) eritrosit d) nerv Yadrosi shakllanmagan organizmlarga qaysilar kiradi a) ko’k-yashil suvo’tlari b) zamburug’lar s) hayvonlar d) o’simliklar Eukariot (a) va prokariotlar vakillarini juftlang ? 1.bakteriya, 2.o’simlik, 3.yashil suvo’tlari, 4.hayvonlar, 5.ko’k-yashil suvo’tlar, 6.zamburug’lar a) a-2, 5; b-1, 6 b) a-4, 6; b-1, 5 s) a-3, 6; b-4, 5 d) a-3, 5; b-2, 4 Hujayra uchun kerakli bo’lgan moddalarni tanlab o’tkazadi, tashqi tomondan o’rab, himoya qiladi. Bu ta’rif hujayraning qaysi tarkibiy qismiga tegishli ? a) sitolazma b) yadro s) sitoplazmatik membrana d) a va s Eukariot hujayraning qaysi qismida turli xil vazifani bajaruvchi organoidlar mavud ? a) yadroda b) sitoplazmada s) sitoplazmatik membranada d) bunday qism yo’q Yadro haqida to’g’ri berilgan ma’lumotni toping ? a) hujayraning eng muhim qismi bo’lib, irsiy axborot ni saqlaydi, nasldan naslga o’tishini ta’minlaydi b) uning tarkibida turli vazifalarni bajaruvchi orga noidlar mavjud. Sitoplazmadagi har bir organoid o’z vazifasiga ega. s) Hujayra uchun kerakli bo’lgan moddalarni tanlab o’tkazadi d) biror organoidning ishlamasligi to’qima va organlar ishining buzilishiga va organizmning kasallanishiga olib keladi. Yadrosi shakllangan (a) va shakllanmagan hujayralar (b) qanday nomlanadi ? a) a-yetuk, b-sodda b) a-oddiy, b-murakkab s) a-prokariot, b-eukariot d) a-eukariot, b-prokariot O’simlikda ham hayvon hujayrasida ham qaysi qismlar bo’ladi ? a) sitoplazma, yadro, sitoplazmatik membrana b) plastida, vakuola, yadro s) yadro, sitoplazma, sellulozali qobiq d)sitoplazmatik membrana, plastid Faqat o’simlik hujayrasiga xos qismlarini belgilang a) sitoplazma, yadro, sitoplazmatik membrana b) plastida, sellulozali qobiq, kattalashuvchi vakuola s) hazm vakuolasi, yadro d) sitoplazma, yadro, qisqaruvchi vakuola Plastidalarni ranglarini juftlang ? 1.qizil, 2.rangsiz, 3.ko’k, 4.yashil, 5.sariq a-xloroplast. b-xromoplast, s-leykoplast a) 1-a, 2-b, 3-s, 4-s b) 1-s, 2-s, 3-b, 5-a s) 1-b, 3-b, 4-a, 5-b d) 2-s, 3-b, 4-a, 5-b Quyidagi rasmda qaysi organizm hujayrasining rasmi keltirilgan ? a ) zamburug’ b) hayvon s) bakteriya d) o’simlik Quyidagi rasmda qaysi organizm hujayrasining rasmi keltirilgan ? a) zamburug’ b) hayvon s) bakteriya d) o’simlik Rasmda yirik vakuola qaysi raqamda berilgan? a) 2
s) 4 d) 1 Rasmda yadro qaysi raqamda keltirilgan ? a) 2
b) 3
s) 4
d) 1
Ikkita o’simlik hujayrasi vakuolasining hajmi o’rganildi, ularning biri hujayraning 80% ini ikkinchisi esa hujayraning 70 % ini egalllagani aniqlandi. Qaysi bir o’simlik hujayrasi yoshroq bo’ladi ? a) 1- o’simlik b) 2-o’simlik s) ikkisini ham yoshi teng d) yoshga suv miqdorini ahamiyati yo’q Limon iste’mol qilinganida uni ta’mi nordon ekanligi ma’lum bo’ldi. Uning tarkibida qanday modda borligi uchun ta’mi shunday ? a) uglevod b) organik kislota s) suv d) mineral tuz Faqat hayvon hujayrasi uchun xos belgilarni ajrating 1.hujayra qobig’i qalin, 2.hazm vakuolasi mavjud emas, 3.plastidaga ega, 4.kattalashuv chi vakuolasi bor, 5.qisqaruvchi vakuolaga ega a) 1, 2 b) 1, 3, 5 s) 3, 4 d) 5 Quyidagi rasmda o’simlikning qaysi hujayrasi aks etgan ? a ) po’st hujayrasi b) ildiz tukchasi s) barg eti hujayrasi d) yog’ochlik hujayrasi Rasmdagi 1-raqamda qaysi hujayra berilgan ? a) bulutsimon hujayra b) ildiz tukchasi hujayrasi s) ustunsimon hujayra d) po’st hujayrasi Rasmda qaysi o’simlikning hujayrasi keltirilgan ? a) zarang daraxti b) piyoz po’sti s) mimoza d) g’o’za Piyoz po’sti hujayrasining tuzilishini mikroskopda o’rganish uchun kerakli jihozlar to’g’ri tanlangan javobni belgilang. a) buyum oynasi, qoplag’ich oyna, skalpel, probirka b) pinset, pipetka, mikroskop, filtr qog’oz, metilen ko’ki s) buyum va qoplag’ich oyna, skalpel, pinset, pipetka, mikroskop, filtr qog’oz, piyoz, yod d) skalpel, pinset, pipetka, mikroskop, filtr qog’oz, yod eritmasi, piyoz, probirka, sirka kislota Mikroskopning katta obyektiviga o’tkazilganda hujayraning qaysi qismlarini kuzatish mumkin ? a) tashqi qobig’ini b) vakuola, sitoplazmani s) yadroni d) b va s Hujayra qobig’i yupqa, hazm vakuolasi bor. Bu qaysi organizm uchun tegishli ? a) b) s) d) Bir xil vazifani bajaradigan hujayralar yig’indisi nima deyiladi ? a) organizm b) hujayralar to’plami s) to’qima d) organlar sistemasi Rasmdagi organizmlar uchun xos ma’lumotlar no’to’g’ri berilgan qatorni belgilang a) hujayra qobig’i qalin b) hazm vakuolasi bor s) qisqaruvchi vakuolasi bor d) barchasi O’simlik bargi qanday to’qimalardan tuzilgan ? a) biriktiruvchi b) epiteliy s) qoplovchi d) nerv Rasmda barg og’izchasi qaysi raqamda eks etgan a) 1 b) 2 s) 3 d) bu rasmda barg og’izchasi yo’q O’simlikdagi ildiz, poya, barg birgalikda nimani hosil qiladi a) organni b) organizmni s) to’qimani d) to’g’ri javob berilmagan Hazm vakuolasi (a) va qisqaruvchi vakuola (b) uchun xos xususiyat berilgan qatorni belgilang a) a-ozuqani hazm qiladi, b-ortiqcha suyuqlikni tanadan chiqarib yuboradi b) a-fotosintez qilish, b-harakatlanish s) a- ortiqcha suyuqlikni tanadan chiqarib yuboradi b- ozuqani hazm qiladi d) a-bo’y o’sishini ta’minlaydi, b- harakatlanishga yordam beradi Uchta o’simlik vakuolasining tarkibi o’rganilganida 1-o’simlikda uglevod miqdori vakuolaning 65 % ini 2-o’simlikda 80 % ini 3-o’simlikda esa vakuolaning 90 % ini tashkil etgani aniqlandi. Sizningcha qaysi o’simlik hujayrasi nisbatan yoshroq ? a) 2 b) 1 s) 3 d) uglevodning miqdori yoshga bog’liq emas Laboratoriyada ikkita noma’lum hujayrani tarkibi o’rganildi. Ulardan birining vakuolasi kichik, ikkinchisi esa yirik ekan. Bu hujayralar qaysi organizmga tegishli deb o’ylaysiz ? a) 1-hayvon, 2-o’simlik b) 1-o’simlik, 2-hayvon s) 1-hayvon, 2-zamburug’ d) vakuola hajmiga qarab hujayrani qaysi organizmga tegishliligini aniqlab bo’lmaydi Qoplovchi va asosiy to’qimaga ega organizmga xos xususiyatlarni belgilang . a) Ular ustida Redi tajriba o’tkazgan b) refleks hosil qiluvchi hujayraga ega s) hujayrasida maxsus o’simtalar birlashib to’qimani hosil qiladi d) ustunsimon va bulutsimon hujayralarga ega Ushbu rasmdagi organga ega organizm uchun xos xususiyatni belgilang ? a ) hujayra qobig’i yupqaroq b) vakuolasi bor lekin hazm qilishda va suyuqlikni chiqarishda ishtirok etmaydi s) plastidlari yo’q d) qisqaruvchi vakuolasi bor Rasmdan ustunsimon hujayrani qaysi raqamda ifoda etilgan ? a ) 1 b) 3 s) 2 d) bunday hujayra rasmda yo’q Tarvuz (a), pomidor (b), piyoz po’sti (s) hujyaralari qanday shaklda ? a) a-cho’ziq, b-silindrsimon, s-yumaloq b) a-yumaloq, b-yumaloq, s-silindrsimon s) a-silindrsimon, b-yumaloq, s-yumaloq d) a-yulduzsimon, b-cho’ziq, s-silindrsimon O’rik mevasining vakuolasi tarkibidagi suyuqlik miqdorlari o’rganildi. Uchta mevaning tarkibi quyidagicha edi. 1-mevada 75 % uglevod, 25 % suv; 2-mevada 60 % uglevod, 40 % suv; 3-mevada 85% uglevod, 15 % suv . Sizningcha qaysi mevadagi hujayralar qari hisoblanadi ? a) 3-meva b) 2-meva s) 1-meva d) o’rikda vakuolaning ahamiyati yo’q, shuning uchun mevadagi hujayrani yoshini taqqoslab ajratib bo’lmaydi O’simlik hujayrasida moddalar boshqa hujayraga o’ta oladimi ? O’ta olsa qanday ? a) yo’q, chunki hujayra qobig’i qalin b) ha, chunki hujayra qobig’ida teshikchalar bor s) yo’q, chunki har bir hujayrani o’ziga xos moddasi bor d) ha, chunki hujayra qobig’i yupqaligi uchun Biologiya fanining rivojlanishiga hissa qo’shgan o’zbek olimlarini ular amalga oshirgan ishlar bilan to’g’ri juftlang: 1-To’raqulov; 2- Valixonov ; 3- Hamidov a) 1- g’o’zaning fiziologiyasini o’rgangan; 2- qalqonsimon bez faoliyatini o’rgangan; 3- sitologiya sohasining rivojlanishiga hissa qo’shgan b) 1- sitologiya sohasining rivojlanishiga hissa qo’shgan; 2- qalqonsimon bez faoliyatini o’rgangan; 3- g’o’zaning fiziologiyasini o’rgangan s) 1- zoologiya sohasida hayvon parazitlarini o’rgangan; 2- qalqonsimon bez faoliyatini o’rgangan; 3- g’o’zaning fiziologiyasini o’rgangan d) 1-qalqonsimon bez faoliyatini o’rgangan; 2- g’o’zaning fiziologiyasini o’rgangan; 3- sitologiya sohasining rivojlanishiga hissa qo’shgan Dissimilyatsiyaga xos xususiyat berilgan qatorni toping ? a) uglevodlarning o’z tarkibiy qismlarigacha parchalanishi b) oqsil biosintezi, fotosintez s) sintez reaksiyalari d) bu jarayonda energiya sarflanadi Quyidagi terminlarni ularga mos ma’lumot bilan juftlang. 1-avtotrof 2-geterotrof; a- o’z ozuqasini o’zi sintezlaydigan yashil o’simliklar va ayrim bakteriyalar b- tayyor ozuqa bilan oziqlanadigan organizmlar c- ularga ko’pchilik bakteriya ,zamburug’ va hayvonlar kiradi d-ayrim bakteriyalar kiradi a) 1-a, c 2-b b) 1-a, d 2-b, c s) 1-c, d 2-a, b d) 1-b, c 2-a, d Mashhura Egamovna Mavloniyni ishlari qaysi qatorda to’g’ri ko’rsatilgan? a) hujayra haqidagi fan sohasida ish olib borgan b) dunyoda 1-bo’lib go’za kolleksiyasini yaratgan s) hayvon parazitlarini o’rgangan d) o’rta Osiyoda ilk bor mikroorganizmlar kolleksiyasini yaratdi Quyidagi o’zbek olimlarining fanga qo’shgan hissasi qaysi qatorda to’g’ri ko’rsatilgan? a) Mashhura Egamovna; b) Jaloliddin Azimov; s) To’raxon Uzoqovna; d) Muhsin Valixonov; 1) dunyoda birinchi g’oza kolleksiyasini yaratgan; 2) cho’l va adir o’simliklarining ekologiyasini aniqlagan; 3) zoologiya soxasida ish olib borgan; 4) ilk bor sanoat mikroorganizmlari kolleksiyasini yaratdi; 5) hujayra biologiyasini o’rganishga hissasini qo’shgan; 6) g’ozaning fiziologiyasini o’rgangan; a) a- 2; b- 6; c- 4; d- 6 b) a- 2; b-3; c-4; d- 6 s) a- 4; b- 5; c- 2; d- 1 d) a- 4; b-3; c-2; d- 6 Keltirilgan olimlar bilan bog’liq ma’lumotlarni juftlang. a) Muhsin Nabixonovich; b) Jahongir Hakimovich; s) Jo’ra Azimboyevich; d) Jaloldin Azimovich; 1) dunyoda birinchi g’oza kolleksiyasini yaratgan; 2) g’ozaning fiziologiyasini o’rgangan; 3) zoologiya sohasida hayvon parazitlarini o’rgangan; 4) sitologiya sohasini rivojlanishiga hissa qo’shgan; a) a-2; b-4; c-1; d-3; b) a-1; b-3; c-4; d-2; s) a-1; b-2; c-3; d-4; d) a-2; b-3; c-4; d-1 O’z tuzilishini saqlagan holda miqdor jixatdan ortish (a) va sifat jixatdan ortish (b) qaysi jarayonni ifodalaydi? a) a- rivojlanish; b-assimilyatsiya b) a- o’sish; b- rivojlanish s) a- rivojlanish; b-o’sish d) a- o’sish; b-harakalanish Biologiyada hujayra sohasini o’rgangan (a) va g’o’za kolleksiyasini yaratgan (b) olimlarni juftlang. a) a- Jahongir Hamidov; b-Muhsin Valixonov b) a- Jaloliddin Azimov; b-Jo’ra Musayev s) a- O’ktam Pratov; b- Muhsin Valixonov d) a- Jahongir Hamidov; b-Jo’ra Musayev II BOB. TIRIK ORGANIZMLARNING XILMA-XILLIGI Ushbu ta’rifga mos tushmaydigan organizm(lar)ni belgilang. Ular asosan geterotrof oziqlanuvchi prokariot organizmlardan iborat. Ularni faqat mikroskop yordamida o’rganish mumkin. Ular doimiy ravishda atrofimizda mavjud. a) sil tayoqchasi b) achituvchi bakteriya s) achitqi d) a va b Ushbu ta’rifga mos organizm haqidagi noto’g’ri fikrni toping ? Erkin harakatlana olmaydigan eukariot organizmlar. Ular avtotrof usulda oziqlanadi. a) nafas olishi uchun kislorod yutib karbonat angidrid chiqaradi b) hujayra qobig’i qalin s) hazm vakuolasi yo’q d) organlarida leykoplast bor Rasmdan mikologiyani o’rganish obyektini toping ? a) b) s) d) Faunaga tegishli ma’lumotni toping ? a) erkin harakat qila olmaydigan eukariot organizmlar, geterotrof usulda oziqlanadi b) asosan geterotrof oziqlanuvchi prokariot organizmlar. Ularni faqat mikroskop yordamida o’rganish mumkin. s) Erkin harakatlana olmaydigan eukariot organizmlar. Ular avtotrof usulda oziqlanadi d) Ular erkin harakatlana oladigan eukariot organizmlar bo’lib, oziqlanishi geterotrof usulda Floraga tegishli ma’lumotni toping ? a) erkin harakat qila olmaydigan eukariot organizmlar, geterotrof usulda oziqlanadi b) asosan geterotrof oziqlanuvchi prokariot organizmlar. Ularni faqat mikroskop yordamida o’rganish mumkin. s) Erkin harakatlana olmaydigan eukariot organizmlar. Ular avtotrof usulda oziqlanadi d) Ular erkin harakatlana oladigan eukariot organizmlar bo’lib, oziqlanishi geterotrof usulda Tashqi muhitdan kelayotgan ma’lumotni qabul qilib va unga javob qaytara oladigan organizm haqidagi to’g’ri fikrni aniqlang. a) asosan geterotrof oziqlanuvchi prokariot organizmlar. Ularni faqat mikroskop yordamida o’rganish mumkin. b) erkin harakat qila olmaydigan eukariot organizmlar, geterotrof usulda oziqlanadi s) Ular erkin harakatlana oladigan eukariot organizmlar bo’lib, oziqlanishi geterotrof usulda d) Erkin harakatlana olmaydigan eukariot organizmlar. Ular avtotrof usulda oziqlanadi Tashqi muhitda mustaqil yashay olmaydigan organism larga xos xususiyat berilgan qatorni belgilang ? a) ular avtotrof oziqlanadi harakatlanmaydi b) oziqlanishi geterotrof, harakatlanmaydi s) ularni faqat mikroskopda ko’rish mumkin, vakili-sil kasalligini keltirib chiqaradi d) ularning faoliyati tufayli haroratning ko’tarilishi, ishtahaning pasayishi, lanjlik, umumiy holsizlik kelib chiqadi Rasmdagi organizmlardan qaysi biri jonsiz va jonli tabiat o’rtasidagi oraliq o’rinni egallaydi ? a) b) s) d) barchasi Prokariotlarga xos xususiyat berilgan qatorni toping a) yadrosi yaxshi shakllangan organizmlar hisoblanadi b) ularga zamburug’lar, o’simliklar va hayvonlar misol bo’ladi s) yadrosi shakllanmagan organizmlar bo’lib, ularga bakteriyalar va ko’k-yashil suvo’tlar kiradi d) yadrosi shakllanmagan organizmlar bo’lib, ularga hayvonlar kiradi Eukariotlarga xos xususiyat berilgan javobni toping. a) yadrosi shakllanmagan organizmlar bo’lib, ularga ko’k-yashil suvo’tlar kiradi b) yadrosi yaxshi shakllangan organizmlar hisoblanadi s) ularga zamburug’lar, o’simliklar va bakteriyalar misol bo’ladi. d) A va B javoblar to’g’ri Hujayraning tarkibiy qismlariga xos xususiyat to’g’ri berilgan javobni toping. 