5-sinf Adabiyot Sana

3. Yangi mavzu . (15 daqiqa)

Buyuk mutafakkir shoir, olim, musiqachi, rassom va davlat arbobi, Alisher Navoiy 1441- yil 9-fevralda Hirotning Bog‘i Davlatxona atalmish joyida dunyoga kelgan. 3-4 yoshlarida davrining mashhur shori Qosim Anvarning bir she’rini yod aytib, mehmonlarni hayratga solgan. 5 yoshida esa uni maktabga berdilar. Alisher bo’lajak sulton Husayn Boyqaro bilan birga o’qidi va umrining oxirigacha ular sodiq do’st bo’lib qoldilar.

U 7-8 yoshlaridan she’r yoza boshladi. 15 yoshlarida she’rlari bilan zamonasining mashhur shoirlari diqqatini tortdi. U shu paytlarida yozgan baytini Mavlono Lutfiy eshitib: "Ana shu bir baytga men butun she’riyatimni almashardim”,-deb lutf qilganlar.

Yosh Alisherni bolaligidan larzaga solgan, hayot va dunyo haqidagi qarashlarini shakllantirgan asar «Mantiq ut-tayr» bo’ldi. Alisher kitobni yod olib bo’lgandi.Alisher bir umr «Mantiq ut-tayr»da ko’tarilgan tasavvurning yuksak olamida yashadi. Umrining so’nggida esa "Lisonut tayr” nomi bilan asarga munosib javob ham yozdi.

"Xamsa” jami 51 ming misradan iborat besh dostondir. "Xamsa”ning birinchi dostoni "Hayrat ul-abror” bo‘lib, yaxshi kishilarning hayratlanishi demakdir. Asar 7976 misra 3988 bayt bo‘lib, 64 bob, 20 maqolatdan tashkil topgan.