1-sitoplazma 2- yadro 3-plazmatik membrana a) 1- Hujayra uchun kerakli bo’lgan moddalarni tanlab o’tkazadi; 2- Uning tarkibida turli vazifalarni bajaruvchi organoidlar mavjud; 3- irsiy axborotni saqlaydi, nasldan naslga o’tishini ta’minlaydi va moddalar almashinuvini boshqaradi b) 1- Uning tarkibida turli vazifalarni bajaruvchi organoidlar mavjud; 2- irsiy axborotni saqlaydi, nasldan naslga o’tishini ta’minlaydi va moddalar almashinuvini boshqaradi; 3- hujayra uchun kerakli bo’lgan moddalarni tanlab o’tkazadi s) 1- irsiy axborotni saqlaydi, nasldan naslga o’tishini ta’minlaydi va moddalar almashinuvini boshqaradi; 2- Uning tarkibida turli vazifalarni bajaruvchi organoidlar mavjud; 3- hujayra uchun kerakli bo’lgan moddalarni tanlab o’tkazadi d) To’g’ri javob yo’q Faqat o’simlik (b), faqat hayvon (a) hujayrasi uchun xos xususiyat berilgan qatorni toping: 1- hujayra qobig’i yupqa bo’ladi; 2- sitoplazmatik membrana ustida sellyuloza qobiqning mavjudligi; 3- plastidaga ega bo’lishi; 4- hujayra shirasiga ega vakuolaning hosil bo’lishi va kattalashib borishi; 5- qisqaruvchi, hazm qiluvchi vakuolasi mavjud. a) a-1,3 b-4-5 b) a-4,5 b-1,2,3 s) a-1,5 b-2,3,4 d) a-2,3,4, b-1,5 Sellyuloza qobiqning vazifasi nima? a) o’simlikka mustahkamlik beradi va tayanch vazifasini bajaradi b) turgorlikni ta’minaydi s) o’simlik organlariga rang beradi d) irsiy axborot saqlaydi Jigar hujayrasida (b), lab epiteliysida (a), nafas yo’llari shilliq qavatida (d) yashaydigan viruslarni belgilang. a) a-gripp, b-gerpes, d-koronavirus b) a-gerpes, b-gepatit A va B, d-gripp s) a-gepatit A va B, b-koronavirus, d-gepatit C d) a-gerpes, b-gepatit A va B, d-bakteriofag Hayotning hujayrasiz shaklini ko’rsating. a) o’lat qo’zg’atuvchisi b) vertitsilum s) gerpes d) muxomor Rasmda berilgan viruslarni xususiyatlari bilan to’g’ri juftlangan javobni toping. a ) 1-bakteriyalarni zararlovchi virus 2-hayvonlarda quturish kasalligini qo’zg’atuvchi virus 3-tamaki mozaikasi virusi b) 1-bakteriyalarni zararlovchi virus 2- bakteriofag 3-tamaki mozaikasi virusi s) 1- tamaki mozaikasi virusi 2-hayvonlarda quturish kasalligini qo’zg’atuvchi virus 3- bakteriyalarni zararlovchi virus d) 1-bakteriyalarni zararlovchi virus 2- tamaki mozaikasi virusi 3- hayvonlarda quturish kasalligini qo’zg’atuvchi virus Havoni bakteriyalardan tozalovchi modda ajratuvchi o’simlik(lar)ni toping a) olma b) terak s) o’rik d) barchasi Tugunak bakteriyalar qaysi oila vakillari bilan hamkorlikda yashaydi va o’simlikka qanday foyda keltiradi. a) murakkabguldoshlarda, o’simlikni azot bilan ta’minlaydi b) dukkakdoshlar ildizida, o’simlikni organik moddalar bilan ta’minlaydi s) dukkakdoshlar ildizida, atmosferadagi azotni o’simlik o’zlashtira oladigan shaklga aylantiradi d) B va C javoblar to’g’ri Yadrosi shakllanmagan parazitlar berilgan qatorni toping. a) vertitsil, zang, qorakuya b) o’lat, vabo, qoqshol, sil s) zang, o’lat, qoqshol, gerpes d) qorakuya, poliomiyelit, vabo Yadrosi shakllangan parazitlarni aniqlang . a) vertitsil, zang, qorakuya b) o’lat, vabo,qoqshol, sil s) zang, o’lat, qoqshol, gerpes d) gerpes, poliomiyelit, vabo Bakteriyalar shakliga ko’ra necha xil bo’ladi. a) 3 xil b) 4 xil s) 2 xil d) 5 xil Zamburug’lar yashashi uchun nimalar yetarli bo’lishi kerak. a) namlik, harorat, yorug’lik b) namlik, harorat, kisorod s) yorug’lik va namlik d) namlik, harorat, ozuqa Zamburug’larni nomi bilan to’g’ri juftlang: a) a- shampinion, b- oq qo’ziqorin, c– qizil muxomor; d– sariq qo’ziqorin b) a- shampinion, b- qo’zidumba, s– qizil muxomor; d– sariq qo’ziqorin s) a- – sariq qo’ziqorin, b- oq qo’ziqorin, s– qizil muxomor; d- shampinion d) a- oq qo’ziqorin, b- shampinion, s– qizil muxomor; d– sariq qo’ziqorin Quyidagi rasmlardan qaysi birida quturish virusi keltirilgan ? a ) 1 b) 3
s) 2 d) 4 Odamlarda uchraydigan gepatit, ensefalit, OITS kabi kasalliklarni keltirib chiqaradigan organizmlarga xos ma’lumotlar noto’g’ri berilgan qatorni toping ? a) prokariot organizmlar, avtotrof oziqlanadi b) eukariotlar hiosblanadi, o’simlikda qorakuya kasalligini keltirib chiqaradi s) jonsiz va jonli tabiat o’rtasidagi oraliq organizm d) hayvonlarda quturish, o’simliklarda esa zang kasalligini hosil qiladi Hujayradan tashqarida ko’paya oladigan (b) va ko’paya olmaydigan (a) organizmlarni belgilang ? a) a-sil tayoqchasi, b-tamaki mozaikasi b) a-bakteriofag, b-o’latni qo’g’atuvchisi s) a-vabo kasalligini qo’zg’atuvchisi, b-bakteriofag d) a-quturish virusi, b-tamaki mozaikasi Quyidagi belgilar qaysi kasallikda namoyon bo’ladi Uning dastlabki belgilari haroratning ko’tarilishi, ishtahaning pasayishi, lanjlik, umumiy holsizlik bilan boshlanadi. Bunday paytda bemorga ko’p suyuqlik ichirish va shifokorga murojaat qilish zarur bo’ladi. a) gripp b) OITS s) koronavirus d) ensafalit Mikraskopda ko’rinadigan, erkin harakat qila olmaydigan, geterotrof usulda oziqlanadigan, eukariot organizmlar. Ushbu ta’rif qaysi organizmga tegishli a) sil tayoqchasiga b) achitqi zamburig’iga s) bakteriofagga d) qizil muxomorga Eukariot va prokariot organizmlarga kirmaydigan (a), prokariotlarga mansub bo’lmagan (b) organizmlarni juftlang ? 1.vertitsilium, 2.sil tayoqchasi, 3.bakteriofag, 4.gripp, 5.qoqshol, 6.koronavirus, 7.qorakuya a) a-4, 3; b-1, 7 b) a-1, 2, 3, 6 ; b-4, 5 s) a-3, 4, 6 ; b-2, 7 d) a-1, 7 ; b-2, 3, 4, 6 R asmdagi bakteriyalarga mos javoblarni juftlang ? a) 1-kokklar, 2-batsilla, 3-sprilla b) 1-vibrion, 2-sprilla, 3-kokklar s) 1-kokklar, 2-tayoqchasimon, 3-sharsimon d) 1-sharsimon, 2- buralgan, 3- batsilla Rasmdagi organizmlardan qaysi biri harakatalnmaydigan, eukariot hisoblanadi. a) b) s) d) Ushbu rasmdagi organizm uchun qulay sharoitni belgilang . a ) ozuqa va harorat yetarli bo’lsa b) issiqlik va namlik yetarli bo’lsa s) kislorod ko’p bo’lsa d) ozuqa yetarli, namlik kamaysa Qaysi organizm sporasi +140 ºC issiqa bardosh bera oladi? a) mimoza b) qorakuya s) zang d) sil tayoqchasi Bu xususiyatga ega organizmni qaysi fan o’rganadi. Noqulay sharoitda zichlashib, qalin qobiq bilan o’ralib spora hosil qiladi, spora holida uzoq yillar saqlanib qolishi, qulay sharoit kelishi bilan hayotini davom ettirishi mumkin. a) botanika b) mikrobiologiya s) zoologiya d) mikologiya Qaysi organizm vakillarini yer yuzini sanitarlari deyiladi ? a) hayvonlarni b) o’simliklarni s) bakteriyalarni d) zamburug’larni Achituvchi bakteriyalar qanday muhitda ko’payadi (a) va nima ishlab chiqaradi (b) ? a) a-shakarli muhit, b-spirt ishlab chiqaradi b) a-sho’r muhitda ko’payadi, b- sut kislota ishlaydi s) a-sirka kislotali muhitda ko’payadi, b-zahar ishlaydi d) a-sho’r muhitda ko’payadi, b- sirka kislota ishlaydi Qaysi organizmlar ba’zan san’at asarlarini yaroqsiz holga keltirib zarar yetkazadi ? a) zamburug’lar b) chirituvchi bakteriyalar s) hayvonlar d) achituvchi bakteriyalar Biologiya fani bo’limlarini o’rganish obyektiga ko’ra to’g’ri juftlang: a-mikologiya; b-mikrobiologiya; s-sitologiya; d-genetika; 1-irsiyat va o’zgaruvchanlik haqidagi fan; 2- zamburug’lar haqidagi fan; 3- kichik jonzotlarni o’rganuvchi fan; 4-hujayra haqidagi fan; a) a-2, b-4, s-3, d-1 b) a-2, b-3, s-4, d-1 s) a-1, b-3, s-4, d-2 d) a-2, b-1, s-4, d-3 Quyidagi rasmda qaysi organizmlarning foydali jihatlari tasvirlangan a ) zamburug’larni b) bakteriyalarni s) hayvonlarni d) a va b to’g’ri Tugunak bakteriyasi va o’simlikning simbioz yashashining foydalari berilgan qatorni aniqlang ? a) o’simlik bakteriyaga azotni beradi, bakteriya esa o’simlikni ozuqa bilan taminlaydi b) o’simlik bakteriyaga havodan erkin kislorodni o’zlashtirishiga yordam beradi, bakteriya ham o’simlik uchun suv yetkazib beradi s) bakteriya o’simlikka suv beradi, o’simlik bakteriyaga kraxmal yetkazib beradi d) bakteriya o’simlikka havodan erkin azotni o’zlashtirib beradi, o’simlik esa bakteriyani ozuqa bilan ta’minlaydi Tirik organizm hisobiga yashaydigan prokariot organizmni belgilang. a) qorakuya b) zang zamburug’i s) qoqshol qo’zg’atuvchisi d) bakteriofag Epidemiyaga to’g’ri berilgan ta’rifni belgilang. a) sog’lom kishiga kasallikni yuqushi b) bemor kishida qaytadan kasallikni kelib chiqishi s) yuqumli kasalliklarni yoppasiga tarqalishi d) barchasi to’g’ri Assimilyatsiyaga xos xususiyat berilgan qatorni toping a) parchalanish reaksiyalari, masalan, ovqat hazm qilish b) sintez reaksiyalari, masalan, oqsil biosintezi, fotosintez s) bunda energiya hosil bo’ladi. d) uglevodlarning o’z tarkibiy qismlarigacha parchalanishi Qaysi organizmlar har 20-30 daqiqada bo’linib ko’payadi ? a) vertitsilium b) qorakuya s) o’lat qo’zg’atuvchisi d) bakteriofag Sporasi shu +140oC ... –253oCga dosh bera oladigan organizmlarga xos bo’lmagan xususiyatlar to’g’ri keltirilgan qatorni belgilang ? a) ular o’simliklar ildizida simbioz holda yashaydi b) ularning batsilla guruhining shakli tayoqchasimon s) sutdan qatiq ivitishda foydalaniladi d) ularning yashashi uchun ozuqa, harorat va namlik yetarli bo’lishi kerak, yorug’lik bo’lishi shart emas Tuproqni azotga boyitishda keng foydalaniladigan eukariot organizmlar haqidagi to’g’ri fikrni toping a) ular asosan avtotrof oziqlanadi b) hazm vakuollariga ega s) quturish kasalligiga sabab bo’ladi d) atirgulda parazitlik qiladi Bakteriya kasalligini aniqlang ? a) sil, vabo, zang b) o’lat, vilt, quturish s) sil, qoqshol, vabo d) vilt, zang, qorakuya Karantin qoidalariga qaysi choralar kiritilmaydi ? a) odamlarning to’planishi b) bemor bilan masofadan turib so’zlashish s) bemorning sochiqlarini alohida tutish d) barchasi Bakteriyalarga qarshi vositalarni belgilang ? a) fitonsid b) antibiotik s) a va b d) bunday vosita hozircha ishlab chiqilmagan Bakteriyalarni foydali (a) va zararli (b) xususiyatla rini noto’g’ri juftlangan qatorni belgilang ? a) a- Ular atmosferadagi erkin azotni o’zlashtirib, o’simliklarga yetkazib beradi b-ular sil kasalligiga sabab bo’ladi b) a- o’lik qoldiqlarni chiritib, yer-yuzini tozalaydi, b-san’at asarlarini yaroqsiz holga keltiradi s) a- ko’milgan qoldiqlarni parchalaydi, b- qoqsholni hosil qiladi d) a-organzmlarda parazitlik qilishi, b-silos bostirishda ishlatiladi Foydali bakteriya turlarini belgilang? a) vabo, o’lat qo’zg’atuvchisi, achitqi b) chirituvchi, tugunak bakteriyalar s) mog’or va qorakuya d) tamaki mozaikasi, achituvchi bakteriya Rasmdagi jarayonni amalga oshirish uchun qaysi organizmlardan foydalaniladi ? a) mog’or zamburug’ilaridan b) achituvchi bakteriyalardan s) ayrim foydali viruslardan d) chirituvchi bakteriyadan Rasmda qaysi olim tajriba o’tkazayapti ? a) F.Redi b) L.Paster s) J.Hamidov d) Y.To’raqulov Quyidagi tajribada nima uchun ikkinchi idishdagi qaynatilgan qo’sht suyuqligi buzilmagan ? a ) u idishda zamburug’lar yashashi uchun qulay sharoit yo’q b) bakteriyalar “S” simon naychadan kira olmagan s) ikkinchi idishda bakteriyalarga ozuqa yo’q d) hamma bakteriya avval 1-idishdagi ozuqani tugatib keyin ikkinchisiga o’tadi Sutdan qatiq tayyorlash uchun kerakli jihozlar to’g’ri berilgan qatorni aniqlang ? a) lupa, yod, buyum oynasi, tomchi suv, muzlatkich b) sut, qatiq, qalin sochiq, muzlatkich s) qalin sochiq, muzlatkich, mikraskop d) sut, qatiq, buyum oynalari, qalin sochiq Sutdan qatiq tayyorlash jarayonida qaysi organizmlardan foydalaniladi ? a) achitqi zamburug’idan b) achituvchi bakteriyadan s) chirituvchi bakteriyadan d) qorakuyadan Nima uchun sutdan qatiq tayyorlashda tomizgini iliq sutga solindi, sovuqroq sutga solinsa bo’lmaydimi ? a) bo’ladi, lekin kutib turgani vaqt kerak b) bo’ladi, kutguncha idishdagi sutga mikrob tushishi mumkin shuning uchun tezroq solinadi s) bo’lmaydi, chunki achituvchi bakteriyalar kerakli haroratda yashab, ko’payadi d) bo’lmaydi, chunki achitqi zamburug’larini tezroq solinmasa ozuqa yetishmasdan nobud bo’ladi Sutdan qatiq tayyorlashdagi tomizgi tarkibidagi bakteriyalar qaysi moddani parchalab, nima hosil qiladi a) oqsilni parchalab, aminokislotani hosil qiladi b) uglevodlarni parchalab, sut kislotaga aylantiradi s) yog’larni yog’ kislotaga aylantiradi d) uglevodlarni parchalab, glukoza hosil qiladi Qaysi organizmlar dastlab avtotrof oziqlanuvchi, harakatlanmaydigan organizmlar bilan bir dunyoga kiritilgan ? a) bakteriyalar b) hayvonlar s) zamburug’lar d) a va s Zamburug’larni o’simliklarga (a) va hayvonlarga (b) o’xshashligi to’g’ri berilgan qatorni belgilang a) a-harahkatlanmaydi, b-geterotrof oziqlanadi b) a-prokariot, b-eukariot s) a-avtotrof oziqlanadi, b-eukariot d) a-harakatlanmaydi, b-avtotrof oziqlanadi Quyidagi rasmda qaysi organizm aks etgan ? a) sharsimon bakteriya b) achituvchi bakteriya s) hayvon hujayrasi d) achitqi zamburug’i Organizm yashashi uchun harorat, ozuqa kerak bo’ladigan guruh (a) va harorat, namlik, ozuqa (b) kerak bo’ladigan guruhlar to’g’ri berilgan qatorni aniqlang ? a) a-qorakuya, b-bakteriofag b) a-sil tayoqchasi, b-achitqi zamburug’i s) a-quturish qo’zg’atuvchisi, b-tamaki mozaikasi d) a-achituvchi bakteriya, b-vabo qo’zg’atuvchisi Qaysi organizm boshoqdoshlar oilasi vakillarida parazitlik qiladi va donni puch bo’lishiga sababchi bo’ladi ? a) vertitsilium b) tamaki mozaikasi s) zang zamburug’i d) qorakuya Non yopishda (a) va antibiotik tayyorlashda (b) foydalaniladigan organizmlarga xos ma’lumotlar noto’g’ri berilgan qatorni belgilang ? a) a-hujayrasi ovalsimon, b-ayrimlar zararli b) a-bir hujayrali, b-spora orqali ko’payadi s) a-ko’p hujayrali, b-uning bakteriofag turi bor d) a-kurtaklanib ko’payadi, b-har 20-30 daqiqada bo’linadi Matnni davom ettiring. Xamirturush shakarli iliq suvga solinsa, achitqi zamburug’lari …… ko’payib, ko’pchib chiqadi. a) vegitativ b) kurtaklanib s) jinsiy d) a va b Zamburug’lar ichidan ham zararli ham foydali vakillari bo’lgan turini belgilang ? a) achitqi b) mog’or s) qorakuya d) zang Rasmdan qaysi birida shampinion zamburug’i berilgan ? a) B b) S s) A d) D O’simlikning o’tkazuvchi qismida (a), bargida (b) va boshog’ida (s) parazitlik qiluvchi eukariotlarni juftlang . a) a-qorakuya, b-bakteriofag, s-vertitsilium b) a-vertitsilium, b-zang, s-qorakuya s) a-tamaki mozaikasi, b-vabo, s-sil d) a-vertitsilium, b-qorakuya, zang O’simliklar oziqlanishida (b), nafas olishida (a) qaysi gazlarni yutadi ? a) a-kislorodni, b- karbonat angiridni b) a-azotni, b-vodorodni s) a-karbonat angidridni, b-kislorodni d) a-karbonat angidridni, b-azotni O’simliklarning oziqlanishi ta’minlovchi organlarini belgilang ? a) poya, meva b) urug’, ildiz s) barg, ildiz d) gul, barg O’simlik to’qimalari noto’g’ri berilgan qatorni aniqlang. a) qoplovchi, ajratuvchi, asosiy b) mexanik, hosil qiluvchi s) o’tkazuvchi, biriktiruvchi d) epiteliy, muskul, nerv O’simliklarning inson faoliyatidagi ahmiyati to’g’ri ko’rsatilgan qatorni belgilang ? 1. suv bug’latish orqali havoni namlantirib turadi, 2. dori-darmon sifatida foydalaniladi, 3. oziq-ovqat sifatida iste’mol qilinadi, 4. fotosintez tufayli atmosferaga kislorod ajratadi, 5. chorva mollari uchun yem-xashak hisoblanadia a) 2, 3 b) 1, 3 s) 4, 5 d) 2, 4 O’simliklarni tarqalishini ta’minlovchi organlarini belgilang ? a) ildiz, gul b) poya barg s) meva, urug’ d) urug’, barg Sistematika faniga qaysi olim asos slogan ? a) F.Redi b) J.Pristli s) K.Linney d) L.Paster Yer yuzida o’simliklarning qancha turi bor ? a) 250 000 b) 5 000 dan ortiq s) 500 mingdan ortiq d) 50 mingga yaqin Qaysi qatorda o’simliklardagi sistematik birliklar to’g’ri berilgan ? a) tur—turkum—oila—sinf—bo’lim—dunyo b) tur—oila—turkum—sinf—bo’lim—dunyo s) tur—turkum—oila—sinf—tip—dunyo d) tur—turkum—sinf—oila—dunyo—bo’lim Dorivor qoqio’t qaysi turkumga mansub ? a) qoqio’tdoshlar b) magnoliyatoifa s) qoqio’t d) magnoliyasimonlar Bu qaysi o’simlik turi bo’lishi mumkin ? Dunyo : O’simliklar dunyosi. Bo’lim : Yopiq urug’lilar. Sinf : Bir urug’pallalilar Oila : Bug’doydoshlar Turkum: Jo’xori Tur: ? a) bug’doy b) lola s) makkajo’xori d) g’o’za Dorivor qoqio’t qaysi sinfga kiradi ? a) qoqio’t b) lolasimonlar s) magnoliyasimonlar d) yopiq urug’lilar Bug’doydoshlar oilasi vakil(lar) ini belgilang . a) makkajo’xori b) dorivor qoqio’t s) a va b d) to’g’ri javob yo’q Quyidagi sistematik birliklar ichidan bo’limni aniqlang ? a) jo’xori b) qoqio’t s) yopiq urug’lilar d) suvo’tlar Quyidagilar orasidan mantiqan ortiqchasini toping a) yo’sinlar b) qirqquloqlar s) qirqbo’g’imlar d) ochiq urug’lilar U shbu rasmda qaysi o’simliklar aks etgan ? a) yopiq urug’lilar b) sporalilar s) suvo’tlar d) ochiq urug’lilar Rasmdagi o’simlik qaysi turkum vakili ? a) jo’xori b) qoqio’t s) magnoliyasimonlar d) lolasimonlar Rasmdagi o’simlikka xos bo’lgan ma’lumot noto’g’ri berilgan qatorni aniqlang ? 1 . yuksak o’simlik, 2. Tuban o’simlikl, 3.urug’li o’simlik, 4.geterotrof oziqlanadi, 5.sporali o’simlik, 6.avtotrof oziqlanadi a) 1, 6 b) 2, 3 s) 4, 5 d) 1, 3 Rasmdagi o’simlikka xos ma’lumotlarni aniqlang a ) ahamiyatiga ko’ra fikus bilan bir guruhga kiradi b) produtsent organizm s) ahamiyati jihatidan yong’oqqa o’xshash d) sistematik jihatdan lolasimonlarga mansub Sistematika jihatidan qaysi biri ortiqcha ? a) s b) a s) b d) hammasi bir xil sistematikada Quyidagi tajribani qaysi olim o’tkazgan ? Ikkita kolbada go’sht qaynatib, birinchi idish og’zini ochiq qoldirdi. Ikkinchi idishga «S» shaklidagi naycha uladi. Uch kundan so’ng birinchi idishdagi qaynatmaning aynib qolganligi, ikkinchi idishdagi qaynatmaning buzilmaganligi aniqladi. a) F.Redi b) L.Paster s) J.Pristli d) J.Azimov Rasmlardan sporali yuksak o’simlikni aniqlang ? a) A b) B
s) S
d) A va S Quyidagi o’simliklardan qaysi biri tallomga ega ? a) S b) D s) A d) B Ushbu tajribani qaysi olim o’tkazgan ? a) F.Redi b) L.Paster s) J.Pristli d) J.Azimov O’simliklardan gerbariy tayyorlashda olingan namunalar tekis qurishi uchun qanday chora ko’riladi ? a) namunalar ustma-ust taxlanadi b) gazeta orasiga joylanadi s) ikkita faner orasiga joylashtiriladi d) a va s Gerbariy tayyorlashdagi namunalar mog’orlamasligi uchun nima qilish kerak ? a) namunalar ustma-ust taxlanadi b) namunalar hech qachon mog’orlamaydi s) ikkita faner orasiga joylashtiriladi d) ustidagi gazetalar har kuni almashtiriladi Gerbariy tayyorlab bo’linganidan so’ng qanday ma’lumotlar barg tagiga yozib qo’yiladi ? a) o’simlik nomi, gerbariy tayyorlagan odam ismi b) namuna olingan sana, o’simlik nomi s) bargni uzilgan sanasi, o’simlik bargini tomirlanishi d) bargning oddiy yoki murakkabligi Rasmda qaysi raqamda sitoplazmatik membrana berilgan ? a ) 1 b) 3 s) 2 d) rasmda sitoplazmatik membrana raqam bilan aks ettirilmagan Rasmlarda yadro mos ravishda qaysi raqamlarda ifoda etilgan ? a) 5, 1, 3, 1 b) 1, 1, 3, 1 s) 2, 2, 3, 2 d) 5, 1, 1, 1 Suvo’tlar tarkibida uchraydigan pigmentlarni aniqlang a) qizil, yashil, ko’k b) yashil, sariq, qizil s) qo’ng’ir, yashil, qizil d) sariq, qo’ng’ir, yashil Qaysi suvo’tlarda xromatofor kosachasimon (a), spiralsimon (b),belbog’simon (s) ko’rinishda bo’ladi ? 1.xlamidamonada, 2.ulotriks, 3.xlorella, 4.spirogira a) a-1, b-3, s-4 b) a-3, b-4, s-2 s) a-1, 3, b-2, s-4 d) a-3, b-2, s-1 Bir hujayrali (I), ko’p hujayrali (II) suvo’tlari to’g’ri berilgan qatorni aniqlang ? a) I-ulotriks, II-spirogira b) I-xlorella, II-laminariya s) I-xlamidamonada, II-xlorella, d) I-spirogira, II-porfira Quyidagi tarifga mos o’simlikni berilgan rasmlardan aniqlang ? Sharsimon yashil suvo’t. Kosachasimon xromatofori da yashil xlorofill pigmenti joylashgan. Yorug’lik ta’sirida xromatoforda organik moddalarni sintezlab avtotrof oziqlanadi. Suvni kislorodga boyitadi. Oqsilga boy bo’lganligi sababli chorva mollari uchun ozuqa sifatida ishlatiladi. a) b b) s s) d d) a Qaysi suvo’ti bir hujayrali, qizil ko’zga ega emas a) ulotriks b) spirogira s) xlorella d) xlamidamonada Rizoid so’zi qaysi tildan olingan va qanday ma’noni bildiradi ? a) lotin tilidan olingan, ildizga o’xshash b) grek tilidan olingan, so’ruvchi degani s) ingliz tilidan olingan, bargli degani d) grek tilidan olingan, ildizga o’xshash Bu ta’rif qaysi o’simlikka tegishli ? Chuchuk suv havzalari yuzasida boshqa suvo’tlar bilan birga «baqa to’nlarni» hosil qiladi. Tallomi och yashil rangda, shilimshiq bilan o’ralgan. a) spirogira b) ulotriks s) xlorella d) porfira Ulotriks qanday sharoitda jinsiy (a) va jinssiz (b) usulda ko’payadi ? a) a-noqulay sharoitda, b-qulay sharoitda b) a-qulay sharoitda, b-noqulay sharoitda s) barchasi uchun sharoit qulay bo’lishi kerak d) ulotriks faqat jinssiz usulda ko’pyadi Bu ta’rifa mos o’simlikni belgilang ? Ortiqcha ozuqani hujayrasida to’playdi. Uni akvarium devorida ham uchratish mumkin. a) xlorella b) laminariya s) porfira d) xlamidamonada Ushbu ta’rifga mos o’simlikni belgilang ? Tallomi bir qavat hujayralardan iborat. Keng, chetlari kungurador qattananing uzunligi bir metrdan oshadi. Rizoidi yordamida suv ostiga birikib o’sadi. Dengizda uchraydi. a) laminariya b) xlamidamonada s) porfira d) spirogira Izogametalar orqali ko’payadigan suvo’ti uchun to’g’ri ma’lumotlar keltirilgan qatorni aniqlang ? 1.xromatofori belbog’simon, 2.hujayrasi sharsimon, 3.uni akvariumda ham uchratish mumkin, 4.xromatofori spiralsimon, 5.zoospora hosil qiladi, 6.jinsiy ko’payishida yangi 4 ta hujayra hosil bo’ladi 7.tallomi shilimshiq bilan o’ralgan, 8.uni dengiz salati deb ataladi, 9.jinssiz ko’payishida yangi 4 ta hujayra hosil bo’ladi a) 2, 8 b) 1, 3 s) 5, 6 d) 4, 7, 9 Zoospora (a), zigota (b) qanday ko’payishda hosil bo’ladi ? a) a-jinssiz, b-jinsiy b) a-jinsiy, b-jinssiz s) a-jinssiz, b-vegitativ d) a-kurtaklanish, b-spora Izogameta va zoospora nechtadan xivchinga ega? a) 2 tadan b) 1 tadan s) 4 ta va 2 ta d) 2 ta va 4 ta Qaysi suvo’ti ko’payishida tallomi bo’lakarga bo’linadi ? a) laminariya b) spirogira s) ulotriks d) xlorella Ushbu ta’rifga mos rasmdagi o’simlikni belgilang Ko’p hujayrali qo’ng’ir suvo’ti bo’lib, asosan dengizda o’sadi, tarkibida yod moddasi ko’p uchraydi. a) e b) a s) h d) b Qaysi raqamda qisqaruvchi vakuola berilgan ? a) 2
s) bu o’simlikda qisqaruvchi vakuola yo’q d) 3 Qaysi bir hujayrali suvo’tini akvarium devorida uchratib bo’lmaydi ? a) ulotriks b) xlamidamonada s) spirogira d) xlorella Quyidagi o’simliklardan yorug’likka harakatlana oladigan (a), xromatofori spiralsimon (b), ortiqcha ozuqani hujayrasida to’playdigan (s), zoospora hosil qiladigan (d), tanasi tasmasimon, rizoidli (e) bo’lganlarini belgilang ? 1.xlamidamonada, 2.ulotriks, 3.lamnariya, 4.spirogira, 5.xlorella, 6.porfira a) a-1, b-4, s-6, d-2, e-3 b) a-1, b-2, s-3, d-6, e-4 s) a-1, b-4, s-1, d-2, e-3 d) a-3, b-2, s-6, d-2, e-1 Rasmdagi qaysi o’simlikni dengiz karami (a) va dengiz salati (b) deb ataladi ? a) a-h, b-e b) a-e, b-h s) a-s, b-h d) a-e, b-a Qaysi suvo’tlaridan suvni tozalashda foydalaniladi a) ulotriks, xlorella b) spirogira, laminariya s) porfira, laminariya d) xlorella, xlamidamonada Qaysi ko’p hujayrali suvo’ti yashil (I), antotsian pigmentli (II), och yashil (III) va qo’ng’ir rangli (IV) bo’ladi ? a.laminariya, b.ulotriks, s.porfira, d.spirogira, e.xlorella, h.xlamidamonada a) I-b, II-s, III-d, IV-a b) I-e, II-a, III-b, IV-s s) I-b, II-s, III-e, IV-a d) I-h, II-b, III-e, IV-d Rasmda avtotrof oziqlanishga xizmat qiluvchi qism qaysi raqamda belgilangan ? a) 1
s) 3 d) bunday qism raqam bilan ko’rsatilmagan Ulotriksning qanday ko’payishida zigota (a), zoospora (b) hosil bo’ladi. Ulardan nechta ulotriks iplari hosil bo’ladi ? a) a-jinssiz, 1 ta ip, b-jinsiy, 4 ta ip b) a-jinsiy, 4 ta ip, b-jinssiz, 1 ta ip s) a-jinsiy, 1 ta ip, b-jinssiz, 4 ta ip d) a-jinssiz, 4 ta ip, b-jinsiy, 1 ta ip Ulotriksning jinsiy ko’payishida 512 ta gameta hosil bo’lgan bo’lsa, shu gametaning 25% dan zigota hosil bo’lgan zigotaning 50% dan ulotriks iplari hosil bo’ldi. Qancha ulotriks iplari hosil bo’lgan? a) 64 b) 128 s) 32 d) 16 Ulotriksning jinsiy ko’payishida 64 ta gameta hosil bo’lgan bo’lsa, shu gametaning 50% dan zigota hosil bo’lgan zigotaning 50% dan ulotriks iplari hosil bo’ldi. Qancha ulotriks iplari hosil bo’lgan? a) 32 b) 16 s) 8 d) 64 Ulotriksning jinsiy ko’payishida 32 ta gameta hosil bo’lgan bo’lsa, shu gametaning 50% dan zigota hosil bo’lgan zigotaning 25% dan ulotriks iplari hosil bo’ldi. Qancha ulotriks iplari hosil bo’lgan? a) 8 b) 16 s) 32 d) 64 Agar ulotriksning jinsiy ko’payishi natijasida 128 ulotriks ipi hosil bo’lgan bo’lsa, ulotriks ipini hosil qilgan zigotalar soni umumiy zigotaning 25% tashkil qilsa, shu zigotani hosil qilgan gameta umumiy gametalarning 50% tashkil qilsa, umumiy gametalar sonini aniqlang? a) 128 b) 256 s) 512 d) 64 Agar ulotriksning jinsiy ko’payishi natijasida 64 ta ulotriks ipi hosil bo’lgan bo’lsa, ulotriks ipini hosil qilgan zigotalar soni umumiy zigotaning 25% tashkil qilsa, shu zigotani hosil qilgan gameta umumiy gametalarning 50% tashkil qilsa, umumiy gametalar sonini aniqlang? a) 128 b) 256 s) 512 d) 64 Agar ulotriksning jinsiy ko’payishi natijasida 32 ta ulotriks ipi hosil bo’lgan bo’lsa, ulotriks ipini hosil qilgan zigotalar soni umumiy zigotaning 25% tashkil qilsa, shu zigotani hosil qilgan gameta umumiy gametalarning 50% tashkil qilsa, umumiy gametalar sonini aniqlang? a) 128 b) 256 s) 512 d) 64 Agar ulotriksning jinsiy ko’payishi natijasida 64 ta ulotriks ipi hosil bo’lgan bo’lsa, ulotriks ipini hosil qilgan zigotalar soni umumiy zigotaning 50% tashkil qilsa, shu zigotani hosil qilgan gameta umumiy gametalarning 25% tashkil qilsa, umumiy gametalar sonini aniqlang? a) 128 b) 256 s) 512 d) 64 Agar ulotriksning jinsiy ko’payishi natijasida 32 ta ulotriks ipi hosil bo’lgan bo’lsa, ulotriks ipini hosil qilgan zigotalar soni umumiy zigotaning 50% tashkil qilsa, shu zigotani hosil qilgan gameta umumiy gametalarning 25% tashkil qilsa, umumiy gametalar sonini aniqlang? a) 64 b) 256 s) 512 d) 128 Agar ulotriksning jinsiy ko’payishi natijasida 16 ta ulotriks ipi hosil bo’lgan bo’lsa, ulotriks ipini hosil qilgan zigotalar soni umumiy zigotaning 50% tashkil qilsa, shu zigotani hosil qilgan gameta umumiy gametalarning 25% tashkil qilsa, umumiy gametalar sonini aniqlang? a) 128 b) 256 s) 512 d) 64 Agar ulotriksning jinsiy ko’payishi natijasida 128 ta ulotriks ipi hosil bo’lgan bo’lsa, ulotriks ipini hosil qilgan zigotalar soni umumiy zigotaning 50% tashkil qilsa, shu zigotani hosil qilgan gameta umumiy gametalarning 25% tashkil qilsa, umumiy gametalar sonini aniqlang? a) 128 b) 256 s) 512 d) 64 Agar ulotriksning jinsiy ko’payishi natijasida 8 ta ulotriks ipi hosil bo’lgan bo’lsa, ulotriks ipini hosil qilgan zigotalar soni umumiy zigotaning 50% tashkil qilsa, shu zigotani hosil qilgan gameta umumiy gametalarning 25% tashkil qilsa, umumiy gametalar sonini aniqlang? a) 16 b) 256 s) 32 d) 64 Agar ulotriksning jinsiy ko’payishi natijasida 256 ta ulotriks ipi hosil bo’lgan bo’lsa, ulotriks ipini hosil qilgan zigotalar soni umumiy zigotaning 50% tashkil qilsa, shu zigotani hosil qilgan gameta umumiy gametalarning 50% tashkil qilsa, umumiy gametalar sonini aniqlang? a) 128 b) 256 s) 512 d) 64 Ulotriks zigotasiga xos xususiyatni aniqlang ? 1.geterogametalarning qo’shilishidan hosil bo’lgan 2.tinim davrini o’taydi, 3.zigota ikkita hujayraga bo’linadi, 4.izogametalar qo’shilishidan hosil bo’ladi, 5.zigota 4 ta hujayraga bo’linadi a) 1, 4 b) 2, 5 s) 3, 1 d) 2, 3 “Dengiz salati” ga xos xususiyat to’g’ri berilgan qatorni aniqlang ? 1.hujayrasida xlorofil pigmenti bor, 2.chuchuk suvlarda uchraydi, 3.antotsian pigmentga ega, 4.tanasi tasmasimon, 5.qo’ng’ir rangli pigmentlari bor, 6.tallomi bir qavat hujayradan iborat, 7.rizoidsiz, ko’p hujayrali, 8.yod moddasiga ega a) 3, 6, 7 b) 1, 2, 5 s) 7, 8, 4 d) 1, 3, 6 “Dengiz karami”ga xos xususiyat to’g’ri berilgan qatorni aniqlang ? 1.antotsian pigmentga ega, 2. tallomi bir qavat hujayradan iborat, 3. yod moddasiga ega, 4. tanasi tasmasimon, 5. rizoidsiz, ko’p hujayrali, 6. qo’ng’ir rangli pigmentlari bor a) 3, 4, 6 b) 1, 2, 5 s) 2, 4, 5 d) 1, 4, 6 Rasmda berilgan o’simlikning barg shakli bilan bir xil barg shakliga ega bo’lgan o’simlikka xos xususiyatni aniqlang ? a ) dastlabki mevasi yurakni quvvatlantiradi b) mag’zi aqliy faoliyatni yaxshilaydi s) barg uzunligi 5-7 sm d) bo’yi 20 metr Qurilishda ishlatiladigan yog’ochbop yopiq urug’li o’simlikni belgilang. a) terak b) qarag’ay s) archa d) a va b Quyidagi organizmlardan asab kasalliklarini davolashda (a), shamollashda (b), asabni tinchlantirishda (s) ishlatiladiganlarini belgilang ? a) a-asalari, b-qoraqurt, s-qarag’ay b) a-qarag’ay, b-qoraqurt, s-ilon zahri s) a-asalari, b-qarag’ay, s-qoraqurt d) a-ilon zahri, b-qoraqurt, s-asalari Qaysi o’simlik(lar) zax yerlarda, zax bosgan devorlarda yashil chim hosil qiladi ? a) qirqquloq b) qirqbo’g’im s) yo’sin d) barchasi Rasmdagi qaysi o’simlik sorus hosil qiladi ? a) B b) A s) S d) barchasi sorus hosil qiladi Quyidagi o’simliklardan qaysi biri zargarlikda ahamiyatga ega ? a) o’rik b) qarag’ay s) terak d) olma Rasmda berilgan o’simlikka xos xususiyatni toping ? a) asabni tinchlantirishda ishlatiladi b) juda sekin o’sadi s) bo’yi terakni bo’yi bilan teng d) a va s Quyidagi o’simliklardan qaysi biri o’zini himoyalash uchun smola ajratadi ? a) terak b) olma s) qarag’ay d) o’rik Ushbu ta’rif qaysi o’simlikka xos ? Ingichka poyasida barglari ketma-ket o’rnashgan bo’lib, ildizi bo’lmaydi. Tuproqqa rizoidlari bilan birikadi. Sporalari yordamida ko’payadi. Sporalari qo’ng’ir rangli ko’sakchalarda yetiladi. a) archa b) qirqbo’g’im s) yo’sin d) qirqquloq Qaysi o’simlikni bargi va novdalari poyada xalqasimon joylashgan ? a) qirqquloq b) qirqbo’g’im s) terak d) yo’sin Toshko’mir qatlamlarini hosil qilgan o’simliklarning bo’yi necha metr bo’lgan ? a) 10 metr b) 15 metr s) 25 metr d) 12 metr Rasmdagi qaysi o’simliklardan gijjaga qarshi kurashishda foydalaniladi ? a) S b) A s) B d) A va S Qaysi o’simlikda bahorgi va yozgi poyalar mavjud a) yo’sinda b) qirqquloq s) qirqbo’g’im d) terak Ildipoyali ko’p yillik o’simlik(lar)ni belgilang ? a) archa b) qirqbo’g’im s) qirqquloq d) b va s Qirqquloqlarga xos xususiyatlarni aniqlang ? 1.bahorgi poyasi qo’ng’ir rangli, 2.patsimon poyasida barglari juda ko’p, 3.yozgi poyasi yashil rangli, 4.zax devorlarda chim hosil qiladi, 5.sorusda sporasi yetiladi, 6.mevasi ochiq holda a) 2, 4 b) 1, 5 s) 3, 6 d) 2, 5 Qirqbo’g’imlarga xos xususiyatlarni ajrating ? 1.tanasi juda ko’p bo’g’imlarga bo’lingan, 2.bahorgi poyasi yashil rangli, 3.sporalari sorusda yetiladi, 4.avvalgi vakillari 20-25 metrga yetgan, 5.siydik haydash xususiyati bor a) 3, 4 b) 2, 3 s) 2, 5 d) 1, 5 Qirqquloqlarda qaysi faslda sorus hosil bo’ladi ? a) bahor oxirida b) kuz s) erta bahorda d) yoz oylarida Qirqbo’g’imning yozgi poyasi haqida keltirilgan to’g’ri fikrlarni aniqlang ? 1.yozda hosil bo’ladi, 2.qo’ng’ir rangli, 3.yashil rangli, 4.bahorda hosil bo’ladi, 5.mevali poya, 6.fotosintez qiladi, 7.boshoq hosil qiladi a) 2, 5 b) 1, 3, 6 s) 4, 6, 7 d) 1, 5, 7 Daraxtsimon qirqquloqlar uchun qulay sharoit to’g’ri berilgan qatorni aniqlang ? a) issiq va quruq b) sovuq, nam s) iliq, namlik o’rtacha d) nam va issiq Qirqbo’g’imlarning boshoqlari poyaning qaysi qismida hosil bo’ladi ? a) mevali poya uchida b) mevasiz poya uchida s) poyadagi bargning qo’ltig’ida d) poyaning pastki qismida Qirqbo’g’imdagi mevali (a) va mevasiz (b) poya haqidagi to’g’ri fikrni toping ? 1. erta bahorda hosil qiladi, 2.yashil rangli, 3.yozda hosil bo’ladi, 4.qo’ng’ir rangli, 5.boshoq hosil qiladi, 6.fotosintez qiladi, 7.siydik haydovchi dori sifatida ishlatiladi, 8. gijjaga qarshi samarali vosita, 9.spora yetiladi a) a-2, 3, 5, 7; b-1, 4, 5, 9 b) a-1, 4, 5, 9; b-2, 3, 6, 7 s) a-2, 3, 6, 7; b-1, 4, 7, 9 d) a-1, 4, 8, 9; b-2, 6, 7 Sporalari qo’ng’ir rangli bo’rtmada (I), qo’ng’ir rangli ko’sakchada (II), qo’ng’ir rangli boshoqda (III) hosil bo’ladigan o’simliklarga xos xususiyatlar qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgan ? a) I-gijjaga qarshi vosita tayyorlanadi, II-siydik haydovchi dori olinadi, III-chim hosil qiladi b) I-qadimda daraxtsimon vakillari yashagan, II-poyasi ingichka, III-bahorgi poyasi shoxlanmaydi s) I-issiq va nam havo ular uchun qulay sharoit, II-bargi poyada kema-ket joylashgan, III-yozda mevali poya rivojlanadi Rasmda qaysi o’simliklar faoliyati natijasi aks etgan ? a) yopiq urug’lilar b) ochiq urug’lilar s) sporalilar d) bu o’simliklar faoliayti natijasi emas Ochiq urug’li o’simliklar vakillari noto’g’ri berilgan qatorni aniqlang ? 1.o’rik, 2.sarv, 3.qarag’ay, 4.terak, 5.yo’sin, 6.qirqquloq, 7.qoraqarag’ay a) 1, 3, 6 b) 2, 5, 4 s) 4, 5, 6 d) 2, 3, 7 Urug’lanish jarayoni suvda bo’lmaydigan o’simliklarni belgilang ? a) yo’sin, qirqbo’g’im b) qirqquloq, archa s) qarag’ay, sarv d) o’rik, yo’sin Fitonsid ajratadigan yopiq urug’li (a) va ochiq urug’li (b) o’simliklarni belgilang ? a) a-sarv, b-archa b) a-archa, terak s) a-terak, b-qarag’ay d) a-terak, b-yong’oq Nima uchun shifoxonalar va dam olish maskanlariga ochiq urug’li o’simliklar ekiladi ? a) havoga kislorod ajratganligi uchun b) atrofga chiroy baxsh etadi s) tuproqni unumdorligini oshiradi d) havoga fitonsid ajratganligi uchun Nafas yo’li kasalliklarini davolashda (a), gijjalarga qarshi dori sifatida (b), asab kasalliklarida (s), asabni tinchlantirishda (d), davolashda ishlatiladigan passiv harakatga ega organizmlarni aniqlang ? a) a-qarag’ay; b-qirqbo’g’im; d-qarag’ay b) a-archa; b-qirqbo’g’im; s-qorqurt; d-sarv s) a-sharq sauri; b-qirqquloq; d-qarag’ay d) a-tuya archasi; b-yo’sin; s-archa; d-sarv Bo’yi 20 (a), 45 (b) va 40 (s) metrgacha yetadigan o’simliklarga xos xususiyat qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgan ? 1.ninabargli, 2.avval gullaydi, keyin barg yoziladi, 3.tog’ni yemirilishdan asraydi, 4.bargining uzunligi 5-7 sm, 5.bargi oddiy tuxumsimon, 6.ko’pincha yo’l chetlariga ekiladi, 7.undan yasalgan qutilar mustahkam bo’ladi a) a-1, 3; b-2, 5, 6; s-4, 7 b) a-3, 6; b-4, 7; s-2, 5 s) a-2, 3; b-5, 6, 7 s-1, 4 d) a-3; b-2, 5, 6; s-7 Ushbu ta’rif qaysi o’simlikka xos ? Avval gullab, keyin barg yozadi. May oyida ularning urug’chili tuplarida momiqqa o’xshash uchma meva hosil bo’ladi. U yog’ochbop o’simlik, asosan, uy-joy qurilishida va boshqa sohalarda ishlatiladi. a) qarag’ay b) terak s) o’rik d) a va b to’g’ri Ushbu ta’rif qaysi o’simlikka tegishli ? Dastlab gul kurtaklari, keyin barg kurtaklarini yozadi. Bargi oddiy, tuxumsimon shaklda. Mag’zi B guruh vitaminlariga boy, aqliy faoliyatni yaxshilaydi. a) yong’oq b) olma s) o’rik d) a va s Qarag’ayning qanotchali mevasi qanday sharoitda shamolda tarqaladi ? a) havo iliq bo’lsa b) sovuq sharoitda s) havo quruq bo’lganida d) issiq va nam havoda Ushbu ta’rif qaysi o’simlikka tegishli ? Yorug’sevar daraxt, barglari ninasimon, uzunligi 5–7 sm. Qubbamevasi qattiq, yog’ochsimon. Namlik yuqori bo’lganda qubbameva tangachalari yopilib, urug’ni himoya qiladi. Poyasida smola bo’lganligi sababli undan yasalgan qutilar mustahkam va pishiq bo’ladi. a) sarv b) terak s) qarag’ay d) a va s Qaysi o’simiklarning ildizi bo’lmaydi ? a) yo’sin b) suv qaroqchisi s) a va b d) qirqbo’g’im Ochiq urug’li o’simliklarda changchi qubbada (a) va urug’chi qubbada (b) nima yetiladi ? a) a-chang donasi; b-anteridiy b) a-tuxum hujayra; b-anteridiy s) a-chang donasi; b-tuxum hujayra d) a-tuxum hujayra; b-chang donasi Hasharotlarni o’zgarmasdan saqlanishiga sabab bo’luvchi suyuqlik ajratuvchi o’simlik bo’limiga xos xususiyat to’g’ri berilgan qatorni aniqlang ? a) nafas yo’li kasalliklarini davolashda ishlatiladi b) vakillaridan ayrimlari yurakni quvvatlantiradi s) nam devorlarda chim hosil qiladi d) ularning bahorgi va yozgi poyalari mavjud Ushbu ta’rif qaysi o’simlikka xos ? Juda sekin o’sadi, ming yil yashaydi. Kam suv bug’latish uchun tashqi tomondan mum bilan qoplangan. a) qarag’ay b) terak s) o’rik d) archa Toshko’mir qatlamlarini hosil qilgan o’simliklarga xos ma’lumotlar to’g’ri berilgan qatorni aniqlang a) siydik haydovchi damlama tayyorlanadi b) yozda barg ostida qo’ng’ir bo’rtma hosil bo’ladi s) urug’lanishida suv ishtiroki shart emas d) dovuchchasi vitaminga boy, iste’mol qilinadi Qaysi o’simliklar oddiy tuxumsimon bargli (a), ninabargli (b) va tangacha bargli (s) bo’ladi ? a) a-archa; b-o’rik; s-sarv b) a-qarag’ay; b-qoraqarag’ay; s-archa s) a-terak; b-o’rik; s-archa d) a-o’rik, terak; b-qarag’ay; s-archa Ushbu ta’rif qaysi o’simlikka xos ? Uzunligi 30-45 m, bargi oddiy tuxumsimon, poyasi tik va tez o’suvchi daraxt. Chang va shovqinni yaxshi yutadi. Ko’pincha yo’l chetlariga ekiladi. a) o’rik b) archa s) terak d) qarag’ay Hozirgi kunda keng tarqalgan o’simliklar bo’limi vakillariga xos ma’lumotlarni aniqlang ? a) qonni suyultirishda kata ahamiyatga ega b) revmatizmni davolashda ishlatiladi s) juda sekin o’sadi, urug’lari yordamida ko’payadi d) ayrimlaridan gijjaga qarshi kurashda foydalaniladi Urug’li o’simliklar nima uchun suv kam sharoitda ham yashay oladi ? a) suvni kam iste’mol qiladi b) suvni bug’latmay saqlaydi s) ular suvni uzoq saqlay olganligi uchun d) urug’lanishiga suv kerak emas Zargarlikda ishlatiladigan toshni hosil bo’lish ketma-ketligi to’g’ri berilgan qatorni aniqlang ? 1.o’zini himoyalash uchun smola ajratadi, 2.Ochiq urug’li o’simliklar poyasi shikastlanadi, 3.suyuqlik ichiga tushib qolgan hasharot o’zgarmasdan saqlanadi, 4.kahrabo toshiga aylanadi 5.smola yillar davomida qotadi a) 2, 1, 3, 4, 5 b) 3, 1, 2, 4, 5 s) 5, 1, 2, 3, 4 d) 2, 1, 3, 5, 4 Gapdagi tushirib qoldirilgan mos so’zlarni qo’ying. Namlik yuqori bo’lganida qubbameva tangachalari …… , havo quruq bo’lganida ….. . a) yopiladi, ochiladi d) yaxshi o’sadi, sekin o’sadi s) ochiladi, yopiladi d) yopiladi, juda tez o’sadi Qarag’aydan tayyorlangan qutilar nima uchun mustahkam bo’ladi ? a) yog’ochligi qattiqligi uchun b) smola ajratgani uchun s) suvni kam ichganligiga d) po’stlog’i qalinligi uchun Qog’oz tayyorlashda ishlatiladigan o’simlikka xos xususiyat to’g’ri berilgan qatorni aniqlang ? a) urug’i meva ichida yetiladi b) sorusda sporalar yetiladi s) qo’ng’ir poyasida boshoq hosil bo’ladi d) barglari efir moylarini ajratadi Manzarali o’simliklarni belgilang ? a) virgin archasi, qirqquloq b) tuya archasi, yo’sin s) sharq sauri, o’rik d) terak, qirqbo’g’im Qirqquloq va ochiq urug’li o’simliklar bo’limi vakillariga tegishli umumiy xususiyatlarni aniqlang ? 1.avtotrof oziqlanish, 2.daraxtlarining bo’yi 20 metr, 3.manzarali o’simlik, 4.zargarlikda ishlatiladi, 5.insonga zararli organizmlarga qarshi foydali, 6.ildizi tog’lardagi tuproqlarni mustahkamlaydi a) 2, 4, 5 b) 1, 2, 3, 5 s) 1, 3,5, 6 d) 1, 2, 3, 4 Archa suvni tejash uchun qanday moslanishga ega a) bargi juda kichrayib ketgan b) bargi mum bilan qoplangan s) barglar soni kamaygan d) doimo nam sharoitda yashagani uchun suv bug’lanmaydi Archa (a) va qarag’ayga tegishli ma’lumotlarni juftlang ? 1.nisbatan tez o’sadi, 2.bo’yi 30-40 metr, 3.bargi tangacha shaklda, 4.juda sekin o’sadi, 5.bo’yi 20 metr, 6.qog’oz tayyorlanadi, 7.tabiiy holda tog’larda o’rmon hosil qiladi, 8.ninabargli, 9.to’glardagi tuproqni yemirilishdan saqlaydi, 10.revmatizimni davolashda ishlatiladi, 11.mevasi qanotchali, 12.bargi mumbilan qoplangan, 13.1000 yil yashaydi, 14.bargi 5-7sm uzunlikda, 15.yog’och poyasidan qurilishda foydalaniladi a) a-2,3,4,7,9,11, 12; b-1,5,6,8,10,13,14,15 b) a-3,4,5,7,9,12,13; b-1,2,6,8,10,11,14,15 s) a-3,4,6,7,10,12,13; b-1,2,5,8,9,11,14,15 d) a-1,2,6,8,10,13,14,15; b-3,4,5,7,9,12,13 Smolaning vazifasi nimadan iborat ? a) hashoratlarni jalb qilish b) daraxtni himoya qilish s) o’tga mustahkamlik berish d) b va s to’g’ri Rasmdagi gullagan daraxtga xos sususiyatni aniqlang ? a ) dovuchchasini iste’mol qilinmaydi b) bargi murakkab tuxumsimon s) urug’i B guruh vitaminlariga boy d) barchasi to’g’ri Terak gulining qaysi qismi allergiya chaqirish xususiyatiga ega ? a) urug’chili tupidagi uchma mevasi b) changchisi s) barcha tupidagi gullari d) changchili tupidagi uchma mevasi Qarag’ay va terak uchun umumiy xususiyatlarni belgilang ? a) qubba meva hosil qiladi, fitonsid ajratadi, hayotiy shakli daraxt, qurilishda ishlatiladi b) shifoxonalarga ekiladi, antibiotiklarni nobud qiluvchi modda chiqaradi, uchma meva hosil qiladi s) yuksak urug’li o’simlik, mevasi shamolda uchadi, fitonsid hosil qiladi d) mevasi qanotchasi yordamida shamolda uchadi, hayotiy shakli daraxt, yo’l chetlariga ekiladi O’rik va terakning umumiy xususiyatini belgilang a) bargi murakkab, daraxt, mevasi iste’mol qilinadi b) bargi tuxumsimon, avval barg yozadi s) mevasi yurakni quvvatlantiradi, aqlni yaxshilaydi d) bargi oddiy tuxumsimon, avval gullaydi O’rik va terakning mevasiga xos umumiylikni aniqlang ? a) dastlabki mevasi dovuchcha deyiladi b) yurakni quvvatlantiradi s) uchma meva d) umumiylik keltirilmagan Terak (a) va o’rikka xos ma’lumotlarni aniqlang ? a) a-ikki xil meva hosil qiladi; b-bargi oddiy b) a-mevasi may oyida hosil bo’ladi; b-pishgan mevasi qonni suyultiradi s) a-qurilishda ishlatiladi; b-dastlabki mevasi yurakni quvvatlantiradi d) a-mevasi shamolda uchadi; b-dastlab barg chiqaradi Terak nima uchun yo’l chetlariga ekiladi ? a) atrofga chiroy baxsh etadi b) chang va shovqinni yutadi s) chang va bakteriyani yutadi d) yo’l chetida yaxshi o’sadi Nima uchun yopiq urug’li o’simliklar keng tarqalmoqda ? a) urug’i meva ichidaligi uchun b) urug’lari shamolda uzoqqa tarqala oladi s) kam suv ichadi d) issiq va sovuqqa chidamli Olma o’simligining hayot sikli bilan tanishish uchun kerakli jihozlar to’g’ri berilgan qatorni aniqlang ? a) yopiq urug’li o’simliklarning hayot sikli aks etgan rasm va o’quv filmlari, tuvak, tuproq aralashmasi, b) o’quv filmlar, chizg’ich, tuvak, yod eritmasi s) tuvak, chizg’ich, o’simlik hayoti aks etgan rasmlar, spirt eritmasi d) tuproq aralashmasi, chizg’ich, tuvak, o’g’itlar, yopiq urug’li o’simliklarning hayot sikli aks etgan rasm va o’quv filmlari Qaysi raqamda o’simlikning o’sishi aks etgan ? a) 7 b) 1 s) 6 d) barchasida Qaysi rasmlarda o’simlikning ham generativ ham vegitativ organlari aks etgan ? a) 1, 3, 7 b) 2, 3, 4 s) 4, 7, 8 d) 1, 7, 8 Rasmdagi holatlarni biologiyaning qaysi sohalari o’rganadi ? a ) anatomiya, fiziologiya, botanika b) ekologiya, fiziologiya, mikologiya s) sitologiya, zoologiya, morfologiya d) anatomiya, ekologiya, sistematika A va B harflarini o’rniga so’zlarni moslab qo’ying Olma o’simligining yashil barglar hujayrasida.....(A) bor. Quyosh nuri ta’sirida yashil bargda .......(B) jarayoni sodir bo’ladi a) A-tukchalar; B-o’sish b) A-tomirlar; B-nafas olish s) A-xlorofill; B-fotosintez d) A-xromatofor; B-nafas olish Olma daraxti qaysi paytda gullaydi ? a) erta bahorda b) yoz boshlarida s) bahorning oxirida d) yoz o’rtalarida Nima uchun olmaning dastlabki mevasi yashil rangda bo’ladi ? a) chunki xali pishmaganligi uchun b) hujayrasida xlorofill pigmenti bor s) tarkibida xromoplast mavjud d) chunki bargi ham yashilligi uchun Olmaning mevasi qaysi fasl(lar)da pishadi ? a) bahorda b) bahor oxirida s) yozda d) a va s Tushurib qoldirilgan so’zni tgoping ? Ayrim olma navlarida mevaning yashil rangi o’zgarib,…. … hisobiga sarg’ish, qizil rangga kiradi. a) leykoplast b) xlorofill s) xromoplast d) barchasi Tishlar mustahkam bo’lishi uchun har kuni qanday ishlar amalga oshirish kerak ? a) og’izni chayish kerak b) bittadan olma iste’mol qilish lozim s) 4 tadan o’rik yeyish kerak d) barchasi to’g’ri Hazm qilishga yordam beruvchi mevalarni belgilang a) o’rik b) yong’oq s) olma d) barchasi to’g’ri Olmani urug’i ekilganida nima unib chiqadi ? a) yosh nihol b) yangi ko’chat s) a va d d) novda Tuvakka o’simlik ekkanda nimaga e’tibor berish kerak ? a) qanday va qancha urug’ ekilganini va ekish muddatini daftarga yozish kerak b) tuproq suvga bo’kib qolmasligi kerak s) tuproq qurib qolmasligi lozim, tuvakni issiq joyga qo’yish kerak d) barchasi to’g’ri Quyidagi jihozlar qaysi amaliy mashg’ulot uchun zarur ? Ildiz otgan xona o’simligi, bo’sh tuvak, keramzit (maxsus g’ovak toshchalar) yoki po’kak bo’laklari, tuproq aralashmasi. a) olma o’simligining hayot siklini o’rganish uchun b) xona o’simliklarini ekish va ko’chirib o’tkazish s) achitqi zamburug’dan non tayyorlash d) sutdan qatiq tayyorlash O’simlikni kamroq suv bug’latishi uchun qanday ishlar amalga oshiriladi ? a) suv kam quyish kerak b) qorong’i joyda o’stirish kerak s) bargini yarmini kesib tashlash kerak d) 3 ta barg qoldiriladi xolos O’simlikni yaxshi ildiz otishi uchun qanday parvarishlanadi ? a) issiq va joyga qo’yiladi b) suvga solinadi s) quyosh nuri tik tushmaydigan joyga qo’yiladi d) barchasi to’g’ri O’simlikni tuvakka o’tkazganda qancha tuproq solinadi ? a) tuvakni yarmigacha b) tuvak og’zidan 1-2 sm pastroq qilib solinadi s) tuvakni yuqoridan 5-7 sm qilib solinadi d) tuvakni yarmidan biroz yuqoriroqqacha solinadi Tuvakka o’tkazilgan o’simlik qaysi holatda qurib qoladi ? a) tagiga keramzit ko’p solinganida b) poyaning ko’p qismi tuproq ostida qolsa s) ildizning hamma qismi ko’milib ketsa d) b va s Tuvakdagi gul uchun tuvak kichik bo’lib qolganini qanday bilish mumkin ? a) buni bilib bo’lmaydi b) yuqori bargi sarg’ayadi s) o’sishi sekinlashadi d) b va s Tuvakka keramzit solishdan maqsad nima ? a) o’simlikka kislorod kelishini yaxshilaydi b) o’simlikni suvga ehtiyojini qondiradi s) tuproqda suv to’planmasligi uchun d) barchasi to’g’ri Yangi ekilgan yoki o’tkazilgan o’simlikni necha kun salqin joyda saqlanadi ? a) 1 kun b) 2 kun s) 3-4 kun d) 5-6 kun Xona o’simligini ekish (a), kattaroq tuvakka o’simlikni ko’chirib o’tkazish (b) nechta bosqichdan iborat ? a) a-11; b-6; b) a-12; b-7 s) a-7; b-12 d) a-5; b-12 O’zbekistonda 4500 da ortiq qanday o’simliklar bor ? a) dorivor b ) yuksak s) suvo’tlar d) tuban Qirqquloq va yalpiz haqidagi yoz oylarida bo’ladigan hodisani to’g’ri berilgan fikrlarni aniqlang a) yalpiz va qirqquloq barglaridan ozuqa tayyorlanadi b) sorus hosil bo’ladi va ichimlik tayyorlanadi s) damlama va ovqat tayyorlanadi d) yozgi poya va barglar hosil bo’ladi Yalpizga xos xususiyatlarni aniqlang ? a) hushbo’y hidli, bir yillik o’simlik b) efir moylariga ega, balg’amni ko’chiradi s) tish og’rig’ida tavsiya etiladi, immunitetni oshiradi d) dasht vodiylarda o’sadi Yalpiz qaysi kasallikni oldini olishda (a) va davolashda (b) ishlatiladi ? a) a-jigar kasalligini; b-milkni davolashda b) a-nafas yo’li kasalligini; b-jigar s) a-milk kasalligini; b-nafas yo’li kasalligini d) a-vitamin kamayishi; b-qon bosimini Namatak tarkibidagi qaysi vitamin qonni suyultiradi ? a) A b) B s) C d) D Ushbu rasmdagi o’simlikka xos xususiyatni aniqlang a) arterial bosimni tushiradi b) bargi suyuq ovqatga solib iste’mol qilinadi s) kuydirib hidlansa, bosh og’rig’i qoladi d) nafas qisishida davo Ushbu ta’rif qaysi o’simlikka tegishli ? Atirgulning yovvoyi turi bo’lib, asosan, uning mevasidan ko’proq foydalaniladi. Odamning quvvati kamayganida, erta bahorda organizmda vitaminlar yetishmaganda uni qaynatmasi tavsiya etiladi a) isiriq b) shirinmiya s) na’matak d) aloe Rasmdagi o’simlikka xos xususiyatlarni toping ? a ) 30–60 sm keladigan bir yillik o’simlik b) mevasi odamning immunitetini oshiradi. s) katarkatani tuzalishida yordam beradi d) barchasi Isiriq, yalpiz va qarag’ayga xos umumiy xususiyatni aniqlang ? 1.avtotrof oziqlanadi, 2.ochiq urug’li, 3.yuksak o’simlik, 4.asabni tinchlantiradi, 5.gijjaga qarshi, 6.kataraktani davolanadi, 7.magnoliya toifa a) 1, 3, 4 b) 3, 4, 6 s) 1, 5, 6 d) 1, 4, 7 Ushbu xususiyat qaysi o’simlikka tegishli ? Bu o’simlik balg’amni ko’chiradi, nafas yo’li kasalliklarining oldini olishda, jigar xastaliklarini davolashda keng qo’llaniladi. Uning yer ustki qismidan tayyorlangan qaynatmasi tish og’rig’i, milk yallig’lanishini davolash uchun tavsiya etiladi. a) aloe b) isiriq s) shirinmiya d) yalpiz Nafas yo’li kasalliklarini oldini olishda va nafas qisishida qaysi o’simliklar ishlatiladi ? a) na’matak, yalpiz b) yalpiz, isiriq s) shirinmiya, aloe d) na’matak, isiriq Qaysi o’simlik(lar)ni vegetativ organidan (a), generativ va vegitativ organidan (b) ajaraladigan moddalar asabni tinchlantiradi ? a) a-qarag’ay, yalpiz; b-isiriq b) a-isiriq, yalpiz; b-qarag’ay s) a-isiriq; b-qarag’ay d) a-qirqquloq; b-qirqbo’g’im Na’matak qaynatmasi insonga qaysi paytda tavsiya etiladi ? a) yoz oyida b) o’rik mevasi pishganida s) yo’sinlar yo’l chetlarida yashil chim hosil qilganida d) qirqbo’g’imning yashil poyasi rivojlanganida Erta bahorda gullaydigan o’simlikka xos belgilar keltirilgan qatorni aniqlang ? a) mevasi hazm qilishga yordam beradi b) dastlabki mevasi aqliy faoliyatni yaxshilaydi s) bir yillik o’simlik d) barchasi to’g’ri Qaysi vitamin qonni suyultirish xususiyatiga ega ? a) B b) C s) D d) K Isiriqning dorivorlik xususiyati qachon eng yuqori bo’ladi ? a) barg chiqarganida b) meva berganida s) quritilganida d) barchasida bir xil Rasmdagi o’smlikni insonga foydali jihatini ko’rsating ? a ) bosh og’rig’ini pasaytiradi b) immunitetni oshiradi s) shamollashga qarshi ishlatiladi d) allergiyani yo’qotadi Rasmdagi o’simlik bilan bir xil ta’sirga ega o’simlik haqidagi to’g’ri fikrni aniqlang ? a ) jigar xastaligini davolashda qo’llaniladi b) terkibida mentol va efir moylari bor s) asabni tinchlantiradi d) barchasi d Dorivor o’simliklar orasida ildizpoyali ko’p yillik, balg’am ko’chiruvchi o’simliklarni aniqlang ? a) na’matak, aloe b) shirinmiya, yalpiz s) isiriq, mingdevona d) aloe, shirinmiya Shamollash kasalliklarini davolashda ishlatiladi gan, geterotrof oziqlanadigan organism(lar)ni belgilang ? a) shirinmiya b) aloe s) asalari zahri d) barchasi Ayniqsa yosh bolalar shamollaganda qaysi dorivor o’simlik(lar) bilan davolash tavsiya etiladi a) aloe b) qizilmiya s) na’matak d) isiriq Qaysi o’simlik davolashdan 10 kun avval uzib olib, keyin ishlatiladi ? a) na’matak b) qizilmiya s) aloe d) isiriq Ushbu ta’rif qaysi o’simlikka xos ? Ildizpoyali ko’p yillik o’t. Xalq tabobatida ildizpoyasidan tayyorlangan qaynatma quruq yo’tal, tomoq og’rig’iga davo sifatida ishlatiladi. a) aloe b) qizilmiya s) shirinmiya d) b va s Rasmdagi o’simlikka xos to’g’ri ta’rifni aniqlang a) Uning bargini qirg’ichda qirib, asal bilan qo’shib iste’mol qilinsa, shamollash, oshqozon-ichak kasalliklarini davolashda foyda beradi. b) Dorixonalarda uni sirop ko’rinishida sotuvga chiqariladi. Ayniqsa, yosh bolalar shamollaganda ko’proq tavsiya etiladi. s) Uning poya va urug’idan asabni tinchlantiruv chi vosita sifatida foydalanish mumkin. Quritilgan tanasni kuydirib, biroz hidlansa bosh og’rig’i yo’qoladi d) Tarkibidagi C vitamini qonni suyultiradi, arterial bosimni tushiradi, organizmdan mikroblarni chiqarib yuborishga yordam beradi. Ushbu ta’rif qaysi o’simlikkar xos ? Uning dorivor preparatlari uxlatuvchi ta’sirga ham ega. Uning tutuni esa uy-joylarni dezinfeksiya qilish bilan birga, xona havosini tozalaydi, kasalliklarni keng tarqalishining oldini oladi. a) qizilmiya b) aloe s) isiriq d) yalpiz Shamollash kasalliklariga davo bo’ladigan avtotrof oziqlanadigan organizm(lar)ni belgilang ? a) aloe b) yalpiz s) ilon zahri d) barchasi to’g’ri Barg va poyasi hushbo’y hidga ega bo’lgan o’simlikni belgilang ? a) 1 b) 2 s) 3 d) 4 Ko’pincha zaxarli o’simliklarning guli va hidi qanday bo’ladi ? a) guli chiroyli, lekin badbo’y hidli bo’ladi b) guli hunuk va badbo’y bo’ladi s) guli chiroyli, hidi yoqimli bo’ladi d) guli hunukroq, lekin hidi yoqimli bo’ladi Ayrim hollarda odamni birdan kulib, birdan yig’lashiga sabab bo’ladigan o’simlikka xos xususiyat to’g’ri berilgan javobni aniqlang ? a) Tashlandiq yerlarda, yo’l yoqalarida o’sadi, guli oq rangda, yirik voronkasimon b) Urug’i tarkibida zahardan tashqari, 40–50% moy mavjud s) yirik guli oqish sariq rangda, bargi oddiy, mevasi tikanli d) uzunligi 10–45 sm keladigan o’t o’simlik Palmaga o’xshab tez o’suvchi manzarali o’simlik sifatida o’stiriladigan o’simlikni aniqlang ? a) xurmo b) makkajo’xori s) terak d) kanakunjut Qaysi o’simlikning moyi soch va kipriklarni mustahkam bo’lishini ta’minlaydi ? a) yalpiz b) kanakunjut s) aloe d) isiriq Bo’yi 2–3 metr keladigan bir yillik o’t. Bargi yirik panjasimon. Ushbu ta’rif qaysi o’simlikka tegishli. a) 7 b) 9 s) 6 d) 8 Ushbu ta’rif qaysi o’simlikka xos ? Bo’yi 1 metr keladigan o’t. Tashlandiq yerlarda, yo’l yoqalarida o’sadi. Bargi oddiy, guli oq rangda, yirik voronka- simon shaklda, mevasi tikanli ko’sak shaklda. a) bangidevona b) mingdevona s) kanakunjut d) zaharli ayiqtovon Qaysi o’simlik tarkibida moy va zahar teng miqdorda bo’ladi ? a) yalpiz b) bangidevona s) na’matak d) kanakunjut Qaysi o’simlikdan zaxarlanganda og’iz qurishi kuzatilmaydi ? a) bangidevona b) mingdevona s) kanakunjut d) barchasi Qaysi o’simlikning bargi zaharli ? a) bangidevona b) mingdevona s) zaharli ayiqtovon d) kanakunjut Qaysi o’simlikning barcha qismi zaharli hisoblanmaydi ? a) yalpiz b) bangidevona s) mingdevona d) a va s Ushbu ta’rifga ega o’simlikdan zaharlanish belgilarini aniqlang ? Uzunligi 10–45 sm keladigan o’t o’simlik. Gullari yumaloq sariq rangda, bargi zaharli. a) Bunda og’iz qurishi, ko’z qorachig’ining kengayishi, ovoz bo’g’ilishi, yuzning qizarishi va yurak ishining susayishi kuzatiladi. Birozdan so’ng harorat ko’tariladi, titroq, hushdan ketish holatlari vujudga keladi. b) og’iz qurishi, yurak urishining tezlashishi, qo’l va oyoq harakatining qiyinlashishi, mo’ljal olish qobiliyatining susayishi kuzatiladi s) Bu o’simlikdan zaharlangan odamda ich ketishi, ko’ngil aynishi, darmonsizlik sodir bo’ladi d) undan ajralgan suyuqlik ko’zning yoshlanishi ga, og’iz va tomoqning qurishiga sababchi bo’ladi. Qaysi o’simlikni zahri tufayli odamning ko’rish qobiliyati vaqtincha pasayadi ? a) bangidevona b) mingdevona s) zaharli ayiqtovon d) kanakunjut Qaysi o’simlik(lar)ning barcha qismi zaharli ? a) mingdevona b) kanakunjut s) zaharli ayiqtovon d) a va b Ushbu xususiyatga ega o’simlik qancha uzunlikda bo’ladi ? Urug’i mayda, qoramtir rangda bo’ladi. O’simlikning barcha qismlari zaharli, ayniqsa, urug’i organizmga tushsa, asab tizimiga salbiy ta’sir ko’rsatadi. a) 2-3 metr b) 1 metr s) 0,1-0,45 metr d) 4 metr Qirqquloq sorus hosil qilgan paytda bangidevonada qanday jarayon sodir bo’ladi ? a) yerdan unib chiqadi b) o’tkir hid tarqatadi s) barg yozadi d) bular bog’liq emas Qaysi o’simlikdan zaharlanganda yurak ishi susayadi (a), yurak urishi tezlashadi (b). a) a-bangidevona; b-mingdevona b) a- zaharli ayiqtovon; b- kanakunjut s) a-mingdevona; b-bangidevona d) a-mingdevona; b-isiriq Qaysi o’simlik(lar)dan zaharlanganda ich ketish, ko’ngil aynish holatlari kuzatiladi ? a) kanakunjut, zaharli ayiqtovon b) mingdevona, zaharli ayiqtovon s) bangidevona, na’matak d) kanakunjut, mingdevona Qaysi zaharli o’simlik(lar)ning bargi (a), guli(b) yirik bo’ladi ? a) a-mingdevona, kanakunjut; b-bangidevona b) a-yalpiz; b-mingdevona s) a-aloe, yalpiz; b-shirinmiya d) a-kanakunjut; b-mingdevona, bangidevona Quyidagi o’simliklarning qaysi organlari dorivor hisblanadi ? 1.yalpiz, 2.na’matak, 3.isiriq, 4.qizilmiya, 5.aloe a-bargi, b-poyasi, s-urug’i, d-ildizpoyasi, e-mevasi a) 1-a,d; 2-e; 3-a,b,s,e; 4-d; 5-a b) 1-b; 2-b; 3-a,d; 4-e; 5-a,b s) 1-a,b; 2-e; 3-a,b,s,e; 4-d; 5-a d) 1-d; 2-b,e; 3-a,b; 4-a,d; 5-b Bo’yining o’rtacha uzunligi 30 sm (a) va 30 metr bo’lgan (b) o’simliklar insonga qanday foyda beradi ? a) a-b-poyasidan qurilishda foydalaniladi b) a-bargidan asabni tinchlantirishda, b-poyasidan qurilishda foydalaniladi s) a-ildizpoyasidan yo’talga qarshi dori olinadi, b-changni yaxshi yutadi d) a-qaynatmasi kataraktaga davo; b-fitonsid arjatadi Yalpizning yer osti qismi qanday kasallikka davo a) tish og’rig’i b) milk yallig’lanishi s) davo sifatida ishlatilmaydi d) a va b Qaysi o’simlik oshqozon-ichak kasalliklarini davolaydi (a), oshqozon-ichakda og’riq paydo qiladi (b). a) a-aloe; b-isiriq b) a-qizilmiya; b-mingdevona s) a-aloe; b-zaharli ayiqtovon d) a-isiriq; b-aloe Qaysi zaharli o’simlikdan soch va terini parvarishlashda ishlatiladigan moy olinadi ? a) mingdevona b) bangidevona s) na’matak d) kanakunjut Ushbu belgilar qaysi o’simlikdan zaharlanganida namoyon bo’ladi ? Ko’z qorachig’ini kengayishi, ovoz bo’g’ilishi, yuzning qizarishi va yurak ishining susayishi kuzatiladi. Birozdan so’ng harorat ko’tariladi, titroq, hushdan ketish holatlari vujudga keladi. a) mingdevonadan b) kanakunjutdan s) bangidevonadan d) zaharli ayiqtovondan Tabiat qo’yniga sayohatga chiqilganida qaysi o’simliklarni ushlab ko’rish, tatib ko’rish mumkin bo’ladi ? a) madaniy o’simliklarni b) dorivor os’imliklarni s) ayrim noyob o’simliklarni d) ushlab ko’rish mumkin emas Qaysi o’simliklarni me’yorida ishlatib, dori sifatida ishlatish (a) , qaysilarini ortiqcha ishlatish tufayli zaharlanish (b) mumkin ? a) a-madaniy; b-yovvoyi b) a-zaharli; b-dorivor s) a-dorivor; b-zaharli d) a-zaharli; b-yovvoyi Qaysi o’simlikning generativ organi odamning vaqtincha ko’rish qobiliyatini pasaytirishi mumkin a) mingdevona b) bangidevona s) zaharli ayiqtovon d) to’g’ri javob yo’q Hayvonot dunyosi o’simliklardan farq qilib:….. a) asosan avtotrof oziqlanadi b) erkin harakatlanmaydi s) asab tizimi taraqqiy etgan d) barchasi to’g’ri Qaysi bir tushuncha ma’no jihatidan ortiqcha ? 1.yurak, 2.buyrak, 3.hazm qilish sistemasi a) 3 b) 1 s) 2 d) ortiqchasi yo’q Eukariot, erkin harakatlana olmaydigan organizmlarda quyidagilardan qaysi biri bor ? a) qoplavchi to’qima b) biriktiruvchi to’qima s) muskul to’qimasi d) asosiy to’qima Eukariot, aktiv harakatlana oladigan organizmlarda necha xil to’qima bor ? a) 5 xil b) 4 xil s) 3 xil d) 6 xil Quyidagilar ichidan kasallik tarqatuvchi (a) va kasallik qo’zg’atuvchi (b) ni belgilang ? a) a-it, chivin; b-leyshmaniya b) a-chivin; b-tripanasoma s) tripanasoma; b-leyshmaniya d) a-leyshmaniya; b-chivin Yomg’ir chuvalchangi faoliyatiga ko’ra qanday guruhga mansub ? a) biofiltr b) o’simlik urug’ini tarqalishini ta’minlaydi s) tabiat sanitari d) sanoat xomashyosi Eukariot, transport vazifasini bajaradigan, passiv harakatlanmaydigan, organizmlarni toping ? a) asalari, eshak b) ot, eshak s) kapalak, asalari d) bo’rsiq, ilon Hayvonlarning sanoat xomashyosi nima ? a) tuxum b) go’sht s) jun d) zahar Dorivor, avtotrof (a) va geterotrof (b) organizmlarni belgilang ? a) a-ilon, b-bo’rsiq b) a-yalpiz; b-ilon s) a-bo’rsiq; b-kapalak d) a-asalari; b-chayon Hayvonlarni inson faoliyatidagi ahamiyati to’g’ri berilgan qatorni aniqlang ? a) sanoat xomashyosi, dorivor, biofiltr b) o’simliklarni changlantiradi, tabiat sanitari s) urug’larni tarqatadi, qo’riqchi d) transport, kasallik tarqatuvchi Go’ng qo’ng’izi va yomg’ir chuvalchangining umumiy jihatlarini aniqlang ? 1.oziqlanishi geterotrof, 2.eukariot, 3.biofiltr, 4.oziqlanishi avtotrof, 5.prokariot, 6.viruslarga mansub, 7.tabiat sanitari, 8.sanoat xomashyosi a) 1, 3, 8 b) 2, 3, 7 s) 4, 5, 6 d) 1, 2, 7 Yumronqoziq, olmaxon, qushlar tabiatda qanday ahamiyatga ega ? a) tuproq unumdorligini oshiradi, mevani tarqatadi b) urug’larni tarqatadi s) meva va urug’larni tarqatadi d) biofiltr, tabiat sanitari Hayvonlarning yer yuzida qancha turi bor ? a) 2,5 mln tur b) 1500 mln tur s) 2000 tur d) 500 ming tur Umurtqasiz hayvon tiplarini belgilang ? a) baliqlar b) qushlar s) mollyuskalar d) barchasi Biofiltr organizmlarni belgilang ? a) qushlar b) ikki pallali mollyuskalar s) baliqlar d) to’garak chuvalchanglar Jumlani davom ettiring. Hayvonot dunyosi vakillari umurtqasining mavjudligiga ko’ra ……hayvonlarga bo’linadi ? a) umurtqali va bir hujayrali b) ko’p va bir hujayrali s) umurtqasiz va umurtqali d) umurtqasiz va ko’p hujayrali Ichki organlar uchun tayanch vazifasini nima bajaradi ? a) muskul b) umurtqa s) nerv d) barchasi Quyidagi rasmda qaysi sistematik birlik aks etgan a) tip b) oila s) dunyosi d) sinf Rasmda qaysi sistematik birlik berilgan ? a) turkum b) tip s) sinf d) dunyo Rasmda qaysi sistematik birlik aks etganini toping a) dunyo b) sinf s) tip d) a va s Quyidagi rasmda qaysi sistematik birlik aks etgan a) turkum b) urug’ s) sinf d) tip Rasmda qaysi sistematik birlik aks etgan ? a) oila b) sinf s) tip d) dunyo Umurtqalilarga mansub sinfni (a) va umurtqasizlarga kiruvchi tipni (b) belgilang ? a) a-xordalilar; b-bo’g’imoyoqlilar b) a-bo’shliqichlilar; b-sodda hayvonlar s) a-qushlar; b-yassi chuvalchanglar d) a-xordalilar; b-mollyuskalar To’garak chuvalchanglar sistematik jihatdan qaysi birlik hisoblanadi ? a) sinfga b) turkum s) tip d) oila Bo’g’imoyoqlilar tipi bilan bir xil dunyoga mansub organizmlar tipini belgilang ? a) mollyuskalar b) magnoliya toifasi s) bir urug’pallalilar d) magnoliyasimonlar Ushbu sistematikaga mos tushuvchi organizmlarni belgilang ? a) ilvirs b) makkajo’xori s) qoqio’t d) b va s Ushbu rasmdagi organizm uchun qaysi sistematik birlik mos tushmaydi ? a) oila b) urug’ s) bo’lim d) turkum Rasmdagi organizm qaysi urug’ga mansub ? a) mushuklar b) ilvirs s) yirtqichlar d) xordalilar To’garak chuvalchanglar, halqali chuvalchanglar, mollyuskalar va bo’g’imoyoqlilar qanday sistematik birlik hisoblanadi ? a) sinf b) turkum s) tip d) dunyo Hayvonlar sistematikasida turkumlarni nimalar tashkil etadi ? a) turlar b) sinflar s) oilalar d) urug’lar Xordalilar tipi nechta sinfga bo’linadi ? a) 1 ta b) 5 ta s) 3 ta d) juda ko’p Oq ayiq qaysi urug’ga mansub ? a) mushuklar b) yirtqichlar s) bars d) ayiqlar Quyidagilardan qaysi birida ichki skelet rivojlanmagan ? a) qushlar b) sutemizuvchilar s) baliqlar d) yassi chuvalchanglar Rasmdagi organizmga xos xususiyatlarni aniqlang a ) tanasi o’zgaruvchan b) fotosintez qiladi s) tanasi tuflini tagcharmiga o’xshaydi d) yashil rangda Qaysi hayvonning tanasi yashil rangli (a), tuflini tagcharmiga o’xshaydi (b), qisqaruvchi vakuolaga ega (s) ? a) a-amyoba; b-tufelka; s-tufelka b) a-evglena; b-tufelka; s-amyoba s) a-amyoba; b-evglena; s-tufelka d) a-xlamidamonada; b-tufelka; s-xlamidamonada Tanasi ikki qavatdan iborat, nerv sistemasi sodda tuzilgan organizmni belgilang ? a) evglena b) tufelka s) gidra d) amyoba Quyidagilardan qaysi biri suvda erigan kislorod bilan nafas oladi, asosan ikkiga bo’linish yo’li bilan ko’payadi ? a) gidra b) mollyuska s) o’rgimchak d) tufelka Sodda hayvonlardan qaysi biri reaktiv harakat qiladi ? a)meduza b)aktiniya s)gidra d)to’g’ri javob yo’q Rasmdagi organizmga xos xususiyatlarni aniqlang a) Regeneratsiya xususi yati yaxshi rivojlangan. Otiluvchi hujayralari yordamida o’ljasini tutadi va o’zini himoya qiladi b) Ular o’troq yashaydi, paypaslagichlari ko’p bo’lishi bilan gidradan farq qiladi s) fotosintez qilishi bilan o’simliklarga o’xshaydi, xivchinlari yordamida hayvonlarga o’xshab erkin harakatlanadi. d) tanasining orqa qismi o’rtadan chetga tomon yassilashib boradi, ikki tomonlama simmetriyali Rasmdagi organizmlardan qaysi birining shakli o’zgaruvchan ? a) S
s) B d) barchasini tanasi o’zgaruvchan Qaysi hayvonning tanasi tashqi – ektoderma va ichki – endoderma qavatidan iborat ? a) D b) S s) A d) E Qaysi hayvonning tanasi bitta hujayradan iborat ? a) evglena b) aktiniya s) planariya d) gidra Qaysi hayvonga nina tekkizib, nerv sistemasini tekshiriladi ? a) planariya b) gidra s) tufelka d) jigar qurti Bu ta’rif qaysi hayvonga tegishli ? Regeneratsiya xususiyati yaxshi rivojlangan. Otiluvchi hujayra- lari yordamida o’ljasini tutadi va o’zini himoya qiladi. a) jigar qurti b) planariya s) evglena d) gidra Rasmdagi qaysi hayvon o’troq yashaydi ? a) S b) D s) E d) A Reaktiv harakatlanuvchi hayvon bilan bir tipga mansub organizmlarni aniqlang ? a) aktiniya b) gidra s) meduza d) barchasi Tufelka, evglena, amyoba qaysi tipga mansub ? a) soda hayvonlar b) bo’shliqichlilar s) yassi chuvalchanglar d) bo’g’imoyoqlilar Bu ta’rif qaysi tipga mansub hayvonlarga tegishli Tana bo’shlig’i bo’lmaydi. Hazm tizimi og’iz, halqum va ichakdan iborat. a) halqali chuvalchanglar b) bo’shliqichlilar s) yassi chuvalchanglar d) mollyuskalar Qaysi hayvonlarda hazm qilish tizimi yo’qolib ketgan ? a) planariya b) qoramol tasmasimon chuvalchangi s) tufelka d) gidra Yassi chuvalchanglardan qaysi biri erkin yashaydi ? a) qoramol tasmasimoni b) jigar qurti s) aktiniya d) planariya Rasmdan jigar qurti qaysi raqamda aks etgan ? a) 2 b) 1 s) 4 d) 3 Qaysi hayvonning hazm qilish organlari og’iz, halqum, ichakdan iborat ? a) gidra b) planariya s) qoramol tasmasimoni d) jigar qurti Qaysi hayvonda kutikula qatlami bor ? a) planariya b) aktininya s) meduza d) askarida Qaysi hayvonga nina ta’sir ettirib, nerv sistemasi o’rganiladi ? a) tufelka b) gidra s) evglena d) planariya Qaysi hayvon tanasi pishiq qobiq bilan qoplangan a) meduza b) amyoba s) askarida d) aktiniya Quyidagi hayvonlar odamning qaysi organlarida parazitlik qilib yashaydi ? 1.askarida, 2.bo’rtma nematoda, 3.rishta a) 1-ichki organlarida, 2-oyoq terisida, 3-terida b) 1-oyoq terisida, 2-tanasining tashqi qismida s) 1-ichki organida, 2-kartoshka ildizida, 3-terida d) 1-ichki organlarida, 3-oyoq terisida Qaysi hayvon tuproq hosil bo’lishida qatnashadi ? a) planariya b) zuluk s) yomg’ir chuvalchangi d) b va s O’simlik chirindilari bilan oziqlanuvchi va tuproqqa havo kirishini ta’minlovchi hayvon mansub bo’lgan tip uchun xos xususiyat to’g’ri berilgan qatorni aniqlang ? a) tibbiyotda qon-tomir kasalliklarini davolashda foydalaniladi b) kutikula qoplamiga ega s) otiluvchi hujayrasi bor d) o’simlikning yashil qismi bilan oziqlanadi Qon aylanish sistemasi rasmdagi qaysi hayvonlarda ilk bor boshlangan ? a) s b) 5 s) 1 d) 4 Ushbu ta’rif rasmdagi qaysi hayvonga tegishli ? hujayrasida hazm qiluvchi, qisqaruvchi vakuolasi bor, asosan ikkiga bo’linib ko’payadi. a) 3 b) 1 s) 4 d) B Ushbu ta’rif qaysi tip vakillari uchun xos ? Tanasining orqa qismi o’rtadan chetga tomon yassilashib boradi, ikki tomonlama simmetriyaga ega. Tana bo’shlig’i bo’lmaydi. Hazm tizimi og’iz, halqum va ichakdan iborat. a) halqali chuvalchanglar b) mollyuskalar s) yassi chuvalchanglar d) bo’g’imoyoqlilar Qaysi tip vakillari odam va o’simliklarda parazitlik qiladi ? a) yassi chuvalchanglar tipi b) mollyuskalar tipi s) to’garak chuvalchanglar tipi d) halqalilar chuvalchanglar tipi Qaysi hayvonlarning hazm qilish jarayoni ikki bosqichda boradi ? a) sodda hayvonlar b) bo’shliqichlilar s) yassi chuvalchanglar d) mollyuskalar Qaysi hayvonlarning tanasi tashqi va ichki qavatdan iborat ? a) tufelka b) meduza s) planariya d) rishta Qaysi hayvonlar taassurotlarga sekin javob beradi a) gidra b) evglena s) nematoda d) amyoba Qaysi hayvon chuchuk suvda erkin yashaydi ? a) baqachanoq b) shilliqurt s) jigar qurti d) planariya Qaysi hayvon avtotrof oziqlanuvchi, eukariot organizmda parazitlik qiladi ? a) rishta b) qoramol tasmasimon chuvalchangi s) bo’rtma nematoda d) askarida Qaysi hayvonda ilk bor qon aylanish sistemasi paydo bo’lgan ? a) nereida b) shilliqurt s) baqachanoq d) amyoba Ushbu ta’rif qaysi tip uchun xos ? Ko’pchilik vakillari 3 qavatli chig’anoqqa ega. Chig’anoq tashqi – organik, o’rta – ohakli, ichki – kamalak rangda tovlanuvchi qismlardan iborat. Terisi shilimshiq bilan qoplangan bo’lib, harakatlanishiga yordam beradi. a) bo’g’imoyoqlilar b) halqali chuvalchanglar s) mollyuskalar d) sodda hayvonlar Ta’rifga mos hayvon bilan bitta tipga kiruvchi hayvonga xos ma’lumot to’g’ri berilgan qatorni toping. Ikki yon tomonda joylashgan uzun tuklarga ega. Bu tuklar suv tubida harakatlanishga yordam beradigan dastlabki oyoqlar hisoblanadi ? a) o’simlikni yashil qismi bilan oziqlanadi b) tibbiyotda qon-tomir kasalliklarini davolashda foydalaniladi s) suvdagi organik modddalari bilan oziqlanadi d) a va b to’g’ri Ushbu ta’rif qaysi tipga tegishli ? Tanasi va oyoqlari bo’g’imlarga bo’lingan. Tashqi skeleti xitindan iborat. a) bo’shliqichlilar b) to’garak chuvalchanglar s) sodda hayvonlar d) bo’g’imoyoqlilar Qaysi hayvon chuchuk suvda yashab sanitarlik qiladi ? a) daryo qisqichbaqasi b) planariya s) amyoba d) jigar qurti O’rgimchak harakatlanayotganida to’ridagi qaysi ipdan yuradi ? a) aylanasiga to’qilgan b) uzunasiga to’qilgan s) har ikkalasidan d) o’zi uchun alohida ipi bor Nima uchun sirg’anchiq baliqlarni ham sakkizoyoq osonlik bilan tutadi ? a) tezkorligi uchun b) terisi yopishqoqligi uchun s) terisida so’rg’ichi bor d) terisi tangachali Qaysi hayvon suvga siyoh chiqarib qochadi ? a) qisqichbaqa b) planariya s) sakkizoyoq d) baliq Qaysi tipni o’rgimchaksimonlar, qisqichbaqasi monlar, hasharotlar kabi sinflari bor ? a) mollyuskalarni b) bo’g’imoyoqlilarni s) yassi chuvalchanglarni d) bo’shliqichlilar Qaysi tip vakili suvni organik qoldiqlardan tozalaydi ? a) halqali chuvalchanglar b) sodda hayvonlar s) mollyuskalar d) to’garak chuvalchanglar Qaysi hayvonda dastlabki oyoq paydo bo’lgan ? a) nereida b) planariya s) evglena d) tufelka Qaysi hayvonning og’zidagi suyuqlik qonni suyultiradi ? a) jigar qurti b) zuluk s) o’rgimchak d) nereida Qaysi eukariot, geterotrof oziqlanuvchi organizm ning tanasi shilimshiq bilan qoplangan ? a) mollyuska b) spirogira s) sakkizoyoq d) a va b Mollyuskalarni ozuqasini aniqlang ? 1.baqachanoq, 2.shilliqurt, 3.sakkizoyoq a-organik qoldiqlar, b-yashil o’simliklar, s-baliq a) 1-a, 2-b, 3-s b) 1-b, 2-s, 3-a s) 1-s, 2-a, 3-b d) 1-a, 2-s, 3-b Qaysi hayvon shira bitlarini yeb foyda keltiradi ? a) qisqichbaqa b) o’rgimchak s) xonqizi qo’ng’izi d) baqachanoq R asmda qasyi tip vakili keltirilgan ? a) yassi chuvalchanglar b) halqali chuvalchanglar s) mollyuskalar d) bo’g’imoyoqlilar Rasmdagi hayvonga xos xususiyatlarni aniqlang ? a) ilk bor oyoq paydo bo’lgan b) tanasi ikki qavat s) bir hujayrali d) barchasi Rasmdagi hayvon qaysi tipga mansub ? a) sodda hayvonlar b) bo’shliqichlilar s) mollyuskalar d) bo’g’imoyoqlilar Rasmdagi qaysi hayvon rangi bilan ogohlantiradi a) E b) F s) d d) S Qaysi tip vakillari parazitlik qilib yashaydi ? a) halqali chuvalchanglar b) mollyuskalar s) to’garak chuvalchanglar d) sodda hayvonlar Qaysi tip vakilllarining tashqi skeleti xitindan iborat ? a) bo’shliqichlilar b) mollyuskalar s) bo’g’imoyoqlilar d) sodda hayvonlar Qaysi hayvon “sassiq suyuqligim bor menga tegma” degandek ogohlantiradi ? a) baqachanoq b) xonqizi s) evglena d) o’rgimchak Rasmdan suvarakning lichinkalik bosqichini toping ? a) 2 b)1 s) 4 d) 3 Chala o’zgarish bilan rivojlanuvchi hasharotlarni belgilang ? a) termit, ninachi b) chumoli, pashsha s) suvarak, kapalak d) qo’ng’iz, qandala Qaysi raqamda urg’ochi suvarak keltirilgan ? a) 3 b) 2 s) 4 d) 5 Suvaraklar asosan qayerda ko’p uchraydi ? a) tashlandiq yerlarda b) oshxonalarda s) issiq uylarda d) molxonalarda Qaysi hayvonlarni rivojlanish jarayonida tuxum-lichinka-g’umbak-voyagan yetgan davrlari bo’ladi a) pashsha b) qandala s) ninachi d) chigirtka Suvarak lichinkasi bir mavsumda necha marta tullaydi ? a) 3 marta b) 4 marta s) 5 marta d) 6 marta Nima uchun suvaraklarni yo’qotish kerak ? a) ozuqa mahsulotlarini yeb tugatib qo’yganiga b) odamlarni bezovta qilganligiga s) kasallik keltirib chiqarganligi uchun d) barchasi To’liq o’zgarish bilan rivojlanadigan hasharotlarda qanday bosqichlar kuzatiladi ? a) tuxum-g’umbak-lichinka b) g’umbak-lichinka-tuxum-voyaga yetgan davr s) tuxum-lichinka-g’umbak-voyaga yetgan davr d) lichinka-g’umbak-yoyaga yetgan davr Kapalak (a) va qo’ng’iz (b) qanday o’zgarish bilan rivojlanadi ? a) a-to’liq, b-to’liq b) a-chala, b-to’liq s) a-to’liq, b-chala d) a-chala, b-chala Rasmdagi 3-raqamda asalarining qaysi rivojlanish bosqichi aks etgan ? a) tuxum b) asalari suti bilan oziqlantirilayotgan lichinka s) gul changi va asal bilan oziqlanayotgan lichinka d) rivojlanayotgan g’umbak Asalari uyasini qaysi moddadan yasaydi ? a) loydan b) mumdan s) asaldan d) gul changidan Asalari lichinkasini dastlab nima bilan boqadi ? a) asalari suti bilan b) gulchangi va asal bilan s) faqat gul nektari bilan d) barchasi bilan Rasmda g’umbaklik davri qaysi raqamda berilgan a) 2
s) 7 d) 5 Asalarining hayot sikli nechta bosqichdan iborat ? a) 3 ta b) 4 ta s) 6 ta d) 7 ta To’liq o’zgarish bilan rivojlanayotgan hasharotlarda qaysi bosqich bo’lmaydi ? a) g’umbaklik b) tuxum s) lichinka d) barchasi bo’ladi Termitlar qanday bosqichlar bilan rivojlanadi ? a) tuxum-lichinka-g’umbak- yetuk hasharot b) lichinka-g’umbak-yetuk hasharot s) g’umbak-lichinka-yetuk hasharot d) tuxum-lichinka-yetuk hasharot Rasmda suvarakning qaysi rivojlanish bosqichi aks etgan ? a) voyaga yetgan bosqichi b) lichinkalik bosqichi s) tuxumlik bosqichi d) g’umbaklik bosqichi Rasmda erkak suvarak qaysi raqamda berilgan ? a) 4 b) 3 s) 5 d) 2 Umurtqali hayvonlarning sinflarini ko’rsating ? a) qushlar, bo’shliqichlilar b) baliqlar, yassi chuvalchanglar s) sutemizuvchilar, sudralib yuruvchilar d) suvda va quruqlikda yashovchilar, mollyuskalar Rasmdagi hayvonga xos xususiyatni aniqlang ? a) qon aylanishi yopiq doirali b) o’pka bilan nafas oladi s) terisi muguz tangachali d) a va s Ushbu ta’rif qaysi hayvonga tegishli ? Qon aylanish sistemasi yopiq, katta va kichik qon aylanish doirasidan iborat. Yuragi 3 kamerali, sovuqqonli hayvon. Tuxumini suvga qo’yadi a) ilon b) salamandra s) manta d) tovus Tuxumini bosib yotadigan (a) va tuxumi sariqlikka boy bo’lgan sovuqqonli hayvonga xos xususiyatni aniqlang ? a) a-tanasi jun bilan qoplangan, b-suvda yashaydi b) a-vakili burgut, b-tanasi suyri shaklda s) a-ularga ilon kiradi, b-yuragi to’rt kamerali d) a-havo xaltachalari bor, b-yuragi uch kamerali Ushbu ta’rifga mos hayvonni aniqlang ? Tanasi jun bilan qoplangan. O’pkasi yordamida nafas oladi. Yuragi 4 kamerali, issiqqonli hayvon a) kiyik b) tovus s) triton d) qilquyruq Sudralib yuruvchilar haqida keltirilgan noto’g’ri ma’lumotni aniqlang ? a) manta shu sinfga mansub emas b) tuxumlarini qilquyruq yashaydigan muhitga qo’yadi s) yuragini kameralari tritonning yuragi kamerasi soniga teng emas d) asosan o’rta Osiyo cho’llarida keng tarqalgan Ushbu ta’rifga mos keluvchilarni belgilang ? O’pkasi katakchalarga bo’lingan. Yuragi 3 kamerali, sovuqqonli hayvonlar hisoblanadi. a) salamandra b) tovus s) kaltakesak d) ot Rasmdan ushbu ta’rifga mos hayvonni toping ? Jabrasi yordamida nafas oladi. Qon aylanish sistemasi yopiq, bitta doiradan iborat. a) 3 b) 4 s) 8 d) 6 Bir marta olgan havosidan 2 marta nafas oladi, yuragi 4 kamerali bo’lgan hayvonni aniqlang ? a) baqa b) burgut s) salamandra d) ot Ushbu ta’rifga tegishli hayvonlar sinfiga xos to’g’ri keltirilgan ma’lumotni belgilang ? Tanasi jun bilan qoplangan. O’pkasi yordamida nafas oladi. Yuragi 4 kamerali, issiqqonli hayvon. a) yuragi qushlarnikiga o’xshash tuzilgan b) terisi baliqnikiga o’xshash tangachali s) nafas olishida jabra ham qatnashadi d) bu sinfga triton ham kiradi Tuxum qo’yib ko’payadigan, yuragi uch kamerali hayvonni belgilang ? a) tovus b) ilon s) baliq d) barchasi Qaysi sinf vakillari asosan o’rta Osiyo cho’llarida keng tarqalgan ? a) sutemizuvchilar b) sudralib yuruvchilar s) baliqlar d) qushlar Qaysi tip vakillaridan ilk bor tana bo’shlig’i rivojlangan ? a) xordalilar b) halqali chuvalchanglar s) bo’shliqichlilar d) yassi chuvalchanglar Qaysi tip vakillaridan qon aylanish sistemasi paydo bo’ldi ? a) yassi chuvalchanglar b) sodda hayvonlar s) halqali chuvalchanglar d) xordalilar Qaysi tip vakillarida ilk bor ko’p hujayralar hosil bo’lgan ? a) sodda hayvonlar b) bo’shliqichlilar s) yassi chuvalchanglar d) xordalilar Qaysi hayvonda hazm qilish organlari ilk bor o’giz, halqum, ichakdan iborat bo’ldi ? a) jigar qurti b) baqachanoq s) manta d) planariya Yomg’ir chuvalchangi qayerga in quradi ? a) tuproq yuzasiga b) tuproq ostiga s) chirigan o’simlikka d) in qurmaydi Geterotrof oziqlanuvchi-qonni suyultiruvchi (a), avtotrof oziqlanuvchi-qonni suyultirish (b) xususiyatiga ega organizmlarni juftlang ? a) a-qilquyruq, b-yalpiz b) a-na’matak, b-zuluk s) a-zuluk, b-na’matak d) a-planariya, b-isiriq Molluskalarning chig’anoq qavatlari to’g’ri berilgan qatorni aniqlang ? a) tashqi-oxak, o’rta-qattiq, ichki-yumshoq b) tashqi-qattiq, o’rta-yumshoq, ichki-kamalak s) tashqi-organik, o’rta-kamalak, ichki-yumshoq d) tashqi-organik, o’rta-oxakli, ichki-kamalak rang Qaysi hayvon chig’anog’ida organik modda bor va o’zi ham organik qoldiqlarni tozalaydi ? a) shilliqurt b) baliq s) baqachanoq d) ilon Tanasi shilimshiq bilan qoplangan umurtqasiz hayvonni belgilang ? a) manta b) shilliqurt s) qilquyruq d) a va s Qaysi hayvonlarning harakati xarorat ortganida tezlashadi ? a) ilon b) tovus s) kiyik d) ot Qaysi hayvonlarning yuragida faqat venoz qon oqadi ? a) triton b) timsox s) kaltakesak d) manta Terisi (a), tanasi (b) shilimshiq bilan qoplangan organizm(lar)ni belgilang ? 1.zog’ora baliq, 2.salamandra, 3.manta, 4. triton, 5.qilquyruq, 6.shilliqurt a) a-1, 6 b-3, 5 b) a-5, 6 b-2, 4 s) a-6, b-3 d) a-3, 5 b-1, 6 Qaysi hayvonlarda birinchi marta qon aylanish 2 ta doiradan iborat bo’lgan ? 1.tovus, 2.salamandra, 3.baqa, 4.yo’lbars, 5.triton a) 1, 3 b) 2, 4 s) 1, 5 d) 2, 5 Quruqlikka tuxum qo’yadigan, yuragi uch kamerali hayvonlarni belgilang ? a) manta, triton b) qilquyruq, ilon s) kaltakesak, ilon d) salamandra, burgut Hasharotxo’rlar (a), primatlar (b) qaysi sinfga kiradi ? a) a-sudralib yuruvchilar, b-sutemizuvchilar b) a-qushlar, b-sudralib yuruvchilar s) a-sutemizuvchilar, b-qushlar d) a-sutemizuvchilar, b-sutemizuvchilar Issiqqonli, tuxum qo’yuvchi hayvonlarni belgilang a) tovus, qilquyruq b) burgut, kaptar s) ilon, salamandra d) triton, manta Qaysi hayvonlardan ilk bor tana harorati doimiy bo’ldi ? a) yo’lbars, ot b) tovus, burgut s) triton, ilon d) timsoh, kaptar Yuragi 4 kamerali issiqqonli (a), 3 kamerali sovuqqonli (b) hayvonlarni belgilang ? 1.ilon, 2.baqa, 3.burgut, 4.ot, 5.kaptar, 6.triton, 7.manta, 8.kiyik, 9.qilquyruq a) a-1,3,4; b-2,6,8 b) a-4,5; b-7,9 s) a-5,8; b-1,2,6 d) a-1,2,6; b-5,8 Suvda va quruqlikda yashovchilar nima sababdan suvdan uzoqqa keta olmaydi ? a) suvda erigan kislorod bilan nafas oladi b) tuxumini suvga qo’yadi s) o’pka orqali suvda nafas olgani uchun d) lichinkasi suvda ko’payadi Quyidagi hayvonlardan qaysilari cho’lda (a), suvda (b), suv yaqinida (s) yashaydi ? 1.baqa, 2.tovus, 3.manta, 4.triton, 5.kaltakesak, 6.qilquyruq, 7.salamandra, 8.ilon a) a-2,5; b-1,6; s-3,7,8 b) a-5,8; b-4,6; s-1,7 s) a-8; b-3,6; s-1,5,7 d) a-5; b-3,6; s-1,4 Terisi shilimshiq bilan (I), pat bilan (II), muguz tangacha bilan (III), jun bilan (IV) qoplangan hayvonlarni to’g’ri juftlangan qatorni belgilang ? 1.ot, 2.burgut, 3.triton, 4.timsoh, 5.qilquyruq, 6.kaptar, 7.salamandra, 8.manta, 9.ilon a) I-5,8; II-2,6; III-4; IV-1 b) I-8, II-2,7; III-5,9; IV-3 s) I-5, II-6,8; III-3,9; IV-4 d) I-5,8; II-6; III-9; IV-7 Chumchuq (a), hakka (b) nima bilan oziqlanadi ? 1.olchani etli qismi, 2.bodom mag’zi bilan, 3.gilosning danagi bilan, 4.olchaning danagi bilan, 5.gilosning etli qismi bilan a) a-1,5; b-3,4 b) a-2,3; b-4,5 s) a-3,4; b-1,5 d) a-1,2; b-3,4 R asmdagi hayvonga xos xususiyatni aniqlang ? a) umurtqasizlar guruhiga kiradi b) mayda suvo’tlari bilan oziqlandi s) ulg’ayib sudralib yuruvchiga aylanadi d) baliqlar sinfiga mansub Itbaliq necha oyda voyaga yetadi ? a) 3 oyda b) 6 oyda s) 12 oyda d) 36 oyda Baqaning tuxumi qora rangda bo’lishi unga qanday imkoniyat beradi ? a) dushmanlardan himoyalanish b) atrof-muhit rangiga moslashadi s) quyosh nurini ko’proq yutadi d) isib ketmaslikka xizmat qiladi Rasmdagi hayvonga xos bo’lmagan ma’lumotni aniqlang ? a ) yuragi 3 kamerali b) terisi nafas olishda qatnashmaydi s) lichinkasi baliqqa o’xshaydi d) avlodi 1 hujayralilar bilan oziqlanadi Nima uchun baqa suv yaqinida yashaydi ? a) o’pkasi qurib qolmasligi uchun b) tuxumini suvga qo’yganligiga s) terisi suvda nafas olganligi uchun d) barcahsi Rasmda qaysi sinf vakillarini rivojlanishi keltirilgan ? a ) suvda va quruqlikda yashovchilar b) sudralib yuruvchilar s) sutemizuvchilar d) qushlar Ta’rifga mos hayvonni toping ? Voyaga yetganida o’rgimchak, qo’ng’iz bilan oziqlanadi, to’liq o’zgarish bilan rivojlanadi, lichinkasi mayda suvo’tlarini yeydi . a) qisqichbaqa b) ninachi s) baqa d) termitlar Olcha va gilos uchun qaysi hayvon(lar) foydaliroq a) chumchuq b) qaldirg’och s) hakka d) foydasi yo’q Yoz oylarida qaysi baqa qurillab sayraydi ? a) yosh voyaga yetmaganlari b) erkak baqalar s) urg’ochi baqalar d) hech biri sayramaydi Itbaliq rivojlanishida baqaga xos bo’lgan qaysi organ birinchi hosil bo’ladi ? a) orqa oyoq b) oldingi oyoq s) dumi yo’qolishi d) o’pka hosil bo’lishi Baqa embrioni nima bilan oziqlanadi ? a) bir hujayrali hayvonlar bilan b) mayda suvo’tlari bilan s) tuxumdagi sariqlik bilan d) oziqlanmaydi Bir xil vazifani bajaruvchi hujayralar yig’indisi nima deyiladi ? a) to’qima b) organ s) organizm d) hujayralar to’plami Qon-tomir devorini qaysi to’qimalar hosil qiladi ? a) epiteliy b) muskul s) biriktiruvchi d) barchasi Qon aylanish sistemasi qaysi organlardan iborat ? a) yurak, arteriya, halqum b) vena, kapillyar s) kapillyar, traxeya d) burun, yurak Tayanch-harakat sistemasiga qaysi a’zolar kiradi ? a) skelet va tomirlar b) nerv va nafas olish a’zolari s) skelet va muskullar d) muskul va hazm qilish organlari Odam skeleti nechta qismdan iborat ? a) 2 ta b) 3 ta s) 4 ta d) 6 ta Suyakning ko’mik qismida qaysi hujayralar hosil bo’ladi ? a) jigar hujayralari b) suyak hujayralari s) qonni shaklli elementlari d) muskul hujayrasi Qo’lni bilak qismidan bukish uchun qaysi muskul qisqaradi (a), qaysi muskul bo’shashadi (b). a) a-ikki boshli, b-uch boshli b) a-uch boshli, b-to’rt boshli s) a-patsimon muskul, b-to’g’ri muskul d) ikki boshli, b-ikki qorinli Yurakka kiruvchi qon-tomir qanday nomlanadi ? a) arteriya b) vena s) kapillyar d) a va b Yelkadagi uchboshli muskul qisqarsa ……. Jumlani davom ettiring. a) bilak yoziladi b) kaft-bilak sohasida yoziladi s) bilak bukiladi d) barmoqlar yoziladi Yurakdan chiquvchi qon-tomir qanday ataladi ? a) arteriya b) kapillyar s) vena d) limfa tomiri Odamning qon aylanish sistemasiga xos to’g’ri javobni toping ? a) yopiq, 1 ta doira b) ochiq, 2 ta doira s) yopiq, 2 ta doira d) ochiq, 1 ta doira Ovqatni og’iz bo’shlig’ida maydalanishiga qaysi organlar yordam beradi ? a) tish b) til s) lab d) a va b Kapillyar qon-tomiri haqidagi to’g’ri fikrni aniqlang ? a) yurakdan chiquvchhi tomir b) yurakka keluvchi tomir s) to’qimalar orasida joylashgan d) barchasi to’g’ri Qaysi organlar hazm qilish sistemasiga kirmaydi ? a) og’iz boshlig’i, halqum b) yurak, taloq s) qizilo’ngach, ichak d) barchasi Organizmni boshqarishda qaysi sistemasi katta ahamiyatga ega ? a) limfa b) hazm qilish s) qon aylanish d) nerv Gaz almashinuvi qaysi sistemaning organlarida boradi ? a) limfa-qon aylanish b) nafas olish-qon aylanish s) qon aylanish-nerv d) tayanch harakat-nerv Odam nafas chiqarib-nafas olganida qaysi gazni chiqaradi va yutadi ? a) kislorod, karbonat angidrid b) azot, kislorod s) karbonat angidrid, kislorod d) kislorod, azot Hazm qilish sistemasiga qaysi organlar kiradi ? a) halqum, ichak, oshqozon, og’iz bo’shlig’i b) burun bo’shlig’i, ichak, o’pka s) traxeya, qizilo’ngach, halqum d) orqa miya, muskul, alveola Nerv sistemasi nechta qismga bo’linadi ? a) 3 ta b) 4 ta s) bo’linmaydi d) 2 ta Markaziy nerv sistemasiga nima kiradi ? a) nerv tugunlari b) nervlar s) bosh miya d) barchasi Jumlani davom ettirng . Ichki organlardagi nerv tugunlari yig’indisi …… a) boshqa nervlarni oziqlantiradi b) ta’sirni o’tkazmaydi s) markaziy nerv sistemsini hosil qiladi d) periferik nerv sisteamsini hosil qiladi O’quvchilar ko’pchilik bo’lib ochiq xonada o’tirsa qanday belgilar paydo bo’ladi ? a) yuragi behalovat bo’ladi b) boshi og’riydi s) darsda o’tirgisi kelmaydi d) hech qanday o’zgarish bo’lmaydi Qaysi sistemaning vazifasi havoni mikroblardan tozalab berish hisoblanadi ? a) qon aylanish b) nafas olish s) tayanch-harakat d) limfa Limfotsitlar qaysi organda hosil bo’ladi ? a) yurak b) o’pka s) taloq d) orqa miya Limfa sistemasiga qaysilar kiradi ? a) limfa tugunlari, limfa suyuqligi b) taloq, halqum, ichaklar s) o’pkalar, limfa tomirlari d) barchasi kiradi Qon aylanish bilan limfa aylanishga xos xususiyatlarni aniqlang ? a) ular bir xil vazifani bajaradi b) qon aylanish yurakdan, limfa aylanish esa organlardan boshlanadi s) ikkalasi ham qonni tashiydi d) mikroblarga qarshi kurashadi Organizmga kirgan mikroblar qayerda ushlab qolinadi ? a) yurakda b) limfa tomirlarida s) ichaklarda d) limfa tugunlarida Adrenalin garmoni qaysi bezdan ajraladi ? a) gipofizdan b) buyrak usti bezidan s) epifizdan d) ayrisimon bezdan Organizmni gumoral boshqarishda nimalar qatnashadi ? a) epifiz bezi b) ayrisimon bezi s) gipofiz bezi d) barchasi Insonda himoya refleksi hosil bo’lishida qaysi bez qatnashadi ? a) epifiz bezi b) buyrak usti bezi s) gipofiz bez d) qalqonsimon bez Umurtqa pog’onasi kanali ichida qaysi organ joylashgan ? a) bosh miya b) ichak s) orqa miya d) nerv tugunlari Qaysi organlar gormon ishlab chiqaradi ? a) yurak b) oshqozon s) ichak d) gipofiz bezi Ushbu rasmda qaysi muskul qisqargan holatda ? a) yelkaning 2 boshli muskuli b) bilakning 3 boshli muskuli s) yelkaning 3 boshli muskuli d) tirsakning 2 boshli muskuli Rasmda qaysi muskul bo’shashgan holatda ? a ) yelkaning 2 boshli muskuli b) bilakning 3 boshli muskuli s) yelkaning 3 boshli muskuli d) tirsakning 2 boshli muskuli Rasmda ovqat hazm qilish sistemasi qaysi raqam bilan berilgan ? a) 2 b) 3 s) 5 d) 7 Rasmdagi 7-raqamda qaysi sistema aks etgan ? a) qon aylanish b) nerv sistemasi s) tayanch-harakat d) limfa sistemasi Rasmdan tayanch-harakat sistemasi qaysi raqam(lar)da ekanligini aniqlang ? a) 3 b) 1 s) 4 d) 1 va 4 Rasmdan nafas olish sistemasini toping ? a) 3 b) 6 s) 7 d) 2 Limfa sistemasi (a), qon aylanish sitemasi (b) ga xos xususiyatlarni juftlang ? a) a-limfa suyuqligi oqadi, b-limfa tuguniga ega b) a-qon oqadi, b-limfa oqadi s) a-ochiq, b-yopiq d) a-yopiq, b-2 ta doiradan iborat Tasavvur qiling oldingizdan katta it chiqib qoldi, siz har qanday to’siqdan ham o’tib ketasiz. Bu qaysi organlar sistemasi hisobiga boshqariladi ? a) yurak qon-tomir b) nerv sistemasi s) endokrin sistemasi d) tayanch-harakat Organizmga kirgan virus va bakteriyalarga qarshi kurashda(a), oz miqdorda modda ishlab , u tufayli moddalar almashinuviga ta’sir etadigan sistemalar (b) ni belgilang ? a) a-tayanch-harakat, b-yurak qon-tomir b) a-limfa sistemasi, b-endokrin sistema s) a-endokrin sistema, b-hazm qilish sistemasi d) a-limfa sistemasi, b-hazm qilish sistemasi III-bob.Organizm va tashqi muhit. Ekologik omillarni to’g’ri juftlanganini toping ? a-biotik, b-antropogen, s-abiotik 1.inson, 2.o’simliklar, 3.yorug’lik, 4.hayvonlar, 5.harorat, 6.namlik a) a-2, b-1, s-6 b) a-4, b-5, s-2 s) a-3, b-6, s-1 d) a-4, b-1, s-2 Tirik organizm moslashgan, yaxshi ko’payadigan muhit qanday muhit deyiladi ? a) qulay muhit b) noqluy muhit s) yashash muhiti d) organizm ko’payadigan muhit Baliqlar tanasini suyri shaklda bo’lishi ular uchun qanday ahamiyatga ega ? a) suv qarshiligini yengishga yordam beradi b) suvda uzoq vaqt suzishga yordam beradi s) hech qanday ahamiyati yo’q d) a va b to’g’ri Tabiiy jamoaga nimalar kiradi ? a) o’simliklar b) barcha javob to’g’ri s) hayvonlar, namlik d) yorug’lik, harorat Biotsenozga nimalar kirishligini belgilang ? a) o’simlik va hayvonlar b) harorat, o’simliklar s) mikroorganizmlar d) namlik, yorug’lik Konsumentga xos xususiyatni aniqlang ? a) avtotrof oziqlanadi b) aktiv harakat qiladi s) organik modda hosil qiladi d) vakili-mimoza Biotsenoz tarkibi nechta ? a) 2 ta b) 4 ta s) 5 ta d) 3 ta Produtsenga qaysi organizmlar kiradi ? a) hayvonlar b) bakteriyalar s) yashil o’simliklar d) zamburug’lar O’zidan oldingisini yeb, keyingilari uchun ozuqa bo’ladigan organizmlar nimani hosil qiladi ? a) ozuqa zanjirini b) biotsenozni s) jonsiz tabiatni d) produtsentni Ozuqa zanjiri eng kamida nechta halqadan iborat bo’ladi ? a) 2 ta b) 3 ta s) 4 ta d) 5 ta Ozuqa zanjirini birinchi (a), ikkinchi (b), uchinchi (s) halqasida nimalar joylashadi ? a) a-konsument, b-produtsent, s-redutsent b) a-redutsent, b-konsument, s-produtsent s) a-produtsent, b-konsument, s-redutsent d) a-produtsent, b-redutsent, s-konsument Redutsentga berilgan to’g’ri ta’rifni aniqlang ? a) organik moddalarni mineral moddalarga aylantiradi b) organik moddalarni hosil qiladi s) iste’mol qiluvchilar d) to’g’ri javob yo’q Chigirtka (a), ilon (b), baqa (s) nima yeydi ? a) a-bug’doy, b-burgut, s-chigirtka b) a-bug’doy, b-baqa, s-chigirtka s) a-bug’doy, b-chigirtka, s-ilon d) a-bug’doy, b-chigirtka, s-chigirtka Rasmda nechta ozuqa halqasi aks etgan ? a) 5 ta
b) 4 ta
s) 3 ta
d) 6 ta
Ozuqa halqasida qaysi qism bir nechta halqani hosil qilishi mumkin ? a) produtsentlar b) redutsentlar s) konsumentlar d) barchasi Tayyor organik moddalarni iste’mol qiluvchilar qaysi raqamda ifoda etilgan ? a) 2,4
b) 1,6
s) 3,5
d) a va s
Chorvachilik bilan shug’ullanuvchi fermer xo’jaligida qo’ylarning soni kamayib borayotgan- ligi aniqlandi. Tekshirish natijasida bunga sabab bo’rilar ekanligi taxmin qilindi. Bu muammo muhokama qilinib, bo’rilarni yo’qotishga qaror qilindi. Bo’rilar o’ldirilgach, dastlab qo’ylar soni ortdi, lekin ma’lum vaqtdan keyin qo’ylardan tashqari, boshqa tuyoqli hayvonlar ham kasallik- dan qirilib keta boshladi. Nima sababdan bunday holat yuz berdi ? Bu muammoni qanday hal qilish mumkin edi ? Siz qanday yo’l tutgan bo’lar edingiz ? a) yirtqichlar nimjon va kasallangan hayvonlarni yeb, podani turli kasallanishdan saqlab turadi b) yirtqichlarni sonini mavsum davomida qirib tashlash kerak s) biotsenozni muvozanatini insonlar boshqarishi lozim edi d) yirtqichlar orqali turli kasalliklar yuqmasligi uchun ularni o’ldirib tashlash lozim Rasmdagi 1940 yildan so’ng tulkilar sonida qanday o’zgarish bo’ladi ? a) tulkilar soni kamayadi b) tulkilar soni ko’payadi s) hech qanday o’zgarish bo’lmaydi d) qirilib ketish xavfi kelib chiqadi Rasmdagi hayvon oziq halqasining qaysi bosqichida joylashadi ? a) 1
s) 3 d) 4 Ushbu rasmdagi burgut oziqa halqasining qaysi bosiqichli konsumenti hisoblanadi ? a) 2 b) 1 s) 3 d) 4 Oziqa halqasining 1-bosqichida qaysi organizm bo’lishi lozim edi ? a) karam b) xlorella s) qo’ng’iz d) bug’doy Rasmda nechta produtsent (a), nechta konsument (b) keltirilgan ? a) a-yo’q, b-4 ta b) a-1 ta, b-3 ta s) a-4 ta, b-yo’q d) a-3 ta, b-1 ta Barcha tirik organizmlar tashqi muhitdan nimalar qabul qiladi ? a) karbonat angidrid, azot b) ozuqa, yorug’lik s) kislorod, ozuqa d) karbonat angidrid, suv Odamlar dastlabki davrlarda geterotrof oziqlanuv- chi organizmlarning qaysi qismi bilan oziqlangan a) o’simlik urug’i va mavasi b) o’simlik ildizmevasi s) o’simlik mevasi d) xom go’sht Odamlar olovdan foydalanishiga nima turtki bo’ldi ? a) havo sovushi b) isinish uchun s) ovqat tayyorlash d) barchasi to’g’ri Odamning doimiy yashash joyiga ega bo’lishi nimani rivojlanishi hisobiga sodir bo’lgan ? a) dehqonchilik b) sanoat s) chorvachilik d) a va s Orol dengizini qurishiga nima sabab bo’ldi ? a) g’o’zani sug’orish b) hayvonlarni suv atroflarida boqish s) to’qaylarni kesish d) odamlar suvni ko’p iste’mol qilishi Insonlarni tabiatga bo’lgan ijobiy (a) va salbiy (b) ta’sirlari to’g’ri berilgan qatorni aniqlang ? a) a-daraxtlarni ko’plab kesilishi, b-sersut hayvon zotlarini olish b) a-serhosil o’simliklarni olish, b-go’shtor hayvonlarni olish s) a-yangi navlar yaratish, b-cho’llarni o’zlashtirish d) atmosferani zaharli chiqindilar bilan ifloslantirish, b-yovvoyi hayvonlarni ovlash Ozon qatlami qanday vazifani bajaradi ? a) gazlarni bosimini saqlaydi b) kislorodni miqdorini belgilab turadi s) foydali gazlarni o’tkazmaydi d) zararli gazlarni yerga o’tkazmay turadi Yerda havo haroratini ko’tarilishiga nima sabab bo’lmoqda ? a) yer aylanishini o’zgarishi b) havoda karbonat angidridni ko’payishi s) cho’llarni o’zlashtirilishi d) o’rmonlarni ko’plab kesilishi Odamlarda terining havfli o’sma kasalligi kelib chiqishiga nima sabab bo’lmoqda ? a) havodagi karbonat angidridning ko’payishi b) daraxtlarni kesish s) quyoshning zararli nurlari d) daryo suvlaridan noto’g’ri foydalanish Maktab hududidagi o‘simlik va hayvonot dunyosi- ning mavsumiy o‘zgarishlarini kuzatish uchun kerakli jihozlarni to’g’ri berilganini aniqlang ? a) daftar, ruchka belkurak b) daftar, lupa s) mikroskop, belkurak d) mikroskop, lupa O’zbekistonda tabiatni muhofaza qilish va tabiiy boyliklaridan oqilona foydalanish qaysi qonunlarga asosan amalga oshiriladi ? a) Konstitutsiya b) hayvonlarni muhofaza qilish s) o’simliklar olami d) yerni himoya qilish Muhofaza qilinmaydigan hududlarni aniqlang ? a) dehqon ho’jaligi b) qo’riqxonalar s) milliy bog’lar d) barchasi Ushbu ta’rif qaysi muhofaza qilinadigan hududga tegishli ? Odamning xo‘jalik faoliyati cheklangan hudud. Bu yerdagi tabiiy muhit qanday bo‘lsa, shunday ligicha saqlanadi. Bu hududda mol boqish, mevalarni terish, hayvonlarni ovlash qat’iyan ta’qiqlangan. a) buyurtmaxona b) qo’riqxona s) milliy bog’ d) tabiat yodgorliklqari Qaysi muhofaza etiladigan hududda ma’lum bir davrlarda hayvonlarni ovlashga ruxsat beriladi ? a) buyurtmaxona b) tabiat yodgorliklari s) qo’riqxona d) milliy bog’ Biosfera qo’riqxonasini belgilang ? 1.chotqol, 2.surxon, 3.kitob, 4.qizilqum a) 2 b) 3 s) 1 d) 4 Geologiya qo’riqxonasini belgilang ? a) zarafshon b) hisor s) nurota d) kitob Milliy bog’ga tegishli xususiyatni aniqlang ? a) g‘orlar, sharsharalar, daralar kiradi b) Xo‘jakentdagi qoyatoshlarga chizilgan rasmlar kiradi s) Bunday joylarda o‘simliklarga chiroyli shakl berish, manzarali gullarni ekish mumkin d) ma’lum davrlarda hayvonlarni ovlashga ruxsat beriladi Mamalaktimizda 400 dan ortiq hududi ro’yxatga olingan. Gap nima haqida ketyapti ? a) tabiat yodgorliklari b) milliy bog’lar s) qo’riqxonalar d) buyurtmaxonalar O’zbekiston Respublikasi “Qizil kitobi” qachon ta’sis etilgan ? a) 1983-yil b) 1979-yil s) 1984-yil d) 2003-yil Archa, qarag‘ayning ko‘chatlarini yetishtirish, mo‘ynasi uchun ondatrani qaysi hududda ko‘paytirish mumkin. a) milliy bog’da b) buyurtmaxonada s) qo’riqxonada d) tabiat yodgorliklarida Qizil kitobning “Umurtqali hayvonlar” haqidagi jildiga nechta hayvon turi kiritilgan ? a) 13 ta b) 163 ta s) 63 ta d) 301 ta Uzunligi 30 metrgacha yetadigan, o’ralib o’sadi- gan o’simlik haqidagi noto’g’ri ma’lumotni aniqlang ? a) to’pguli ro’vak b) mevasi iyunda pishadi s) bargi oddiy panjasimon d) urug’i va vegitativ yo’l bilan ko’paytiriladi 1984-yilda nashr etilgan “Qizil kitob” ga nechta o’simlik turi kiritilgan ? a) 63 ta b) 163 ta s) 32 ta d) 113 ta Ushbu ta’rif qaysi o’simikka tegishli ? Bo‘yi 150 sm ga yetadigan piyozli, ko‘p yillik o‘t. Barglari cho‘ziq, poyada halqa hosil qilib joylashgan. Gullari qo‘ng‘iroqsimon, soyabon to‘pgulda joylashgan. a) yovvoyi tok b) safsan xurmosi s) xolmon isirg’aguli d) boshpiyoz Dala, toshloq yerlarga o‘ralib o‘sadi. Bargi oddiy, panjasimon. To‘pguli ro‘vak. Mevasi turli rang va shaklda. May-iyun oyida gullab, iyul-oktabr oylarida mevasi pishadi. Ushbu ta’rifga tegishli o’simlik nima uchun soni kamayib ketyapti ? a) chorva mollarini boqilishi b) piyozi iste’mol qilinganligi sababli s) qurilishga va o’tin sifatida ishlatilishi d) guli chiroyliligi tufayli terib olinganadi Qaysi so’z lotincha so‘z bo‘lib, zahar degan ma’noni anglatadi ? a) bakteriya b) virus s) tallom d) zamburug’ Hayvonga o‘xshab faol harakatlanadigan xivchinli spora nima deyiladi ? a) sista b) harakatlanadigan spora s) zoospora d) xlamidamonada Xongulga xos xususiyatlarni aniqlang ? a) aprel oyida bolalaydi b) urg’ochisining shohi 200 kg gacha og’ir bo’ladi s) bolalari bir yilcha onasidan ajramaydi d) barchasi to’g’ri Ushbu ta’rifga tegishli o’simlik qaysi oilaga mansub ? Barglari cho‘ziq, poyada halqa hosil qilib joylashgan. Gullari qo‘ng‘iroqsimon, soyabon to‘pgulda joylashgan. Aprelda gullab, may oyida urug‘ hosil qiladi. a) uzumdoshlar b) loladoshlar s) xurmodoshlar d) ra’nodoshlar Qaysi javobda safsan xurmosiga tegishli ma’lumot keltirilgan ? a) Gullari sarg‘ish, mevasi etli, qo‘ng‘ir-qizil rangda b) Gullari qizil, chiroyli bo‘lgani uchun terib olingan s) May-iyun oyida gullab, iyul-oktabr oylarida mevasi pishadi. d) Madaniy navlar yaratishda qo‘llaniladi. Qaysi o’simlik(lar) o’tin sifatida ko’p ishlatilishi tufayli soni kamayib ketmoqda ? a) safsan xurmosi b) xolmon isirg’aguli s) yovvoyi tok d) a va s to’g’ri Qaysi o’simlik(lar) urug’i va vegitativ yo’l bilan ko’paytiriladi ? a) yovvoyi tok b) xolmon isirg’aguli s) safsan xurmosi d) a va b Yo’rg’a tuvaloq qaysi turkumga kiradi ? a) turnasimonlar b) tuvaloqlar s) oqqushlar d) qushlar Yo’rg’a tuvaloq qaysi oylarda tuxum qo’yadi ? a) iyun b) avgust s) fevral d) may Qaysi hayvon to‘qaylarning qisqarishi va brakonyerlik tufayli kamayib ketgan ? a) xongul b) tuvaloq s) tovus d) a va b Ushbu ta’rif qaysi o’simlikka tegishli ? Bo‘yi 15–20 metrli daraxt. Bargi cho‘ziq qalin, uzunligi 15 sm gacha boradi. a) xolmon isirg’aguli b) yovvoyi tok s) safsan xurmosi d) lola Qadimda mavjud bo’lgan organizmlarni o’rganuvchi olimni qanday ataladi ? a) arxeolog b) paleontolog s) zoolog d) tarixchi Qubbameva qaysi o’simliklarga tegishli ? a) yopiq urug’lilar b) suvo’tlar s) ochiq urug’lilar d) yo’sinlar Lotin tilida olinga so’zlarni belgilang ? a) mikroskop, vakuola b) selluloza, karantin s) prokariot, rizoid d) virus, kutikula Eukariot so’zining ma’nosi nima ? a) yadrogacha b) haqiqiy yadroli s) vakuolaga ega d) plastidasi bor Avtotrof usulda oziqlanuvchilarni belgilang ? a) zamburug’lar b) o’smliklar s) hayvonlar d) odamlar Download 87,43 Mb. Do'stlaringiz bilan baham:
|
kiriting | ro'yxatdan o'tish
Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha
yuklab olish
Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha
yuklab olish